SPORCU VE SEDANTER ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ÖZNEL İYİ OLUŞ VE TEMEL PSİKOLOJİK İHTİYAÇLARININ İNCELENMESİ
Author:
Abstract
Bu çalışma, sporcu ve sedanter üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluş ve temel psikolojik ihtiyaçlarının belirlenmesi amacıyla yapılan betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın modeli nedensel karşılaştırma modeli olarak belirlenmiştir. Çalışmanın evreni 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Gaziantep Üniversitesinde öğrenim görmekte olan öğrencilerden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklem grubunu ise randomize yöntem ile ve gönüllülük esasına dayalı olarak seçilen 436 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin elde edilmesinde Tuzgöl (2005) tarafından geliştirilen Öznel İyi Oluş Ölçeği’nin, Özen (2005) tarafından lise formu geliştirilerek lise öğrencileri üzerinde geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış 37 maddeden oluşan “Öznel İyi Oluş Ölçeği” ile öğrencilerin psikolojik ihtiyaçlarını tespit etmek amacıyla Deci ve Ryan (2000) tarafından geliştirilen; Kesici, Üre, Bozgeyikli ve Sünbül (2003) tarafından Türkçe’ye uyarlaması yapılan “Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde “İlişkisiz Örneklemler İçin t–Testi” ve “İlişkisiz Örneklemler İçin Tek Faktörlü ANOVA” analizleri yapılmıştır. Sonuç olarak, spor bilimleri alanında öğrenim gören öğrencilerin, öznel iyi oluş ve temel psikolojik ihtiyaçları özelliklerinin diğer bölümlerde öğrenim gören öğrencilere göre daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Ayrıca üniversite öğrencilerinin temel psikolojik ihtiyaçlarının, öznel iyi oluş özelliklerinin yüksek olduğu tespit edilmiştir. Kadın üniversite öğrencilerinin, öznel iyi oluş özellikleri ile özerklik ihtiyaçları arasında pozitif yönde kuvvetli bir ilişkiye rastlanmıştır. Diğer alt boyutlar ile ve temel psikolojik ihtiyaçlar ölçeğinin alt boyutlarının birbirleri arasındaki ilişki orta düzeyde ve pozitif yönde çıkmıştır. Erkek üniversite öğrencilerinin ise öznel iyi oluş özellikleri ile özerklik, ilişki ihtiyaçları arasında kuvvetli, pozitif yönde bir ilişkiye rastlanmıştır. Yeterlik ihtiyacı ile ve temel psikolojik ihtiyaçlar ölçeğinin alt boyutlarının birbirleri arasında orta düzeyde ve pozitif yönde ilişkilere rastlanmıştır. Dolayısıyla üniversite öğrencilerinin temel psikolojik ihtiyaçlarının arttığı durumda öznel iyi oluş özelliklerinin de arttığını söyleyebiliriz.
Keywords
Abstract
This study is a descriptive study aimed at determining subjective well-being and basic psychological needs of athletes and sedentary university students. The model of the research was determined as the causal comparison model. The universe of the study consists of the students who are studying at Gaziantep University in 2016-2017 academic year. The sample group of the study consisted of 436 university students selected on a randomized basis and on a voluntary basis. In obtaining research data the "Subjective Well-Being Scale" developed by Tuzgöl (2005) and the " Basic Psychological Needs Scale" developed by Deci and Ryan (2000) was used. SPSS 22 (SPSS for Windows. 16.08. 2008. SPSS Inc.. Chicago. Illinois. ABD) packet programme was used to analyzing obtaining data. Independent Samples T test and One Way ANOVA test used for analysis of data. As a result, it has been determined that the students who are studying in the sport sciences have higher subjective well being and basic psychological needs characteristics than the students who are educated in other parts. In addition, it has been determined that the basic psychological needs and subjective well-being of university students are high. A strong association was found between the subjective well-being of the female university students and the need for autonomy in the positive direction. The relationship between the other sub-dimensions and the sub-dimensions of the basic psychological needs scale was moderate and positive. Male university students, on the other hand, have a relationship between subjective well-being and autonomy and relationship needs in a strong and positive way. The need for competency and the sub-dimensions of the baseline psychological needs scale are found to be moderately and positively related to each other. Therefore, when the basic psychological needs of university students are increased, we can say that subjective well-being is also increasing.