RİTÜELDEN TİYATROYA “GEYİK” MOTİFİ VE GEYİKLER LANETLER OYUNU

Author:

Year-Number: 2016-31
Yayımlanma Tarihi: null
Language : null
Konu : TÜRK HALKBİLİMİ, YENİ TÜRK EDEBİYATI
Number of pages: 436-451
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Mitolojik özellik taşıyan, bazen uğurlu bazen lanetli sayılan "geyik motifi" Orta Asya'dan Anadolu'ya kadar göçlerle beraber gelmiştir. İslamiyet'ten önceki "geyik" ile ilgili inanışların çoğu İslamiyet'ten sonra da devam etmiş, İslamî kimliğe bürünerek Anadolu kültürünün önemli bir unsuru olmuştur. Makalede, kutsallık içeren "geyik motifi"nin Türk kültüründe av-kurban hayvanı, türeyiş, nazara karşı savunma, yol gösterme ve benzetme unsuru olarak sanatta, mimaride, edebiyatta nasıl kullanıldığı örneklerle açıklanacak ve ritüel kaynaklı köy seyirlik oyunlarına nasıl yansıdığı üzerinde durulacaktır. Eksen motifi "geyik" olan "Geyikler Lanetler" oyununda Murathan Mungan'ın bu motifi, hangi fonksiyonlarda kullandığı incelenecektir.

Keywords

Abstract

“Deer motif” which is counted as mythological, sometimes auspicious while sometimes cursed came to Anatolia from Middle Asia together with migration. Most of the beliefs about “deer” before Turks became Muslim were kept on after the Turks became Muslim and became an important element of Anatolian culture by becoming an Islamic figure. In the article, how sacred “deer motif” is used as an element of a game- sacrifice animal, descent, defense against evil eye, guidance and metaphor in art, architecture, literature will be explained with examples and how it passes through to rural theatrical play originating from rituals will be emphasized. In the play GeyiklerLanetler (Deer-Curse), whose main motif is “deer”, in which functions Murathan Mungan used this motif will be studied.

Keywords