Author :
Abstract
Müzik, ilkel toplumlardan günümüze kadar tüm coğrafyalarda bin yıllardır dinsel ayinlerden sıradan eğlencelere hayatın hemen her alanında önemli bir kültürel dışavurum aracı olarak kullanılmıştır. Dolayısıyla müzik, toplumların kültürel hayatlarını doğrudan etkilemiş, büyük değişimler geçirmesini sağlamıştır. 19. yüzyıla gelindiğinde ise sanayi devrimi ile birlikte küreselleşmeye başlayan dünya, teknolojinin de etkisi ile büyük bir değişim ve gelişim içerisine girmiştir. Bu paralelde insanların gelir düzeylerinin, tüketim alışkanlıklarının, istek ve ihtiyaçlarının farklılaşması gibi birçok neden sınıfsal ayrılıkları, sınıfsal ayrılıklarda beraberinde kültürel çatışmaları getirmiştir. Tüm dünyada başlayan küresel ve kültürel değişimin ülkemize olan yansıması 1950’lerden itibaren görülmeye başlamıştır. Türkiye’de o dönemin hükümeti tarafından yapılan plansız sanayileşme atılımları köyden kente göçleri hızlandırarak işsizlik, ekonomik sıkıntılar, gecekondulaşma ve kent ortamına uyum zorluğu gibi birçok soruna neden olmuştur. Yaşanan bu ekonomik ve sosyal değişim ülkede yeni bir alt kültür sınıfı yaratmış, bunun sonucu olarak da arabesk kültür olgusu ortaya çıkmıştır. Kelime anlamı “Arap tarzı”, “Arap biçeminde şey” olarak tanımlanan arabesk, dönemin özellikle sinema ve müzik gibi sanatsal ifadelerinde baskın bir şekilde karşımıza çıkmaktadır. İlk insandan günümüze toplumların geçirdiği kültürel değişimlerin ele alındığı bu araştırmada, 1950’ler sonrası ülkemizde başlayan sanayileşme sürecinde yaşanan ekonomik gelişmeler sonucu kırdan kente göçlerin sosyo-kültürel etkileri incelenmiştir. Müzik kültürü bağlamında ise geniş kitlelere ulaşan arabesk müzik olgusunun ortaya çıkma nedenleri, toplumsal etkileri ve derin izler bırakarak topluma yansıyan sosyolojik boyutu ele alınmıştır.
Keywords
Abstract
Music has been used as an important means of cultural expression in almost every aspect of life, from religious rituals to ordinary entertainment, for thousands of years in all geographies, from primitive societies to the present day. Therefore, music has directly influenced the cultural lives of societies and enabled them to undergo great changes. In the 19th century, the world, which started to globalize with the industrial revolution, entered into a great change and development with the effect of technology. In parallel with this, many reasons, such as the differentiation of people's income levels, consumption habits, wants and needs have brought class differences, and class differences have brought cultural conflicts. The reflection of the global and cultural change that started all over the world on our country started to be seen in the 1950’s. The unplanned industrialization initiatives taken by the government of that period in Turkey accelerated migration from rural to urban areas and caused many problems such as unemployment, economic problems, squatting and difficulty in adapting to the urban environment. This economic and social change created a new subcultural class in the country, and as a result, the phenomenon of arabesque culture emerged. Arabesque, which is literally defined as “Arabic style”, “something in Arabic style”, appears in a dominant form in artistic expressions of the period, especially in cinema and music. In this research, which deals with the cultural changes that societies have undergone from the first human beings to the present day, the socio-cultural effects of rural-urban migration as a result of economic developments in the industrialization process that started in our country after the 1950’s are examined. In the context of music culture, the reasons for the emergence of the phenomenon of arabesque music, which has reached large masses, its social effects and its sociological dimension reflected on society by leaving deep traces, are discussed.
