RUSYA-UKRAYNA SAVAŞI HABERLERİNDE TARAFSIZLIK SORUNU: AMERİKA’NIN SESİ VE SPUTNİK ÜZERİNE MUKAYESELİ BİR İNCELEME
Author :
Abstract
İletişimin özünde insanları etkileme özelliği barındırması, yazılı ve görsel basının zaman içinde siyasal aktörlerin bir etki aracı olarak kullanılmasına neden olmuştur. Oysa bu durum, en fazla kabul gören basın etik kodlarından “tarafsızlık” ilkesi ile bağdaşmamaktadır. Bu çalışmada, Rusya-Ukrayna Savaşı’nda Amerika Birleşik Devletleri’nin ekonomik ve siyasi yönden desteklediği Amerika’nın Sesi (VOA) ve Rusya Federasyonu’na bağlı Sputnik haber organlarının 24 Şubat-7 Mart 2022 tarihleri arasında yaptıkları haberler tarafsızlık bağlamında çözümlenmiştir. Yöntem olarak, Teun Van Dijk’in Eleştürel Söylem Çözümlemesi uygulanmıştır. Çözümleme sonucunda iki haber kuruluşunun, aynı konuda yaptığı haberlerde tamamen birbirine zıt bir pozisyon aldığı tespit edilmiştir. Amerika'nın Sesi’nde yayınlanan haberlerde, genel itibariyle Rusya suçlu olarak gösterilirken, Sputnik haberlerinde ise çatışmanın suçlusu olarak Ukrayna'nın yanı sıra ABD, Avrupa ülkeleri ve NATO hedef haline getirilmiştir. Dolayısıyla, tarafsızlık ilkesinin ihlâli bakımından ortada bir problem mevcuttur.
Keywords
Abstract
The fact that communication has the ability to influence people in its essence has led to the use of the press and visual media as a means of influence by political actors over time. However, this situation does not comply with the principle of "impartiality", which is one of the most accepted press ethical codes. In this study, the news made by Voice of America (VOA) and Sputnik, between February 24 and March 7, 2022, were analyzed in the context of impartiality. As it is known, both news organizations are structurally dependent on their governments. Teun Van Dijk's Critical Discourse Analysis applied as a method. As a result of the analysis, it was determined that the two news organizations took completely opposite positions in their news on the same subject. In the Voice of America news, Russia is often portrayed as the culprit. In Sputnik news, as the culprit of the conflict, Ukraine, as well as the USA, European countries and NATO were targeted. Therefore, there is a problem regarding the violation of the principle of impartiality.
