Author :
Abstract
Türk Müziği saz icracılığının önde gelen isimlerinden biri olan Tanbûri Cemil Bey, gerek bestekarlığıyla gerek taksim icralarıyla Türk Müziğine önemli katkılarda bulunmuştur. Hem kendi döneminde hem de kendinden sonraki dönemlerde bir ekol haline gelmiş, özellikle taksimleri teknik ve makamsal açıdan herkesi etkilemiştir. Bu araştırma, Tanbûri Cemil Bey’in Pesendide makamındaki klasik kemençe taksim icrasının günümüzde kullanılan Arel nazariyatı ile arasındaki benzerlik ve farklılıkları ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Arşiv taraması ile pesendide taksim icrasına ulaşılmış ve notaya alınmıştır. Ardından makamsal seyir bakımından incelenmiştir. Pesendide makamına ait bilgiler Arel’in Türk Musikisi Nazariyatı Dersleri adlı kitabından alınmış ve Tanbûri Cemil Bey’in taksimi ile karşılaştırmalı analizi yapılmıştır. Bunun sonucunda Arel’in Pesendide makamı tanımı ile Tanbûri Cemil Bey’in taksim icrası arasında benzerlik ve farklılıkların olduğu görülmüş ve yapılan karşılaştırmalar sonucunda bu benzerlik ve farklılıklara yer verilmiştir.
Keywords
Abstract
Tanbûri Cemil Bey, one of the leading names in Turkish music instrument performance,he made important contributions to Turkish Music with both his compositions and the performance of improvization. He has become an ecole both in his own period and in the periods after his own, especially his improvization impressed everyone in terms of technical and maqam. This research was made in order to reveal the similarities and differences between the classical kemanche improvization performance in the Pesendide makam of Tanbûri Cemil Bey and the Arel theory used nowadays.The Improvization performance has been reached with archive scanning and noteted. Then it was examined in terms of maqam pattern.Information about the Pesendide maqam is taken from Arel's Turkish Music Theory Lessons and comparative analysis is done with Tanbûri Cemil Bey’s improvization. As a result, it was seen there were similarities and differences between Arel’s definition of Pesendide maqam and Tanbûri Cemil Bey’s improvization performance and as a result of comparisons these similarities and differences are included.
Keywords
- Akdoğu, O. (1991), Hüseyin Sadeddin Arel Türk Mûsıkîsi Nazariyatı Dersleri. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara
- Akdoğu, O. (1996), Türk Müziğin'nde Türler ve Biçimler. Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir
- Cevher, M. (1992). Tanbûri Cemil Bey ve "Rehber-i Mûsıkî". Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir
- Eruzun, A. (1997, Haziran). Tanburi Cemil Bey'in Kemençe İle Eser İcrası Üzerine Bir Çalışma. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul Günalçin, S.(2017), Türk Makâm Müziği’nde Nazari Anlayışlara ve İcraya Yönelik İncelemeler Çerçevesinde Arel-Ezgi-Uzdilek Sistemine Bakış, 2017 Arel Sempozyumu Bildirileri Uluslararası Hüseyin Sadettin Arel ve Türk Müziği Sempozyumu içinde (s. 212), İstanbul Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, Işıldak, C. K. & Geboloğlu, B. (2015). Tanbûri Cemil Bey'in Taksîm İcraları ve Hüseyin Sadettin Arel'in Nazariyatındaki Hüseyî Makam Uygulamalarının Karşılaştırılması. Rast Mitoloji Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, s. 994-1007
- Özek, E. (2013). Tanburi Cemil Bey İcrasının Analizi ve Kuramsal Değerler İle Karşılaştırılması. Akademik Bakış Dergisi, Sayı 34, s. 1-19, Celalabat-Kırgızistan
- Özkan, İ. H. (2013). Türk Mûsıkîsi Nazariyatı ve Usulleri.Ötüken Neşriyat, İstanbul
- Hyperlınk"https://www.youtube.com/watch?v=R2EleL6qNB4" https://www.youtube.com/watch?v=R2EleL6qNB4 (erişim tarihi: 21.12.2019)
