Author :
Abstract
Bu araştırmada yetişkinlerin öz eleştiri düzeyleri ile madde kullanma eğilimleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Öz eleştiri düzeylerinin ve madde kullanma eğilimlerinin cinsiyet, eğitim düzeyi, gelir düzeyi, çalışma durumu, anne- baba eğitim düzeyleri vb. gibi değişkenler ile ilişkisi ele alınmıştır. Araştırmaya 537 kişi katılmış ve dışlama kriterleri doğrultusunda 498 (296 kadın, 202 erkek) katılımcının verileri incelenmiştir. Katılımcılara “Sosyo-Demografik Bilgi Formu”, “Öz Eleştiri Ölçeği”, “Madde Kullanma Eğilimi Ölçeği” uygulanmıştır. Sosyo-demografik değişkenler bakımından madde kullanma eğilimi ve öz-eleştiri alt boyutlarının karşılaştırılması için bağımsız örneklem t-testi, tek yönlü ANOVA ve Kruskal Wallis testi yapılmıştır. Madde kullanma eğilimi ve öz eleştiri boyutları arasındaki ilişkinin incelenmesi için Pearson Korelasyonu uygulanmıştır. Öz eleştiri boyutlarının madde kullanma eğilimini yordayıcılığını incelemek için çoklu doğrusal regresyon analizi uygulanmıştır. Öz eleştiri alt boyutlarından yıkıcı ve yetersiz öz eleştiri düzeyleri ile madde kullanma eğilimi arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunurken yapıcı öz eleştiri düzeyi ile madde kullanma eğilimi arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırmada elde edilen bulgular literatür çerçevesinde değerlendirilmiştir. Bu araştırmanın bilindiği kadarıyla mevcut değişkenlerin bir arada incelendiği ilk araştırma olup gelecekteki çalışmalara yol gösterici nitelik taşıdığı söylenebilmektedir. Bundan sonra yapılacak araştırmalar için öneriler sunulmuştur.
Keywords
Abstract
This study examined the relationship between adults' levels of self-criticism and their tendency toward substance use. The relationship between self-criticism levels, substance use tendencies, and variables such as gender, education level, income level, employment status, and parental education levels was explored. A total of 537 individuals participated in the study, and data from 498 participants (296 women, 202 men) were analyzed in accordance with exclusion criteria. Participants were administered the "Socio-Demographic Information Form," the "Self-Criticism Scale," and the "Substance Use Tendency Scale." To compare substance use tendencies and subdimensions of self-criticism in terms of socio-demographic variables, independent samples t-test, one-way ANOVA, and Kruskal-Wallis tests were performed. Pearson correlation analysis was used to examine the relationship between substance use tendencies and the dimensions of self-criticism. Multiple linear regression analysis was applied to assess the predictive role of self-criticism dimensions on substance use tendency. A positive and significant relationship was found between destructive and inadequate self-criticism levels and substance use tendency, while a negative and significant relationship was found between constructive self-criticism levels and substance use tendency. The findings of the study were evaluated within the framework of the existing literature. This study is considered to be the first to examine the variables together and is thought to provide guidance for future research. Recommendations for further studies are presented.
