Author:
Abstract
Bu çalışmada illerde doğan nüfusun, Türkiye toplam nüfusundaki payı ve değişimi (1950-2015) ele alınmıştır. Ayrıca illerde doğan nüfusun başka ilde, yani doğduğu il dışında ikamet etme oranı ve toplam nüfus ile karşılaştırılması da incelenmiştir. Elde edilen sonuçlardan biri payın dağılımında illerin sıralamasının değişmesi ile ilgilidir. 1950 yılında Türkiye toplam nüfusunun doğduğu il bağlamında Konya (%3.7), İstanbul (%3.5), Ankara (%3.1), İzmir (%2.9) ve Sivas (%2.8) şeklinde olan ilk beş il sıralaması 2015 yılında İstanbul (%9.7), Ankara (%4.4), İzmir (%3.3), Konya (%2.8) ve Adana (%2.6) şekline dönüşmüştür. Genellikle doğum oranlarının fazla olduğu ve yoğun göç almasından dolayı nüfusun artış hızının yüksek olduğu illerin payı yüksek olmaktadır. İllerde doğan nüfusun başka ilde ikamet etme oranında da özellikle göçlerin büyük etkisi olmuştur. Henüz göç hareketliliğinin yoğun bir şekilde başlamadığı 1950 yılında, illerde doğan nüfusun önemli bir bölümünün doğduğu ilde ikamet ettiği anlaşılmaktadır. 2015 yılında ise, ilde doğup da, başka ilde ikamet edenlerin oranının tüm illerde genel olarak yüksek olduğu ve ayrıca iller arasındaki farkın da açıldığını söylemek mümkündür. Buna göre, 1950 yılında, doğduğu il dışında ikamet etme oranı bağlamında Doğu Karadeniz ve Trakya’daki iller, yüksek oran ile ön plana çıkmaktadır. 2015 yılına gelindiğinde, yüksek oranların özellikle İç Anadolu Bölgesinin doğu yarısı (Yukarı ve Orta Kızılırmak Bölümleri), Doğu Anadolu ve Karadeniz bölgesi illerinde daha belirgin olduğunu söylemek mümkündür. Nitekim bu illerde doğan nüfusun %60’sından fazlası, yoğun bir şekilde göç vermeleri sonucunda, başka illerde ikamet etmektedir. İllerde doğan nüfusun toplam il nüfusundaki oransal karşılaştırması, başka bir ifade ile, ilde doğan nüfusun il nüfusundan oransal anlamda ne kadar az veya yüksek olduğuna bakıldığında 1950 ile 2015 yılları arasında farklılıklar olduğu görülmektedir. 1950’de illerin sahip olduğu oranlarda aradaki farkın çok yüksek olmadığı, buna karşın 2015 yılında farkın çok açıldığını söylemek mümkündür. Genel itibariyle ifade etmek gerekirse, göçün az verildiği illerde il nüfusu lehine, göçün fazla olduğu illerde ise Türkiye’deki toplam il doğumluların lehine bir durum görülmektedir.
Keywords
Abstract
In this study, it is discussed the changes in the share of provinces (1950-2015) in Turkey population. Also, it is examined the residential rate in other provinces of population and the comparison with the total population. According to the results, it has been change proportionally in the ranking of provinces between 1950-2015. In 1950, While the first five province was Konya (3.7%), İstanbul (3.5%), Ankara (3.1%), İzmir (2.9%) and Sivas (%2.8), it has changed as İstanbul (9.7%), Ankara (4.4%), İzmir (3.3%), Konya (2.8%) ve Adana (2.6%) in 2015. Generally, the share of the provinces which birth rates and growth rate of the population are high is more than other provinces. The migrations have been also effective in residential rate in other provinces of population. In 1950, a large proportion of Turkey’s population was resided in the birthplace. Because, the migrations were not high in this period. In 2015, the residential rate in other provinces of population has increased in all provinces. Also, the difference between the provinces has increased. The higher residantel rates of outside of birth province were East Black Sea and Thrace in 1950. It has seen the highest rates especially in the provinces of eastern of Central Anatolia (Upper and Middle Kızılırmak Departments), Eastern Anatolia and Black Sea Regions in 2015. Really, in these provinces, the more than 60% of the population birth in this provinces has lived in another provinces. Because, it has migrated too much from these provinces to others. When the population birth in provinces compared with the total population of the provinces, it has observed difference between 1950 and 2015. While there wasn’t much difference between provinces in 1950, the difference increased in 2015. Generally, the total population of the provinces has higher than provincial births in provinces which migration is less. Despite that, the population birth in provinces has higher than total population of the provinces which the migration is high.