“Osmanlı Tasvir Sanatı” özellikle III. Murad’ın (1574-1595) saltanat yıllarında en verimli yıllarını yaşamış ve “Osmanlı Tasvir Sanatı” bu dönemde klasik üslubuna ulaşmıştır. Surname yazma geleneği de bu dönemde başlamıştır. Bu klasik dönemin en önemli nakkaşı kuşkusuz, eserlerin pek çoğunda çalışmış olan Nakkaş Osman’dır. İlk minyatürlü surname olan “Surname-i Hümayun” da Nakkaş Osman ve ekibi tarafından resimlenmiştir. Bir diğer minyatürlü surname ise Lale Devri’nde Levni tarafından resimlenen “Surname-i Vehbi”dir. Lale Devri’nin eğlence anlayışını bize yansıtan en önemli görsel kaynaklardan biri olan bu eser “Surname-i Hümayun” minyatürlerinden belli başlı yönleriyle ayrılmaktadır. Batı ile yakınlaşmanın başladığı ve Batı etkisinin ilk kez Osmanlı ülkesinde hissedilmeye başlandığı bu devirde “Surname-i Vehbi” minyatürlerinde Nakkaş Levni perspektif denemelerine girişmiştir. Ayrıca Nakkaş Osman’ın minyatürlerinde görülen esnaf alayları yerine buradaki minyatürlerde eğlence anlayışı vurgulanmıştır. Bu da bize III. Murad ve III. Ahmed döneminde, sosyal yaşantıda görülen farklılıklardan birini yansıtmaktadır. Her iki eserde de minyatürler, metnin önüne geçmiştir. Osmanlı döneminde bu iki eser dışında henüz tespit edilen başka bir minyatürlü surname örneği bulunmamaktadır. Belli bir dönemden bize kesitler sunan, o dönemin sosyal ve kültürel yaşantısını gözler önüne seren bu eserler günümüze birer belge niteliğinde gelmişlerdir. Bu çalışmada, bu iki eserin yazıldığı dönemler, müellifleri, nakkaşları, yazmaların özellikleri ve minyatürleri hakkında bilgiler verilmiş, iki eser minyatürler baz alınarak karşılaştırmaya gidilmiş ve aralarındaki farklar ortaya konulmuştur.
The "Ottoman Painting Art" especially the Murad III. (1574-1595) lived the most productive years in the reign years and the "Ottoman painting art" reached its classical style during this period. The tradition of writing surnames also started in this period. The most important figure of this classical period is undoubtedly the painter Osman, who worked most of his works. The first miniature surname, "Surname-i Hümayun", was painted by painter Osman and his team. Another miniaturized surname is the "Surname-i Vehbi" depicted by Levi in the Tulip Age. This work, which is one of the most important visual sources reflecting the entertainment concept of the Tulip Age, is separated from its miniatures of "Surname-i Hümayun" by its main directions. In this period when the convergence with the West began and the Western influence began to be felt in the Ottoman country for the first time, painter Levni began to experiment with perspectives in his miniature paintings "Surname-i Vehbi". In addition, instead of tradesmen regiments seen in painter Osman's miniatures, miniature paintings emphasized entertainment. This reflects one of the differences seen in social life during the period of Murad III and Ahmed III. In both works, the miniatures are in front of the text. In the Ottoman period, there are no other examples of miniature surnames that have been identified except these two works. These works, which presented sections to us from a certain period and which reveal the social and cultural life of that period, came to be a daily documentary. In this study, information was given about the periods of writing these two works, authors, painters, features of writing and their miniatures.