ÇAĞDAŞ SANATTA DEĞİŞEN MEKÂN ALGISI VE SANATÇI-İZLEYİCİ ETKİLEŞİMLERİ/ BULUŞMALARI

Author :  

Year-Number: 2020-108
Language : Türkçe
Konu : Güzel Sanatlar
Number of pages: 379-393
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Sanat, duygu ve düşüncenin herhangi bir biçime aktarılarak yeni bir varoluş kazandığı özel bir süreçtir. Sanatçıyı, içinde yaşadığı çevredeki tüm sosyo-ekonomik ve kültürel öğeler etkilemekte ve bireysel yaşantısı da eklenerek sanatçının yaratıcılık perspektifinden yansımaktadır. Küreselleşme, tüketim kültürü, kimlik kavramı, aidiyet sorunsalı, yabancılaşma, acı kavramı (bireysel ve toplumsal) ve bilimsel-teknolojik gelişmeler gibi sosyal yaşamı değiştirip, yaşam biçimlerini dönüştüren tüm bu olgular 21. yüzyılın farkındalık sürecinin karakteristik yapısını oluşturmaktadır. Bu açıdan değerlendirildiğinde, mekânın sanatçı veya izleyici tarafından algılanmasına yönelikbilindik anlamlar tümüyle değişmiş ve tartışmaya açık bir durum kazanmıştır. Sanatçılar yeni düşünsel dinamiklerini farklı malzemelerle, tekrarı olmayan biçimlerde mekâna özgü/özgün yapısal çözümlemeler gerçekleştirmektedirler. Sanatçı-mekân-izleyici arasındaki bu karşılıklı etkileşim kapsamında bu çalışma; çağdaş sanat pratikleri bakımından mekânın bu değişen algısı Eduardo Chillida, Sacha Sosno, Paul Cummins-Tom Piper, Emmanuelle Moureaux ve Refik Anadol özelinde ele alınmıştır. Çalışmada, bu sanatçıların mekâna yerleştirmeleri ve izleyici ile ilişkileri yöntemsel/sanatsal yaklaşımları seçilmiş yapıtları üzerinden okumalarla değerlendirilmiştir.

Keywords

Abstract

Art is a special process in which emotion and thought are transferred to any form and gained a new existence. The artist is influenced by all the socio-economic and cultural elements in the environment in which she/he lives and is reflected from the artist’s creativity perspective by adding her/his individual life. All these phenomen a that change social life styles such as globalization, consumer culture, identity concept, problem of belonging, alienation, pain concept (individual and social) and scientific-technological developments constitute the characteristic structure of the awareness process of the 21st century. When evaluated from this point of view, the familiar meanings for the perception of the space by the artist or the viewer have completely changed and become open to discussion. The artists perform site-specific/ original structural analyzes with their new intelectual Dynamics in different materials and non-repetitive forms. Within the scope of this mutual interaction between artist, space and audience, this study; in terms of contemporary art practices, this changing perception of space is addresses by Eduardo Chillida, Sacha Sosno, Paul Cummins-Tom Piper, Emmanuelle Moureaux and Refik Anadol. In the study, the placement of these artists in the space and their relationship with the audience were evaluated by reading the methodical/ artistic approaches through their selected works.

Keywords


  • Akdeniz, Halil, (1995), “Plastik Sanatlarda Günümüz Sanat Eğilimlerinin Düşünsel Dayanakları ve Bunun Çağdaş Türk Sanatına Yansıması Üzerine Bir Değerlendirme”, Anadolu Sanat, S. 862, s. 9-34.

  • Bachelard, Gaston, (2017), Mekanın Poetikası (Çeviren: A. Tümertekin), İstanbul: İthaki Yayınları.

  • Bingöl, Pınar, (2012), “Kültür Çağında Sanat ve Değişen Sanatçı”, Cumhuriyet Bilim ve Teknoloji Dergisi, S.1328.

  • Binzet, Celal, (2006), “Sanatın Sanalı Sanalın Sanatı”, RH+ Dergisi, S.31, s.12-20.

  • Çağlayan, Füsun, (2009), “Resim ve Toplumsal Etkileşim Nesneden Özneye Yolculuk”, Sanatlar ve Toplumsal Etkileşim, ( Ed. M. Ç. Aydın) İstanbul: E Yayınları.

  • Çetin, Turhan, (2010), “Heykeldeki Mimari, Mimarideki Heykel”, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları Sanat Yazıları, N.37,S.22, s.67-87.

  • Çevik, Naile ve Silav, Muna, (2019), “Bir Esin Kaynağı Olarak Çatalhöyük Mimarisinin Ev/ Yuva Kavramı Özelinde Mekan-Bellek Açısından Değerlendirilmesi ve Bireysel Söylemler”, ASOS Journal, S.92, s.1-18.

  • Çoban, İrem ve Kılıçoğlu, Berna, (2018), “Dijital Çağda Sanatın Akışı: Refik Anadol’un Eriyen Hatıralar Sergisi Örneği”, Sosyal Bilimler Dergisi, Y.5, S.25, s. 230-243.

  • Çotuksöken, Betül, (2010), İnsan Hakları ve Felsefe. İstanbul: Papatya Yayıncılık Eğitim.

  • Erinç, M. Sıtkı, (2004), Sanatın Boyutları. İstanbul: Ütopya Yayınevi.

  • Eryılmaz, Ayşe, (2007), “Çağdaş Sanatta Mekânsal Öğe Olarak Cam”, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul.

  • Gezgin, Ümit, (2006), “Mekan Yaratan Bir Bilinç Gerçekliği Olarak Sanat”, Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Süreli Sanat ve Kültür Dergisi, S.17, s. 77-79.

  • Gökboğa, Rahime, (2013), “Felsefe Açısından “Başka-Ben” Sorunu ve Yitirimi Olanlar İçin Yapılmış Sosyal Politikalar”, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

  • https://www.emmanuellemoureaux.com/profile Erişim Tarihi: 20.06.2020.

  • İnce, Özdemir, (2001), Şiir ve Gerçeklik, İstanbul: İş Bankası Yayınları.

  • Karabağlı, Arslan, Ural, (2015), “Refik Anadol'un Gerçeklik Algımıza Meydan Okuyan Projesi 'Infinity Room'dan 10 Etkileyici Fotoğraf”. https://onedio.com/haber/refik-anadol-ungerceklik-algimiza-meydan-okuyan-projesi-infinity-room-dan-10-etkileyici-fotograf608188, Erişim Tarihi: 14.05.2020.

  • Kayahan, Zeliha, (2018), “Çağdaş Sanatta Saplantılı Emek Bilinci”, Akdeniz Sanat Dergisi, C.XII, S. 22, s. 63-69.

  • Kedik, Ayşe, Sibel, (2005), “Özne Nesne Bağlamında Sanat ve Gerçeklik İlişkisi” Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları Sanat Yazıları, S.13.

  • Kırmızıgül, Fırat Çağrı, (2020), “Eko-Dijital Uzamda ‘Tüketim’ Odaklı Sanatçı Okumaları”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat ve Tasarım Dergisi, S. 25, s. 215-235.

  • Kilimci, Pelin, (2012), “Anish Kapoor’un Mekan ve Malzeme Anlayışı”, Işık Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

  • Kocakaya, Sibel, (2015), “Mekansal İlişki Bağlamında Ruhsal Durumlar ve Sanattaki Etkileşimi”, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

  • Lefebvre, Henri, (2015), Mekanın Üretimi, (Çev., I. Ergüden), İstanbul: Sel Yayınları.

  • Madra, Beral, (2002), “Yenilenemeyen Okullar”, Radikal Gazetesi, 24.06.2002.

  • Özbıçakçı, Erkmen, (2016), “Refik Anadol: Kişisel gelişim ve üretim asla durmamalı”, https://www.hurriyet.com.tr/kampus/refik-anadol-kisisel-gelisim-ve-uretim-asladurmamali-40263936, Erişim Tarihi: 14.05.2020.

  • Özgül, Eren. (2018). “Projeksiyon Haritalama Teknikleri, Alanlarının İncelenmesi ve Bir Uygulama Çalışması”, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.

  • Samsun, Meysem, (2017), “Heykel Sanatında “Mekân” Problemi”, İdil Dergisi, C.VI, S.32, s.1283-1298.

  • Sarı, Engin, (2016), “Sanatta Değişen Mekan Algısıyla Beraber Nesnenin Yeni Rolü”, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Sanatta Yeterlik Çalışması Raporu, Ankara.

  • Soykan, Ömer Naci, (1997), “Cumhuriyet Türkiyesi’nde Felsefe; İnsanın İçini Yaratmada Teknoloji Etkisinde Sanatın Yeri”, Felsefelogos Dergisi, S.5.

  • Şahin, Serenay, (2010), “Dijital Devrim İle Birlikte Sanatta Mekan, Beden, Algı Değişimi”, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Sanatta Yeterlilik Tezi, İstanbul.

  • Şahiner, Rıfat, (2002), “Yeni Bir Binyılın Eşiğinde Sanat ve Yaratıcılık Eğitimi Üzerine”, Anadolu Sanat, S.13, s.75-83.

  • Şenel, İpek, (2016), “Günümüz Sanatında Değişen Mekânsal Algılar ve Yeni Malzeme Estetiği”, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İzmir.

  • Tokat, Burcu, (2010), “Sevim Burak’ın Tekinsiz Evlerinde Dolaşmak”, http://www.bukak.boun.edu.tr/?P=510 , Erişim Tarihi: 16.02.2019.

  • Tüysüz, Gülsan Erol, (2011), “Kavramsal Sanatın Gelişimi”, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

  • Uz, Nurbiye, (2017), “Heykel, Mekân ve Deneyim”, Journal of Awareness, Cilt 2, S. 3, s.471- 484.

  • Ünal, Burçin, (2020), “Kentsel Ekoloji Üzerinden Estetik Tasarılar ve Kuzey Ankara Örneklemi”, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sanat ve Tasarım Dergisi, S. 25, s. 323-339.

  • VİTAE, (2019), Söyleşi, İstanbul Bilgi Üniversitesi Mezunlar Derneği Dergisi, www.vitae.gen.tr, S.77.

  • Yazıcı, Ferit, (2016), “Arkitektonik Heykel”, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul.

  • Yazıcıoğlu, Duygu, (2016), Bizden Haberler Dergisi .İmtiyaz Sahibi Koç Holding A.Ş., Ömür Matbaacılık, İstanbul.

  • Yıldırım, Özgen. (2010). Yeni Medya ve Dijital Sanatlar, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları No:37, Sanat Yazıları 22, Bahar, ISSN: 1300-6665, Ankara, s.5666.

  • Yıldız, Bülent. (2016). Marcel Duchamp Eserlerinin Yıkıcı Düzlemi ve Ready-Made’lerindeki Anti-Topografi. Art-Sanat Dergisi. İstanbul Üniversitesi. Sayı 6. s. 133-146.

  • Yılmaz, Hünkâr. (2011). Mekâna Özgü Heykel Bağlamında Oluşturulmuş Heykel Parkları, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, Sanatta Yeterlik Tezi, İstanbul

  • art-at-the-awesome-hauser-and-wirth-in-nyc/ Erişim Tarihi 29.04.2020

  • Görsel 3: https://www.alamy.com/stock-photo/sacha-sosno.html, Erişim Tarihi 05.05.2020

  • Görsel 4: https://www.alamy.com/stock-photo/sacha-sosno.html Erişim Tarihi 05.05.2020

  • Görsel 5: https://www.theguardian.com/artanddesign/2018/mar/05/how-we-made-tower-of-

  • london-poppies-paul-cummins-tom-piper, Erişim Tarihi:05.04.2020).

  • Görsel 7: https://www.emmanuellemoureaux.com/forest-of-numbers Erişim Tarihi: 12.05.2020

  • Görsel 8: https://www.emmanuellemoureaux.com/forest-of-numbers Erişim Tarihi: 12.05.2020

  • Görsel 9: https://twistedsifter.com/2015/10/infinity-room-by-refik-anadol/ Erişim Tarihi:

  • Görsel 10: http://refikanadol.com/works/infinity-room/ Erişim Tarihi: 26.06.2020.

  • Erişim Tarihi: 12.05.2020.

  • Erişim Tarihi: 13.05.2020

  • Url 3: https://www.emmanuellemoureaux.com/profile Erişim Tarihi: 12.05.2020

  • Url 4: https://www.emmanuellemoureaux.com/forest-of-numbers Erişim Tarihi: 20.06.2020

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics