OSMANLI DEVLETİ’NDE MAÂRİF NEZARETİ RUHSATIYLA TAB’ OLUNAN TALİM ve TERBİYEYE DAİR BİR ESER “FRANSA İAZAM HÜKEMASINDAN DİDEROT’NUN TALİM ve TERBİYEYE DAİR MESLEKİ”
Author:
Abstract
Aydınlanma çağının bir düşünürü olarak Denis Diderot’yu Osmanlı-Türk toplumu modernleşme çabaları döneminden beri tanımaktadır. Aydınlanma çağının düşünürleri arasında, yapıtları en fazla Türkçe’ye aktarılmış olan yazarın, Diderot olduğu bile söylenebilir. Ne var ki Osmanlı-Türk toplumu Diderot’yu daha çok düşünür yönüyle tanımıştır. Eğitimde yol açıcı, öncü tutumunu yansıtan eğitim fikirlerinden, kimi yerde, sırası geldikçe söz edilmişse de, bunlar parça halinde olsun ifade edilmemiştir. Bu çalışmada; Maârifin büyük gelişme gösterdiği II. Abdülhamid döneminde yazılan İbni Abdurrahman Kamil’in 1895 tarihli “Talim ve Terbiye”- Fransa İazam Hükemasından Diderot’nun Talim ve Terbiyeye Dair Mesleki başlıklı risalesi doğrultusunda Diderot’nun eğitime dair fikirleri aktarılıp analiz edilmektedir.
Keywords
Abstract
As a philosopher of the Enlightenment, Denis Diderot has been known by Ottoman-Turkish society since the modernization era. Among the philosophers of the Enlightenment, Diderot can even be said to be a writer whose works were translated into Turkish most. However, Ottoman-Turkish society knows Diderot as a philosopher. Though, when the occasion arises, his ideas about education which are instructive in education and which reflect his pioneering attitude are mentioned in some places, those aren’t expressed even in pieces. In this study, Diderot’s ideas about education are conveyed and analyzed in line with İbni Abdurrahman Kamil’s booklet titled “Education and Instruction” – great French philosopher Diderot’s Ideas on Education and Instruction, dated 1895, which was written in the period of Abdülhamid II, when there was an important development in education.