Author :
Abstract
Son yıllarda, sağlık alanında tekrarlayan etik problemler, etik ve ahlaki değerlere liderlik kapsamında daha büyük bir önem atfedilmesini sağlamıştır. Sağlık kurumlarında etik liderlik davranışı üzere yapılan çalışmalar da bu doğrultuda artış göstermektedir. Etik liderlik yaklaşımlarının geliştirilmesi, daha iyi hasta bakımı sağlamada da önemli bir rol oynamaktadır. Bunun yanında, çalışanların işi ile ne kadar tatmin oldukları da liderler için önem arz etmektedir. Çalışanların iş doyumunun, kişisel performanslarını ve sonucunda da örgütü olumlu yönde etkileyeceği öngörülmektedir. Çalışmalar, etik liderlik davranışlarının çalışanların iş doyumunu olumlu etkilediği yönündedir. Bu çalışma yönetici hemşirelerin etik liderlik davranışlarının, hemşirelerin iş doyumu üzerindeki etkilerini belirlemek amacıyla tanımlayıcı ve kesitsel olarak planlanmıştır. Çalışmanın örneklemini bu araştırmaya katılmayı kabul eden bir üniversite hastanesinde çalışan 336 hemşire oluşturmuştur. Veriler Etik Liderlik Ölçeği ve Hemşire İş Doyum Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde t testi, varyans analizi ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan hemşirelerin etik liderlik toplam puan ortalamasının (3,80±,946) ve iş doyumu puan ortalamalısının (3,62±,769) ortalamanın üzerinde olduğu saptanmıştır. Yapılan koreleasyon analizi sonucunda; etik liderlik ile iş doyumu düzeyleri arasında orta derecede pozitif yönlü ve istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır (r=.789 ; p = 0.000). Araştırmaya katılan hemşirelerin, etik liderlik ve iş doyumlarının ortalamanın üzerinde olduğu, yönetici hemşirelerin etik liderlik davranışlarının, hemşirelerin iş doyumunu olumlu düzeyde etkilediği saptanmıştır.
Keywords
Abstract
In recent years, recurring ethical problems in the health field, it has led to a greater emphasis on ethical and moral values attributed to the scope of leadership. Studies on ethical leadership behavior in health institutions are increasing in this direction. The development of ethical leadership approaches plays an important role in providing better patient care. In addition, the satisfaction of employees with their job is also important for leaders. Employee job satisfaction, personal performance and as a result, the organization is expected to affect positively. Studies, the job satisfaction of ethical leadership behavior indicates that positively affected. This study was planned as a descriptive and cross-sectional study in order to determine the effects of ethical leadership behaviors of executive nurses on job satisfaction. The sample of the study consisted of 336 nurses working in a university hospital who agreed to participate in this study. Data were collected using Ethical Leadership Scale and Nurse Job Satisfaction Scale. Data were analyzed by t test, variance analysis and correlation analysis. It was determined that the average score of ethical leadership (3,80±,946) and job satisfaction (3,62±,769) score of the nurses participating in the study were above the average. It was determined that the average score of ethical leadership and job satisfaction score of the nurses participating in the study were above the average. As a result of the correlation analysis; A moderate positive and statistically significant relationship was found between ethical leadership and job satisfaction levels. (r=.789 ; p = 0.000). The ethical leadership and job satisfaction of the nurses participating in the study were above average, ethical leadership behaviors of executive nurses positively affected job satisfaction of nurses
Keywords
- Ahmadi, S.A.A., Ahmadi, F. ve Zohrabi, M. (2012). Effect of the Leadership Styles on the Organizational Commitment Given the Staff Personality Traits. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 4(1),247-264.
- Arslantaş, C., Dursun, N. (2008). Etik Liderlik Davranışının Yöneticiye Duyulan Güven Ve Psikolojik Güçlendirme Üzerindeki Etkisinde Etkileşim Adaletinin Dolaylı Rolü. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1),111–128.
- Atmojo, U. D. (2012). Creating ‘zone of silence ‘condition: least mean square adaptive filter application for acoustic noise removal. International Journal of Information and Communication Technology, 4(2-4), 179- 186.
- Aitamaa, E., Leino-Kilpi, H., Puukka, P. ve Suhonen R. (2010). Ethical problems in nursing management: the role of codes of ethics. Nurs Ethics,17(4),469–482.
- Baydın, N.Ü., Topçu, İ., Şen, H.T., Ateş, N., Erdem, B. ve Yıldırım. A. (2017). Yönetici hemşirelerin liderlik davranışları. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi,3(4),89-97
- Baum, H. (2010). Planning and the problem of evil. Planning Theory, 10(2),103–123.
- Bilgen, A. (2014). The effects of employees’ perceptions of ethical leadership and ethical climate on the organizational commitment: a comparative application on the private and the public sectors. Master’s Thesis, Bahcesehir University, Social Institute of Sciences, Istanbul, Turkey.
- Bıyık, Y., Şimşek, T.ve Erden, P. (2017). Etik liderliğin çalışanların iş performansı ve iş tatminine etkisi. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 3(1).
- Bulutlar, F. ve Oz, E.U. (2009). The effects of ethical climates on bullying behavior in the workplace. J Bus Ethics, 86(3), 273–295.
- Brown, M. E., Treviño, L. K., ve Harrison, D. (2005). Ethical leadership: A social learning perspective for construct development and testing. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 97, 117−134.
- Brown, M. E. ve Treviño, L. K. (2006). Charismatic leadership and workplace deviance. Journal of Applied Psychology, 91, 954−962
- Çelik, V. (2000). Eğitimsel Liderlik, Pegem A Yayıncılık, İkinci Baskı, Ankara.
- Çelik, S., Dedeoglu, B. B. ve Inanir, A. (2015). Relationship between ethical leadership, organizational commitment and job satisfaction at hotel organizations/otel işletmelerinde etik liderlik, örgütsel bağlılık ve iş tatmini arasındaki ilişkisi. Ege Akademik Bakış, 15(1), 53.
- Cullen, J.B. ve Victor, B. (1993) The ethical climate questionnaire: an assessment of its development and validity. Psychological Reports, 1993,73, 667-674.
- Darvish, H. Ve Rezaei, F. (2011). The impact of authentic leadership on job satisfaction and team commitment. Management & Marketing, 6(3), 421
- Erdil, O., Keskin, H., İmamoğlu, S.Z. ve Erat, S. (2004). Yönetim tarzı ve çalışma koşulları arkadaşlık ortamı ve takdir edilme duygusu ile iş tatmini arasındaki ilişkiler: Tekstil sektöründe bir uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5 (1),17-26.
- Erkutlu, H., Chafra, J. (2014). Yükseköğretimde etik liderlik ve işyeri zorbalığı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(3), 55-67.
- Eide, T., Dulmen, S.V. ve Eide, H.(2016). Educating for ethical leadership through web-based coaching: a feasibility study. Nurs Ethics, 23(8),851–865.
- Gezici, A. (2007). Yöneticilerin liderlik stillerinin çalışanların iş tatmini üzerindeki etkileri: Özel eğitim kurumlarında öğretimsel liderlik ve bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi SBE.
- Goldman, A. ve Tabak, N. (2010). Perception of ethical climate and its relationship to nurses’ demographic characteristics and job satisfaction. Nurs Ethics, 17(2),233–246.
- Ghahroodi, H.K., Mohd, M. Z. B. T. S. ve Ghorban, Z. S. (2013). Examining ethical leadership and ıts ımpacts on the followers’ behavioral outcomes, Asian Social Science, 9 (3), 91-96.
- Hashish, E.A. (2017). Relationship between ethical work climate and nurses’ perception of organizational support, commitment, job satisfaction and turnover intent. Nurs Ethics, 24(2), 151–166.
- Huang, C..C, You, C.S. ve Tsai, M.T. (2012). A multidimensional analysis of ethical climate, job satisfaction, organizational commitment, and organizational citizenship behaviors. Nurs Ethics,19(4),513–529.
- İğnelipınar,N.(2013). Çalışanların iş tatmin düzeylerine yöneticilerinin etik liderlik davranışlarının etkisi. Bahçeşehir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İnsan Kaynakları Bölümü, Yüksek Lisans Tezi,İstanbul.
- Karagozoglu, S., Yildirim, G., Ozden, D. ve Cınar, Z. (2017). Moral distress in Turkish intensive care nurses. Nurs Ethics,24(2), 209–224.
- Kılınç, K.Ö. ve Öztürk, H. (2019). Hemşirelikte otantik liderlik. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 1(6),55-63
- Kim, W. G. ve Brymer, R. A. (2011). The effects of ethical leadership on manager job satisfaction, commitment, behavioral outcomes, and firm performance. International Journal of Hospitality Management, 30(4), 1020-1026.
- Makaroff, K.S., Storch, J., Pauly, B., Newton, L. (2014). Searching for ethical leadership in nursing. Nurs Ethics, 21(6),642–658.
- Martin, K.D. ve Cullen JB. (2006). Continuities and extensions of ethical climate theory: a meta-analytic review. J Bus Ethics, 69(2),175–194.
- Mayfield, J. ve Mayfield, M. (2002). Leader communication strategies: Critical paths to improving employee commitment. American Business Review, 20(2), 89-94.
- Mathieu, J.E. ve Zajac D.M. (1990). A review and meta-analysis of the antecedents, correlates, and consequences of organizational commitment. Psychological Bulletin, 108(2), 171.
- Mihelič, K.K., Lipičnik, B., Tekavčič, M.(2010). Ethical Leadership International Journal of Management & Information Systems, 14(5),31
- Munir, Y., Malik, M.E., Ehsan, M., Javaid, B., Arshad, A., Khalid, M. ve Nazir, S. (2013). Empirical ınvestigation of ethical leadership, job turnover, job satisfaction, organizational commitment, and organizational citizenship behavior. Far East Journal of Psychology and Business, 10(2),1220.
- Mustafa, G., ve Lines, R. (2014). Influence of leadership on job satisfaction: The moderating effects of follower individual‐level masculinity–femininity values. Journal of Leadership Studies, 7(4), 23-39.
- Neubert, M.J., Carlson, D.S., Kacmar, K.M., Roberts, J.A. ve Chonko, L.B. (2009). The virtuous ınfluence of ethical leadership behavior: evidence from the field. Journal of Business Ethics, 90:157–170
- Ozden, D., Karagozoglu, S.ve Yıldırım, G. (2013). Intensive care nurses’ perception of futility: job satisfaction and burnout dimensions. Nurs Ethics, 20(4),436–447.
- Ozden, D., Arslan, G.G., Ertugrul, B.ve Karakaya, S. (2019). The effect of nurses’ ethical leadership and ethical climate perceptions on job satisfaction. Nursing Ethics, 26(4),1211–1225
- Ponnu, C. H. ve Tennakoon, G. (2009). The association between ethical leadership and employee outcomes-the Malaysian case. EJBO - Electronic Journal of Business Ethics and Organization Studies, 14(1),21-32
- Robbins, S. P. ve Judge, T. A. (2013). Örgütsel Davranış, çev. İnci Erdem. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Ruggerio, J. (2011). The bridge between an ethical climate and job satisfaction. J US:China Pub Admin, 8(5),571–576.
- Tuna, M., Bircan, H., ve Yeşiltaş, M. (2012). Etik liderlik ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması: Antalya örneği. Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 26 (2), 143-156.
- Toor, S. ve Ofori, G. (2009). Ethical leadership: examining the relationships with full range leadership model, employee outcomes, and organizational culture, Journal of Business Ethics, 90 (4),533– 547.
- Tsai, M.T. ve Huang, C.C. (2008). The relationship among ethical climate types, facets of job satisfaction, and the three components of organizational commitment: a study of nurses in Taiwan. J Bus Ethics, 80(3), 565–581.
- Vitell, S.J. ve Davis, D.L. (1990). The relationship between ethics and job satisfaction: an empirical ınvestigation. Journal of Business Ethics, 9(6), 489-494.
- Woods, M. (2014). Beyond moral distress: preserving the ethical integrity of nurses. Nurs Ethics, 2014; 21(2): 127–128.
- Yates, L. (2011). Exploring the relationship of ethical leadership with job satisfaction, organizational commitment, and organizational citizenship behavior. George Fox University In partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Management.
- Yıldırım, A. (2010). Etik liderlik ve örgütsel adalet ilişkisi üzerine bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Karaman.
- Yılmaz, A.T. ve Yıldırım, A. (2016). Hemşire iş doyum ölçeği’nin türkçe geçerlilik ve güvenirliği, Journal of Health and Nursing Management, 3(3),158-168 |
- Yolaç, S. (2011) Yöneticinin algılanan liderlik tarzı ile yöneticiye duyulan güven arasındaki lider üye etkileşiminin rolü. Öneri Dergisi, 9 (36);63-72.
- Zhu, W., May, D.R. ve Avolio, B.J. (2004). The ımpact of ethical leadership behavior on employee outcomes: the roles of psychological empowerment and authenticity, Journal of Leadership and Organizational Studies, 11 (1),16-26
