Author :
Abstract
Jerome Mortimer Adler, felsefenin birçok farklı alanı ile ilgilenen ve önemli eserler ortaya koyan bir Amerikan filozofudur. Jerome Mortimer Adler’in felsefi anlamda yoğun bir biçimde ilgilendiği ve eserler ortaya koyduğu alanlar arasında eğitim, metafizik, ontoloji, din, antropoloji, siyaset, epistemoloji, sanat ve ahlak bulunmaktadır. Bu çalışma ile Jerome Mortimer Adler’in ahlak felsefesinin temel bileşenleri ve ileri sürdüğü tezler ortaya çıkarılmaya çalışılmaktadır. Yapılan inceleme sonunda onun ahlak felsefesinin yoğun bir biçimde Aristoteles’in ahlak felsefesinden ve sağduyu düşüncesinden etkilendiği ve kendi ahlak felsefesini temellendirirken bu bileşenlere başvurduğu ortaya çıkmaktadır. Bu esinlenme ve sağduyu düşüncesi ekseninde yapılan kavramsallaştırmalar ve ileri sürülen tezler, Jerome Mortimer Adler’in ahlak felsefesinin ahlaki yargıların doğası, bir bütün olarak iyi bir yaşam, iyi sorunu ve iyi bir insan yaşamının bölümleri başlıkları altında incelenmiştir. Bu kapsamda yapılan incelemeye göre ahlaki yargıların doğasının sağduyu etiği anlayışı içerisinde normatif bir nitelik taşıması gerekmektedir. Jerome Mortimer Adler’in düşüncesinde bir bütün olarak iyi bir yaşam, mutluluğu sağduyu düşüncesi üzerine temellendirilen etik bir mutluluk türü olarak görülmektedir ve mutluluk kavramı totum bonum olarak ortaya çıkmaktadır. Yine ona göre bir bütün olarak iyi yaşamın herkes için genel ve geçer nitelikte olduğu ortaya konulabilmektedir. İyi sorunu hususunda ise Jerome Mortimer Adler’in gerçek iyilerin insanların doğru arzuları olduğunu ifade ettiği görülmektedir. Bunun yanında ona göre gerçekçi bir ahlak felsefesinde iyi hem teleolojik hem deontolojik bir nitelik taşımaktadır. Son olarak Jerome Mortimer Adler, iyi bir yaşamı oluşturan bölümleri kurucu ya da temel araçlar ile edimsel veya yardımcı araçlardan oluşan kısımlar şeklinde iki grupta ele almaktadır.
Keywords
Abstract
Jerome Mortimer Adler is an American philosopher who is interested in many different fields of philosophy and has produced important works. Jerome Mortimer Adler's philosophical interests and works include education, metaphysics, ontology, religion, anthropology, politics, epistemology, art and morality. In this study, the basic components of Jerome Mortimer Adler's moral philosophy and the theses he puts forward are tried to be revealed. At the end of the examination, it is revealed that his moral philosophy is heavily influenced by Aristotle's moral philosophy and the idea of common sense and that he refers to these components while justifying his own moral philosophy. The conceptualisations and theses on the axis of this inspiration and the idea of common sense are examined under the headings of the nature of moral judgements, the good life as a whole, the problem of the good, and the parts of a good human life in Jerome Mortimer Adler's moral philosophy. According to the examination made in this context, the nature of moral judgements should have a normative character within the understanding of common sense ethics. In Jerome Mortimer Adler's thought, a good life as a whole is seen as a type of ethical happiness based on the idea of common sense, and the concept of happiness emerges as totum bonum. Again, according to him, it can be demonstrated that the good life as a whole is general and valid for everyone. Regarding the problem of the good, Jerome Mortimer Adler states that the true good is the right desires of people. In addition, according to him, in a realistic moral philosophy, the good is both teleological and deontological. Finally, Jerome Mortimer Adler categorises the parts of a good life into two groups: constitutive or basic means and operative or auxiliary means.
