Author:
Abstract
Tarih öncesi dönemlerden başlayarak günümüze değin kesintisiz bir yerleşime sahip olan Eskişehir’de kentin güney bölümünü oluşturan tarihi Odunpazarı yerleşiminin Türk dönemi ile birlikte kurulduğu kabul edilmektedir. Günümüze ulaşan tarihi Odunpazarı semti Alanönü, Akarbaşı, Akcami, Akçağlan Cunudiye, Dede, Orta, Paşa, Karapınar ve Şarkiye mahallelerinden oluşmaktadır. Bu bölgede yaptığımız kısa bir araştırma sonucunda Alanönü, Dede, Karapınar, Orta, Paşa ve Şarkiye mahallelerinde, farklı fonksiyonları olan (Cami, konut, vb.) yapılara bağımlı yada bağımsız, olarak inşa edilmiş yirmi adet çeşme tespit etmiş bulunmaktayız. Çeşmelerin büyük bir çoğunluğu 19. yy’ın sonu ile 20. yy’ın ilk yarısına tarihlenmektedir. Bazı Çeşmelerin inşa tarihi tespit edilememiştir. Suya bağlı olarak inşa edilen yapılar tarih boyunca kentlerin hem sosyal alanları olmanın yanı sıra beraberinde inanca bağlı olarak dini faaliyetlerin gerçekleşmesine yardımcı olmaları ve temel ihtiyaçların karşılanması açısından her zaman önem teşkil etmişlerdir. Bu bağlamda hamamlar temizlik ihtiyaçlarının karşılanmasına olanak sağlarken, çeşmeler su ihtiyacının karşılanmasının yanı sıra bulundukları alanlarda bir toplanma merkezi olarak sosyal bir işlevde üstlenmişlerdir.
Keywords
Abstract
It is accepted that the historic Odunpazarı settlement that formed the southern part of the city in Eskişehir, which has an uninterrupted settlement starting from prehistoric era, is established together with the Turkish era. The day-to-day date is comprised of Odunpazarı Semti Alanönü, Akarbaşı, Akcami, Akçağlan Cunudiye, Dede, Orta, Paşa, Karapınar and Şarkiye. As a result of a short survey in this area, we have identified twenty fountains built independently in the neighborhoods of Alanönü, Dede, Karapınar, Orta, Paşa and Şarkiye, which have different functions (mosque, house, etc.). The vast majority of fountains are dated to the end of the 19th century and the first half of the 20th century. The construction date of some fountains could not be determined. Constructions built on water have always been important in helping cities to have social areas as well as helping to carry out religious activities in connection with it and to meet basic needs throughout history. In this context, the hammams allow the cleaning needs to be met, while the fountains take on a social function as a gathering center in the areas where they meet the water need.