BİR DÖNEM SOKAKTA YAŞAMIŞ ÜÇ GENCİN YAŞAMÖYKÜSÜ: SOKAKTA YAŞAMAYA BAŞLAMA SÜRECİ ÜZERİNDE ERKEN DÖNEM ANNE-ÇOCUK İLİŞKİSİNİN ETKİSİ
Author :
Abstract
Bu araştırmanın temel amacı, bir dönem sokakta yaşamış üç gencin yaşam öyküsü üzerinden, sokakta yaşamaya başlama süreci üzerinde erken dönem anne-çocuk ilişkisinin etkisini Nesne İlişkileri ve Bağlanma Kuramı çerçevesinde anlamaya çalışmaktır. Bu amaç doğrultusunda, İstanbul Büyük Şehir Belediyesi Darülaceze Müdürlüğü’ne bağlı hizmet veren İstanbul Gençlik Rehabilitasyon ve Meslek Edindirme Merkezi’nde kalan üç gencin görüşmeleri, nitel bir desen içinde derinlemesine görüşme tekniklerinden biri olan yaşam öyküsü analizi ile yapılmıştır. Gençlerin demografik bilgileri ise, onlara verilen sosyo-demografik bilgi formu ile öğrenilmiştir. Yapılan görüşmelerin sonucunda, gençlerin sokakta yaşamaya başlama süreçleri üzerinde, onların erken dönem anne-çocuk ilişkilerinin etkisini ortaya koyan bulgular elde edilmiştir. Gençlerin erken dönem anne-çocuk ilişkileri, Nesne İlişkileri ve Bağlanma Kuramı çerçevesinde değerlendirilmiş, onların erken çocukluk döneminde anneleri ile sınırlı ve örseleyici ilişkilerinin olduğu ve bu ilişkilerin onların hayatlarının ilerleyen dönemlerinde yaşadıkları yerleri terk ederek sokakta yaşamaya başlamaları üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Ayrıca gençlerin yaşam öykülerinden, her üç gencin de işlevsel olmayan aile yapısına sahip oldukları ve çocukluk döneminden itibaren ağır travmalara maruz kaldıkları ortaya çıkmıştır. Gençlerin ebeveynleri tarafından maruz kaldıkları örseleyici davranışların, sokakta çalıştırılmalarının ve gençler üzerindeki akran etkisinin, onların sokakta yaşamaya başlama süreçleri üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Gençlerin maruz kaldıkları ağır travmaların, sokakta ve devlet kurumlarında yaşadıkları dönemlerde de devam ettiği ve onların aldıkları hizmet modelleri tarafından da yeterince korunmadıkları ortaya çıkmıştır.
Keywords
Abstract
This study aimed to reveal the effects of early period mother-child relationship with regards to Object Relations and Attachment Theory in the process of starting to live in the streets, via three teenagers who have lived in the streets for a while. In this respect, three teenagers staying at İstanbul Youth, Rehabilitation and Vocational Training Center, a subsidary of İstanbul Metropolitan Municipality Directoratre of Almshouse, were interviewed. These interviews were held using one of the qualitative methods, which is biography analysis. The missing personal information about the three young people was gathered by the social-demographic form given at the end of the interviews. At the end of the interviews held with each of the three teenagers, findings which reveal the importance of the relationships that they had with their early period mother on the process of the teenagers’ starting to live in the streets were gathered. The teenagers’ early period mother-child relationships were discussed with respect to Object Relations and Attachment Theory. It was seen that the teenagers had limited and traumatic relationships with their mothers in their early childhood period and these relationships affected their lives in a negative way. It was seen that these negative impacts had an effect on leaving the places where they had lived and starting to live in the streets. The biographies of the teenagers also revealed the fact that none of these teenagers had functional family structures and they had been exposed to severe traumas since their childhood period. The traumatic behaviours that the teenagers were exposed to by their parents in their childhood period, their starting to work in the streets, the unhealthy peer relationship that they had built was seen to have an effect on the process of teenagers’ starting to live in the streets. It was seen that the teenagers kept on having traumas also in the streets and they were not protected well enough by the service models that they were in touch through this process.
Keywords
- Ainsworth MDS, Blehar MC, Waters E, Walls S., (1978). Patterns of Attachment: A Psychological Study of the Strange Situation. Hillsdale, Lawrence Erlbaum, 1978.
- Aptekar, L. (1994). Street Children in The Developing World: A Review of Their Condition. Cross-Cultural Research, 28(3), 195-224.
- Aptekar, L. (2000). The Changin Devolopmental Dynamics of Children İn The Particularly Difficult Circumstance: Some Example Street and War Traumatized Children. A paper Presented At The Newyork Academy Of Sciences Workshop On Childhood and Adolecence In Cross-Cultural Perspective. Şubat 2012‟de http://www.sjsu.edu/faculty/laptekar/download/NYPRESENTATIONCP.pdf.
- Ataman, N. (1999). Erken Cumhuriyet Döneminde Kadın Kimliğinin Oluşumu, Bir Kadın Doktorun Yaşamöyküsü Üzerinden, Meslek Sahibi Kadın Kimliğinin Oluşumu. Yükseklisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kadın Çalışmaları Anabilim Dalı.
- Atkinson, R. (1998). The Life Story Interview. The U.S.A: A Sage University Paper.
- Bartholet, E. (1999). Nobody’s Children Abuse and Neglect, Foster Drift, and the Adoption Alternative. London: Beacon Press.
- Başpınar, Ö. (2008). Sokak Çocukları ve Türkiye‟de Uygulanan Hizmet Modeli. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Anabilim Dalı.
- Bayraktar, G. (2007). Sokak Çocuklarının Sosyokültürel ve Ekonomik Açıdan İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyoloji
- Bee, H., Boyd, D., & Çiftçi, S. D. (Ed.). (2009). Çocuk Gelişim Psikolojisi. Kaknüs Yayınları. İstanbul.
- Behura, N.K. & Mohanty, R.P. (2005). Urbanisation street children and Their Problems. India: Discovery Publishing House.
- Bretherton, I. (1992). The Origins of Attachment Theory: John Bowlby and Mary Ainsworth. Developmental Psychology, 28, 759-775.
- Bowlby, J. (1982). Attachment. The U.S.A.: Basic Books.
- Bowlby, J. (1988). A Secure Base. New York: Madison Ave.
- Cardwell, M. – Flanagan, C. (2005). Psychology As The Complete Companion, Nelson Thornes Ltd., Cheltenham.
- De Zulueta, F. (2006). The treatment of psychological trauma from the perspective of attachment research. Journal of Family Therapy. 28: 334–351.
- De Zulueta, F. (2007). Mass Violence and Mental Healty: Attachment and Trauma. International Review of Psychiatry, 19(3): 221-233.
- Denzin, N. K. (1989). Interpretive Biography. Qualitative Research Methods Series. United Kingdom: Sage Publications.
- Garip, E. (2007). Sokak Çocuklarının Korunması ve Rehabilitasyonu. Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi İşletme Yönetimi Anabilim Dalı.
- Garland, C., (Ed.) (2002). Understanding Trauma: A Psycholoanalytical Approach. London:Karnac Books.
- Glaser, B., & Strauss A. L., (1967). Discovery of Grounded Theory: Strategies For Qualitative Research. Chicago: Adline.
- Güler, N., Uzun, S., Boztaş, Z., & Aydoğan, S. (2002). Anneleri Tarafından Çocuklara Uygulanan Duygusal ve Fiziksel İstismar/İhmal Davranışı ve Bunu Etkileyen Faktörler. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 24 (3),128 – 134.
- Güngör, M. (2009). Mersin’de Sokakta Yaşayan ve Çalışan Çocuklar; Sorunlar- Çözümler. Mersin: Mersin Valiliği Yayınları Sosyal Araştırmalar Dizisi.
- Holley, D. & Oliver, M. (2010). Student Engagement and Blended Learning: Portraits of Risk. Computers & Education, 54, 693–700.
- Jordan, B., & Sketchley, R. (2009). A Stitch İn Time Saves Nine: Preventing and Responding To The Abuse and Neglect of İnfants. Child Abuse Prevention Issues, 30.
- Karen, R. (1990). Becoming Attached. This article appeared in The Atlantic Monthly.
- Kernberg, O. & Mehmedoğlu, A. U. (Ed.) (1998). Dini Tecrübeler Üzerine Psikanalitik Perspektifler. AÜÝFD XLVI, I,177-20.
- Kesebir, S., Kavzoğlu, S.,Ö. & Üstündağ, M. F., (2011). Bağlanma ve Psikopatoloji. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 3(2): 321-342.
- Klein, M. & Yavuz, E. (Çev. Ed.) (2004). Bazı Şizoid Mekanizmalar Üzerine Notlar. Yansıtma Psikopatoloji ve Projektif Testler Dergisi, 1(2).
- Klein, M. & Koçak, O. (Ed.), & Erten, Y. (Çev. Ed.), (1998). Haset ve Şükran. İstanbul: Metis Yayınları.
- Klein, M. & Habip, B (Çev. Ed.) (2008). Sevgi, Suçluluk ve Onarım. İstanbul: Kanat Yayınevi.
- Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
- Mcwilliams, N. (2010). Psikanalitik Tanı. İstanbul Bilgi Üniversitesi
- Ray, P., Davey, C. & Nolan, P. (2011). Stil On Street- Stil Short of Rights. Analysis of Policy and Programmes Related To Street İnvolved Children. Global Child Protection Services.
- Salter, D., Ainsworth, M., Blehar, C., Waters, E., & Wall, S. (1978). Patterns of Attachment: A Psychological Study of The Strange Situation. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
- Sayıta, S. (2008). Türkiye‟de Çocukların Evlerini Terk Ederek Sokakta Yaşamalarında Sorumlular ve Sorumlulukları. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, LXVI, (1), 109-178.
- Soysal, A., Bodur, Ş., İşeri, E., & Şenol, S. (2005). Bebeklik Dönemindeki Bağlanma Sürecine Genel Bir Bakış. Klinik Psikiyatri,8, 88-99.
- Tavris, C. & Wade, C. (2001). Psychology İn Perspective. U.S.A.: Prentice Hall.
- Toth, S.,L,. Cicchetti, D. & Kim, J. (2002). Relations Among Children‟s Perceptions of Maternal Behavior, Attributional Styles, and Behavioral Symptomatology in Maltreated Children. Journal of Abnormal Child Psychology, 30 (5): 487–500.
- Uçak, Ö. N. (2000). Sosyal Bilimler ve Kütüphanecilik Alanında Nitel Araştırma Yöntemlerinin Kullanımı. Bilgi Dünyası, 1(2); 255-279.
- UNICEF, (2009). Street Children - What Are Street Children. Definition of A Street Child. Street Children Statistics in Mexico. 12 Mayıs 2011 tarihinde http://www.mexico-childlink.org/street-children-definition-statistics.htm adresinden indirildi.
- UNICEF, (2010). Türkiye‟de Çocuk İstismarı ve Aile İçi Şiddet Araştırması. Özet Rapor. Ocak 2012‟de http://panel.unicef.org.tr/vera/app/var/files/c/o/cocuk- istismari-raporu-tr.pdf adresinden indirildi.
- Uslu, Ö. (2005). Experience of Street Children in Istanbul: An Exploration Of Street Life and The Meaning Of Home. Yüksek Lisans Tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Wang, C. & Holton, J. (2007). Total Estimated Cost of Child Abuse and Neglect İn The United States. Economic Impact Study. Chicago: Prevent Child Abuse America.
- Wargan K. & Dershem L. (2009). Dont Call Me A Street Child Estimation and Characteristics of Urban Street Childeren in Georgia. Georgia: Save The Children Act Research.
- Yalom, I. & Steiner, H., (Ed.) (2008). Ergen Terapisi. İstanbul: Prestij Yayınevi.
- Yaşar, R. (2007). Yalnızlık. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1): 237- 260.
- Yavuzer, H., (2003). Ana Baba ve Çocuk. İstanbul: Remzi Kitapevİ.
