TÜRK FINDIĞI’NIN (CORYLUS COLURNA) YENİ BİR YAYILIŞ ALANI: ŞAPHANE DAĞI (KÜTAHYA)

Author:

Year-Number: 2020-109
Yayımlanma Tarihi: 2020-10-02 22:11:04.0
Language : Türkçe
Konu : Fiziki Coğrafya
Number of pages: 376-396
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Türk Fındığı (Corylus colurna), Avrupa-Sibirya elemanı bir takson olup, esas yayılış alanı Karadeniz iklimi ve bu iklimin etkisinde kalan Anadolu’nun ku-zey kesimleridir. Kütahya ili sınırları içinde Budağan Dağı ve Murat Dağı üze-rinde varlığı biliniyordu. Şaphane Dağı’nda yapmış olduğumuz araştırma sıra-sında tarafımızdan bu türe ait yeni bir doğal yayılış alanı tespit edilmiştir. Türk Fındığı (Corylus colurna) Şaphane Dağı’nın kuzey yamacında, nemli ormanın hâkim olduğu alanda, kalkerden yapılı Dişkaya Tepe’nin (1543 m) kuzey ve doğuya bakan yamacında 1320-1500 metre yükseltiler arasında gümüşi ıhla-mur (Tilia tomentosa), doğu kayını (Fagus orientalis), Anadolu karaçamı (Pi-nus nigra), titrek kavak (Populus tremula), aküvez (Sorbus aria), katran ardıç (Juniperus oxycedrus) ile karışık olarak çok sınırlı bir alanda bireyler halinde yayılış gösterir. Odununun dayanıklılığı ve iyi cila kabul etmesi nedeniyle mobilya üretiminde arzu edilen bir ağaç türü olan Corylus colurna’nın alanları her geçen gün ülkemizde daralmaktadır. Sınırlı bir yayılış gösteren Türk Fındı-ğı’nın (Corylus colurna), Dişkaya Tepe’deki bu yeni yayılış alanı koruma altı-na alınması gerekmektedir. Bu araştırmada, ülkemizde yayılışı geniş olmayan, nesli risk altındaki türlerden biri olan Corylus colurna'nın Şaphane Dağı kuzey yamacında tespit edilmiş olan doğal yayılış alanı açıklanmaya ve ekolojik özellikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Ayrıca bu bitkinin Türkiye’deki do-ğal yayılışına ilişkin bilgilere yeni bir katkıda bulunulması da hedeflenmiştir. Bu makale, daha önceki literatürde, Corylus colurna’nın Şaphane Dağı’nda varlığını belirten herhangi bir kayıtın olmaması yönüyle oldukça önemlidir.

Keywords

Abstract

Turkish Filbert (Corylus colurna) is a Euro-Siberian taxon and its main sprea-ding area is the Black Sea climate and the northern parts of Anatolia, being under the influence of this climates. Its existence was known on Budağan Mountain and Murat Mountain within the borders of the Kütahya province. A new natural distribution area belonging to this species has been identified by us during our research on the Şaphane Mountain. We recorded the Turkish filbert (Corylus colurna) spread over the northern hillside of Şaphane Moun-tain, in the area dominated by the humid forest. It was found between 1320-1500 m height on the northern and eastern facing hillsides of the calcareous structure Dişkaya Hill (1543 m). It is seen together with species such as silver linden (Tilia tomentosa), Oriental beech (Fagus orientalis), Anatolian black pine (Pinus nigra), trembling poplar (Populus tremula), white beam (Sorbus aria) and cade juniper (Juniperus oxycedrus), and spread in individuals in a very limited area. Corylus colurna areas are narrowing everyday in our co-untry, even tough it is a preferred tree type for furniture production due to the durability of the wood and accepting varnish well. Turkish filbert (Corylus co-lurna), which has a limited spread, needs to be taken under protection in this new spread area on Dişkaya Hill. The purpose of this paper is to explain the new natural distribution area on the northern hillside of Şaphane Mountain, which was identified by us for the first time, and ecological features of one of the endangered species, Corylus colurna, whose distribution area in our co-untry is not wide. The paper also aims to contribute to the academic literature on the natural distribution of the plant in Turkey. Our literature review yields that there was not any study with the traces of the plant on Şaphane Mountain.

Keywords