TELKARİ VE MÜHÜR(GLİPTİK) SANATI AÇISINDAN CUMHURBAŞKANLIĞI MÜHRÜ

Author:

Year-Number: 2020-111
Yayımlanma Tarihi: 2020-12-13 01:54:18.0
Language : Türkçe
Konu : SOSYAL VE BEŞERİ ALAN
Number of pages: 232-239
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Telkâri, farsça kelimelerden tel ve kari kelimelerin birleşimiyle meydana getirilmiş, madenin asit ve ateş kullanılarak belirli bir kompozisyona göre şekillendirilmesiyle yapılan bir sanattır. İnce ustalık, dikkatli bir çalışma ortamı ve emek isteyen bu sanat aracılığıyla takılar (küpe, yüzük, broş vb.),günlük kullanım eşyaları(fincan zarfları, ayna, mücevher kutuları, çakmak kılıfları, şamdanlar, tepsiler, şekerlikler, sürahi ve bardak zarfları, vb.) gibi çeşitli ürünler ortaya çıkarılmıştır. Mühür ise bir aidiyet simgesidir. M.Ö. VII. ve VI. binden itibaren Anadolu’da görülmeye başlamıştır. Mezopotamya ve Kuzey Suriye ile ticari ilişkilerin artmaya başladığı Asur Kolonileri döneminde Anadolu mühürcülüğü giderek gelişmiş ve biçim ve malzemelerinde çeşitlilik artmıştır. Şahsın ya da makamın mektup, senet ve benzeri evraklara basılmak üzere üzerinde kabartma bir işaret veya yazı bulunan farklı malzemelerden yapılmış olan birer sanat eseri olarak kabul edilen mühürler özellikle Osmanlı döneminde hızlı ve özel bir şekilde gelişimini sürdürmüştür. Bugün Cumhuriyet müzesinde sergilenen önemli objelerden biri Cumhurbaşkanlığı sembolik mührüdür. Som altından üzerinde telkâri tekniği kullanılarak Atatürk’ün şahsına ait yapılmış olan mühür günümüz eserleri içerisinde ayrı bir yere sahiptir.

Keywords

Abstract

Filigre , which is a combination of Persian words wire and kari, is an art made by shaping the metal according to a specific composition using acid and fire. Various products such as jewelery (earrings, rings, brooches, etc.)and articles of daily use (cup holders, mirrors, jewelry boxes, lighter covers, candlesticks, trays, sugar bowls, pitchers and cups, envelopes, etc.) have been created through this art, which requires fine craftsmanship, careful working environment and labor. The seal is a symbol of belonging. İt started to be seen in Anatolia from B.C. VII. ve VI. . During the Assyrian Colonies, when trade relations with Mesopotamia and Northern Syria started to increase, Anatolian sealing developed gradually and diversity in form and materials increased. Seals which accepted as works of art made of different materials with an embossed sign or inscription to be printed on letters, bills and similar documents of the person or authority, continued to develop rapidly and specifically during the Ottoman period. Today, One of the main objects on display in president museums is the President of the Republic symbolic seal. A seal made of solid gold using the filigree technique belonging to Atatürk's person, has a special place in today's works.

Keywords