Author :
Abstract
Sürdürülebilirlik” kavramı her şeyden önce bir düzeltici, bir dengeleme ve doğrudan iklim değişikliğine bağlı olarak kullanılan ancak birçok hükümetin de kullanmaktan kaçınmak isteyebileceği bir terim olarak özellikle 1980’ li yıllardan sonra daha yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmıştır. Çevresel sorunları ve bu sorunların etkilerini azaltma çabalarına da gelişmiş ülkeler öncülük etmiştir. Dünyadaki en büyük ekonomiye sahip olan Amerika Birleşik Devletleri (ABD), çevre sorunlarının artmasını engellemek için pek çok girişime öncülük etmiştir. Bunlardan biri de 1969 yılında kabul edilen “Ulusal Çevre Politikası Kanunu (NEPA)” ile çevre literatürüne giren çevresel etki değerlendirmesidir (ÇED). Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreci, çevre sorunlarını tespit etme ve sorunların çözümünde en önemli ve önleyici yaklaşımlardan biridir. Mevzuat gereği çevre sorunlarına neden olabilecek tüm faaliyetler için kurum, kuruluş, işletmeler Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu hazırlamakla yükümlüdür. ÇED sürdürülebilir kalkınmanın uygulama araçlarından biri olarak gelişimini proje bazlı faaliyetler bağlamında sürdürmektedir. Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) süreci, çevre sorunlarını tespit etme ve sorunların çözümünde en önemli ve önleyici yaklaşımlardan biridir. Mevzuat gereği çevre sorunlarına neden olabilecek tüm faaliyetler için kurum, kuruluş, işletmeler Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Raporu hazırlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülükle amaç çevre sorunlarını ortadan kaldırmak ya da en aza indirgemektir.
Bu çalışmada sürdürülebilir kalkınmanın bir aracı olan ÇED sürecinin sağlıklı değerlendirilmesi için sürdürülebilirlik kavramı, Türkiye’de sürdürülebilirlik kavramın gelişimi, yapılan çalışmalar ve kalkınma planları genel anlamda değerlendirilmiştir. Ardından 1993-2023 yılları arasında Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) yönetmelikleri sayısal veriler eşliğinde geçmişten günümüze kadar değerlendirilmiştir.
Keywords
Abstract
The concept of “sustainability” has become more widely used, especially after the 1980s, as a corrective, a balancing and a term used directly in relation to climate change, but which many governments may wish to avoid using. Developed countries have also led the efforts to reduce environmental problems and their impacts. The United States of America (USA), which has the largest economy in the world, has pioneered many initiatives to prevent the increase of environmental problems. One of these is environmental impact assessment (EIA), which entered the environmental literature with the “National Environmental Policy Act (NEPA)” adopted in 1969. Environmental Impact Assessment (EIA) process is one of the most important and preventive approaches to identify and solve environmental problems. In accordance with the legislation, institutions, organizations and businesses are obliged to prepare an Environmental Impact Assessment (EIA) Report for all activities that may cause environmental problems. EIA continues its development as one of the implementation tools of sustainable development in the context of project-based activities. Environmental Impact Assessment (EIA) process is one of the most important and preventive approaches in identifying and solving environmental problems. In accordance with the legislation, institutions, organizations and businesses are obliged to prepare an Environmental Impact Assessment (EIA) Report for all activities that may cause environmental problems. The purpose of this obligation is to eliminate or minimize environmental problems.
In this study, the concept of sustainability, the development of the concept of sustainability in Türkiye, studies and development plans were evaluated in general terms in order to evaluate the EIA process, which is a tool of sustainable development, in a healthy way. Then, Environmental Impact Assessment (EIA) regulations between 1993 and 2023 are evaluated from past to present with numerical data.
