Author :
Abstract
Bilindiği gibi Arel-Ezgi nazariyesi, günümüz Türk musikisi eğitim-öğretiminde ağırlıklı bir yere sahiptir. Elinde yeterince yayın ve araştırma bulunmayan, Türk musikisi nazariyatına ilgi duyan çevrelerin nazari boşluğunu doldurulmasında oldukça başarılı olmuştur. Türk musikisi için yapılan bu ve benzeri çalışmalar her ne kadar kendi düşünce sahası içinde değerli kabul edilse de geleneğe ait makam ve terkip anlayışını değiştirmesi bakımından ele alınması gereken bir mesele haline gelmiştir. H.S. Arel (v. 1955), Türk musikisi nazariyatı ve tarihi üzerine çalışmaları olan araştırmacılardan biridir. Bu çalışmalar arasında önemli bir yere sahip olan ve 1948’de Musiki Mecmuasında yazılmaya başlanan “Türk Mûsikisi Nazariyâtı Dersleri” başlıklı yazı dizisi, Onur Akdoğu tarafından kitap haline getirilmiştir. Rauf Yekta Bey’in erken vefatıyla kendisine ait “Türk Mûsikîsi Nazariyâtı” kitabının tamamlanamamış olması; nazariyatla ilgili eserlerin eski harflerle yazılmış olması; yayınlandığı yıllarda Musiki Mecmuasına kolayca ulaşılabilmesi, nazariyenin basit bir yaklaşımla ele alınması gibi sebeplerden ötürü Arel’in yazılarından oluşan bu kitap, temel kaynak olarak tercih edilmiştir. Kitabın “Mürekkep Makamların Tasnifi-Tahlili-Tenkidi” bölümünde yer verilen bilgiler, Arel’in mürekkep makamlara bakış açısını göstermesi bakımından önem taşımaktadır. Çalışmada H.S. Arel’in Mürekkep Makam anlayışına değinilecek, Katışık Mürekkep makam sınıfına aldığı; Segâh, Irâk, Sabâ ve Nişâbûr makamlarının, makam ile terkip/mürekkep makam arasında hangi sınıftan sayılması gerektiği konusunda tariflerle açıklamalı bilgi sunulacak ve geleneğe ait bestelerin hangi nazariyeyle açıklanması gerektiği hususunda görüş bildirilecektir.
Keywords
Abstract
As it is known, Arel-Ezgi theory has a dominant place in today's Turkish music education. It has been very successful in filling the theoretical gap in circles interested in Turkish music theory, which do not have enough publications and research. Although these and similar studies carried out for Turkish music are considered valuable within their own field of thought, they have become an issue that needs to be addressed in terms of changing the understanding of maqam and combination belonging to the tradition. H.S. Arel (d. 1955) is one of the researchers who studies on the theory and history of Turkish music. The series of articles titled "Turkish Music Theory Lessons", which has an important place among these studies and started to be written in Musiki Mecmuası in 1948, was turned into a book by Onur Akdoğu. Rauf Yekta Bey's book "Turkish Music Theory" could not be completed due to his early death; the fact that works related to theory were written in old letters; This book, consisting of Arel's writings, was preferred as the main source due to reasons such as easy access to the Musiki Magazine in the years it was published and the fact that the theory was handled with a simple approach. The information given in the "Classification-Analysis-Criticism of Combined Makams" section of the book is important in terms of showing Arel's perspective on combined makams. In the study, H.S. Arel's understanding of Combined Makam will be touched upon; Explanatory information will be presented with descriptions about which class the Segâh, Irâk, Sabâ and Nişâbur makams should be considered among the makams and Combination/combined makams, and an opinion will be given about the theory with which the compositions belonging to the tradition should be explained.
