Author :
Abstract
Günümüzde Birleşik Krallık’da bulunan Galler ülkesi, yaylı çalgılar literatüründe özellikle erken Ortaçağ dönemindeki eski yaylı çalgıları ile geniş yer tutmaktadır. Crwth’in biçimsel gelişimi Kelt halkı ile ilişkilendirilmiş, Britanya adasının 6 ve 7. Yüzyıllardaki politik durumu da eski yaylı çalgıların gelişimini yakından etkilemiştir. Anglosaksonların Britanya adasındaki geçmişi, 20. Yüzyılda Woodbringe bölgesinde yapılan arkeolojik kazılar ile aydınlatılmış, literatüre rota (Anglosakson lir) ismi ile yeni bir telli çalgı kazandırılmıştır. Britanya’nın doğusundaki Sutton Hoo kazılarında Anglosakson kökenli rotanın keşfi kemanın tarihsel gelişiminde crwth’in konumunu tartışmaya açarken, eski yaylı çalgılar arasındaki çekmeli ve yaylı çalım tekniği ayrımını tekrar gündeme getirmektedir. Rotanın günümüz arp tekniğini çağrıştıran çekmeli çalış tekniği, psaltery, talharpa ve nychelharpa gibi Antik Yunan ve İskandinav kökenli telli çalgıları da incelemeyi gerektirmektedir. Crwth ve rotanın arasındaki form benzerliği tutuş pozisyonu ve çalış teknikleri kıyaslamasını beraberinde getirirken, literatürde iki çalgının tarihsel kökenleri farklı açılardan birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Makale içerisinde kemanın tarihsel ve biçimsel gelişimi ile ilgili referans kaynaklar incelenmiş, ortaya çıkan veriler güncel bilgiler ışığında değerlendirilmiştir. Bu çalışmanın amacı Kuzey Avrupa kökenli eski yaylı çalgılar crwth ve rotanın gelişimini, arp, kithara, lir gibi telli enstrümanlar ve çalış teknikleri paralelinde inceleyerek literatüre katkı sağlamaktır.
Keywords
Abstract
The country of Wales, which is currently located in the United Kingdom, has a large place in string instrument literature, especially with its ancient string instruments from the early Middle Ages. The formal development of the crwth is associated with the Celtic people, and the political situation of the United Kingdom in the 6th and 7th centuries also had a strong influence on the development of the ancient string instruments. The history of the Anglo-Saxons in the Britain was illuminated by the excavations carried out in the Woodbringe region in the 20th century and a new string instrument called rotta (Anglo-Saxon lyre) was introduced into the literature. The discovery of the Anglo-Saxon rotta in the Sutton Hoo excavations in eastern Britain brought the position of the crwth in the historical development of the violin into question, while the distinction between plucked and bowed playing techniques among the old string instruments used in the Middle Ages came to the fore again. Rotta's plucked playing style, reminiscent of the harp technique, also re-evaluates its relationship with string instruments of Ancient Greek and Scandinavian origin, such as the psaltery, tallharpa and nycelharpa. The similarity of form between the crwth and rotta has led to a comparison of holding positions and playing techniques, and the historical origins of the two instruments have been compared from different perspectives. In the article, reference sources related to the historical and formal development of the violin were examined and the resulting data were evaluated in the light of current information. The aim of this study is to contribute to the literature by examining the development of ancient string instruments of Northern European origin, crwth and rota, in parallel with stringed instruments such as harp, kithara, lyre and their playing techniques.
