Author:
Abstract
Memoratlar olağanüstü varlıklarla ilişkili olarak yaşanan bireysel tecrübe anlatılarıdır. Sözlü kültürde oldukça yaygın bir şekilde yaşayan memoratlar ya doğrudan yaşayan tarafından ya da yaşayandan dinleyen ya da yaşayandan dinleyen kişiden dinleyen tarafından anlatılmaktadır. Memoratlar, sıradan insanların başından geçen olağanüstü hikâyeler olmak yönüyle aynı zamanda bir hatıra formundadır. Memoratlar birçok dinî veya mitolojik varlığı ihtiva etmek suretiyle toplumun kolektif belleğinde ve inancında yaşayan unsurlarla şekillenmektedir. Memoratların detaylı bir şekilde incelenmesiyle toplumun korku, inanç, gelenek ve ritüelistik boyutları ortaya çıkarılabilmektedir. Bu çalışmada Ondokuz Mayıs Üniversitesi İnsan ve toplum Bilimleri Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü 4. Sınıf öğrencilerinin “Karşılaştırmalı Halk Edebiyatı” dersi kısa sınavı çerçevesinde yazdıkları “kurgusal memorat”ların, gelenekteki gerçek memoratlarla mukayesesi yapılmıştır. İlgili ders kapsamında öğrencilere memorat kavramı izah edilerek pek çok memorat örneği verilmiş ve öğrencilerin memoratlara tamamen vakıf olmalarının ardından kurgusal bir memorat yazmaları talep edilmiştir. Yirmi dokuz öğrenciden toplanan örnekler, geleneksel memoratlara uygunluğu bağlamında elemeye tabi tutulmuş ve yazılan memoratlardan on iki tanesinin geleneksel türe uygun olduğu tespit edilmiştir. Kurgusal memoratların önemli kısımları inceleme kısmında değerlendirilmiş, memoratların tam metinleri ise çalışma sonundaki ekler kısmında verilmiştir. Bu çalışmada geleneksel memoratlar gösterildikten ve içselleştirildikten sonra yazılan kurgusal memoratlar, gerçek memoratlarla, memorat türünün özellikleriyle ve geleneksel boyutuyla mukayese edilmiştir.
Keywords
Abstract
Memorates are narratives of individual experiences about extraordinary beings. Widely lived in oral culture, memoirs are told either directly by the person who lived them, by the person who listened to the person who lived them, or by the person who listened to the person who listened to the person who lived them. Memoirs are also in the form of memories because they are extraordinary stories that ordinary people experience. Memorates are shaped by elements that live in the collective memory and beliefs of the society by containing many religious or mythological beings. A detailed examination of memoirs reveals society’s fear, religion, tradition, and ritualistic dimensions. In this study, Ondokuz Mayıs University, Faculty of Humanities and Social Sciences, Department of Turkish Language and Literature, 4th-grade students wrote “fictional memoirs” within the framework of the “Comparative Folk Literature” course short exam and compared them with authentic memoirs in the tradition. Within the scope of the related course, the concept of memorat was explained to the students, many examples of memorats were given, and after the students were thoroughly familiar with the memorats, they were asked to write a fictional memorat. The samples collected from twenty-nine students were screened regarding their suitability for traditional memoirs, and twelve of the biographies were found to be suitable for the classic genre. The essential parts of the fictional memoranda were evaluated in the review section, and the full texts were given message appendices at the end of the study. This study showed and internalized the fictional memorats written after the traditional ones. They were compared with the real memorats, the characteristics of the rat genre, and its classic dimension.