Author :
Abstract
Ülkelerin ekonomik gelişmişlik düzeyi ve toplumun refah düzeyi artışları kişi başına düşen GSYİH ile ölçülmektedir. Sağlık harcamalarının önemli bir kalemini oluşturan ilaç harcamaları ise toplumun sağlık statüsü ve refah düzeyi ile yakından ilişkilidir. Sağlık hizmetleri sunumunda çok önemli ve vazgeçilmez bir yeri olan ilaçlara yapılan harcamalar, 2000 yılından itibaren yaklaşık %50 oranında artış göstermiştir. Her yıl %3 oranında artış gösteren ilaç harcamalarının OECD ülkelerinde sağlık harcamaları içerisindeki oranı yaklaşık %16, GSYİH içerisindeki oranı ise %1,2’dir. ABD GSYİH’si içerisinde ise %2,5 oranında bir değer almaktadır. Günümüzde ilaçlar, üretimi, tüketimi, fiyatlandırılması gibi açılardan toplumu ve toplum sağlığını yakından ilgilendirmektedir. İş gücü ve iş günü kaybının önlenmesi, çalışanlarda verimlilik artışı vb. faydalarından dolayı hem bir tüketim kalemi hem de beşeri sermayeye yapılan bir yatırım olarak değerlendirilmektedir. Bu çalışmanın amacı, en fazla kişi başı ilaç harcaması yapan 20 ülkede ilaç harcamaları ile GSYİH arasındaki ilişkinin yeni nesil panel ekonometrik yöntemlerle araştırılmasıdır. 1990-2021 dönemini kapsayan çalışmada kişi başı ilaç harcamaları ve kişi başı GSYİH değişkenler olarak kullanılmıştır. Değişkenler arası ilişkinin belirlenmesinde Westerlund (2006) panel eşbütünleşme testinden yararlanılmıştır. Yapılan tahminler sonucunda panelgenelinde kişi başı ilaç harcamalarının uzun dönem katsayısının istatistiki olarak anlamlı olmadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte ilaç harcamalarındaki artış ABD, Japonya, Avusturya, Avustralya, Çekya ve Portekiz’de kişi başı GSYİH’yi artırırken, Almanya, Kanada, Lüksemburg ve irland’da kişi başı GSYİH’yi düşürmektedir. Buna göre akılcı ilaç kullanımına geçilmesi gereksiz ilaç harcamalarını önlerken kişi başı GSYİH’ye olumlu katkı sağlayabilir.
Keywords
Abstract
The economic development level of countries and the increase in the welfare level of the society are measured by GDP per capita. Pharmaceutical expenditures, which constitute an important item of health expenditures, are closely related to the health status and welfare level of the society. Expenditures on pharmaceuticals, which have a very important and indispensable place in the provision of health services, have increased by approximately 50% since 2000. Pharmaceutical expenditures, which increase by 3% each year, account for approximately 16% of health expenditures in OECD countries and 1.2% of GDP. It accounts for 2.5% of the US GDP. Today, medicines are closely related to society and public health in terms of production, consumption and pricing. They are considered as both a consumption item and an investment in human capital due to their benefits such as prevention of labor and workday loss, productivity increase in employees, etc. The aim of this study is to investigate the relationship between pharmaceutical expenditures and GDP in the 20 countries with the highest per capita pharmaceutical expenditures using new generation panel econometric methods. In the study covering the period 1990-2021, pharmaceutical expenditures per capita and GDP per capita are used as variables. Westerlund (2006) panel cointegration test was used to determine the relationship between variables. As a result of the estimations, it was found that the long-run coefficient of per capita pharmaceutical expenditures was not statistically significant across the panel. However, the increase in drug expenditures increases GDP per capita in the USA, Japan, Austria, Australia, Czechia and Portugal, while it decreases GDP per capita in Germany, Canada, Luxembourg and Ireland. Accordingly, the transition to rational drug use may prevent unnecessary drug expenditures and contribute positively to GDP per capita.
