Author :
Abstract
Michael Powell’ın Peeping Tom’u skopofil seri katil Mark’ı takip etmektedir. Film röntgencilikle ilgili rahatsız edici sahneleriyle korku türünün klasik örneklerinden biri olarak kabul edilebilir. Film Freud’un bilinçaltı ve travmalar, Lacan’ın objet petit a ve Bakış kavramları çerçevesinde yapılacak bir okumaya izin vermektedir. Hitchcock’un ustaca kullandığı ‘’seyircinin varsayılan bakışı’’ üzerinden değerlendirilebilecek izleyici politikası arzunun tatmin edilemezliği ve yineleme zorlantısı arasında gidip gelerek çağdaş kültürün gözetleme ve denetim pratiklerine göndermede bulunmaktadır. Korkunun zevklerinin de bir kaynağı olarak görülebilecek arzuyu hem oluşturup hem de imkansız kılan bu bakış filmde hem ‘’seyircinin varsayılan bakışı’’ anlamında oluşturulur hem de filmin diegetik düzleminde temsil edilir: Mark aynı zamanda bir silah olan kamerasıyla kurbanlarını öldürürken onların ölüm anlarını da kameraya kaydetmeye çalışır. Fakat kurbanlara ve dolayısıyla ölümün korkunç yüzüne yaklaştıkça ışığın kesilmesi sebebiyle eline karanlık bir lekeden başka bir şey geçmez. Bu imkansızlık stratejisi travmatik yineleme zorlantısının ve arzunun yitik nesnesinin sinemasal deneyime bir tercümesi olarak görülebilir. Peeping Tom’daki korkunun bakışında varoluşun trajedisi gizlidir.
Keywords
Abstract
Michael Powell's Peeping Tom follows the scopophile serial killer Mark. The film can be regarded as one of the classic examples of horror genre with its disturbing scenes about voyeurism. The films allows to read Freud’s subconscious and traumas, Lacan’s objet petit a and Gaze perspective. The audience's policy which is used by ingenious, Hitchcock namely ‘’assumed spectator’s gaze’’, which can be refered to contemporary surveillance and control practics go-between dissatisfaction of the desire and repetition compulsion. This gaze, which creates the desire both real and impossible can be seen as a source of the pleasures of fear, is composed in the sense of ‘’assumed spectator’s gaze’’ and represented in the diegetic space of the film. Mark kills his victims with his weaponized camera and tries to record their moments of death on camera. However, as you get closer to the victims, and therefore to the horrific face of death, nothing but a dark spot is caught by the interruption of the light. This strategy of impossibility can be seen as a translation of the traumatic repeptition compulsion and the lost object of desire into cinematic experience. The tragedy of existence is hidden in the gaze of fear in Peeping Tom.
Keywords
- Akdeniz, E. (2017). Lacan’da Arzu ve Öznenin Ethos’u Olarak Trajedi. Akademik Sosyal Araş- tırmalar Dergisi, Yıl: 5, Sayı: 61, 228-236
- Alphen, E. V. (2011). Caught by Images. (Ed.) Zoya Kocur. Global Visual Cultures: An Antho- logy, Malden: Wiley-Blackwell
- Altman, R. (1999). Film/Genre. London: BFI Publishing
- Blake, L. (2008). The Wounds of Nations: Horror cinema, historical trauma and national iden- tity. New York, Manchester: Manchester University Press
- Brière, J. (2002). Psychological Assesment of Adult Posttraumatic States: Phenomenology. Diagnosis and Measurement, Washington: American Psychological Association
- Carroll, N. (1990). The Philosophy of Horror, or Paradoxes of the Heart. Londra: Routledge.
- Cherry, B. (2014). Korku. (çev.) Mine Zorlukol. İstanbul: Kolektif Kitap
- Comolli, J. L. Narboni J. (2009). Cinema/Ideology/Criticism. (Ed.) Leo Braudy, Marshall Co- hen, Film Theory and Criticism. New York/Oxford: Oxford University Press, 686- 693
- Costanzo, W. V. (2014). World Cinema Through Global Genres. West Sussex: Wiley Blackwell.
- Crary, J. (2015). Gözlemcinin Teknikleri. (Çev.) Elif Daldeniz. İstanbul: Metis
- Edgar, A., Sedgwick, P. (2008). Cultural Theory: The Key Concepts. London and New York: Routledge
- Elm, M., Kabalek, K., Köhne, J. B. (2014). The Horrors of Trauma in Cinema: Violence Void Visualization. Newcastle: Cambridge Scholars Publishing
- Freud, S. (2015a), Düşlerin Yorumu I. (Çev.) Emre Kapkın, İstanbul: Payel Yayınevi
- Freud, S. (2015b), Cinsellik Üzerine. (Çev.) Emre Kapkın, İstanbul: Payel Yayınevi
- Freud, S. (2016). Haz İlkesinin Ötesinde. (Çev.) Ali Babaoğlu. İstanbul: Metis
- Freud, S. (2014), Uygarlığın Huzursuzluğu. (Çev.) Haluk Barışcan, İstanbul: Metis Yayınları
- Freud, S. (1987), Musa ve Tektanrıcılık. (Çev.) Kamuran Şipal, İstanbul: Bağlam Yayınları
- Freud, S. (2002), Totem ve Tabu. (Çev.) K. Kahir Sel, İstanbul: Sosyal Yayınları
- Foucault, M. (2015). Hapishanenin Doğuşu. (Çev.) Mehmet Ali Kılıçbay. İstanbul: İmge Kita- bevi.
- Fuchs C. (2014). Social Media: A Critical Introduction. London: Sage
- Gürbilek, N. (2001). Vitrinde Yaşamak: 1980’lerin Kültürel İklimi. İstanbul: Metis
- Hall, S. (1997). Representations: Cultural Representations and Signifying Practicies. Lon- don:Sage
- Jung, C. G. (2005). Dört Arketip (Çev.) Zehra Aksu Yılmazer, İstanbul: Metis Yayınları
- Kaplan, E. Ann (2005). Trauma Culture. New Brunswick, New Jersey and London: Rutgers University Press
- Lacan, J. (2013). Psikanalizin Dört Temel Kavramı. (Çev.) Nilüfer Erdem. İstanbul: Metis
- Laine, T. (2011). Feeling Cinema: Emotional Dynamics in Film Studies. New York: Continuum International Publishing Groups
- Langford, B. (2005). Film Genre: Hollywood and Beyond. Edinburgh: Edinburg University Press
- Lehne, M., Koelsch, S. (2015). Toward a General Psychological Model of Tension and Suspen- se. Frontier Psychology. 6:79. Doi: 10.3389/fpsyg.2015.00079
- Leys, R. (2014). Trauma: A Genealogy. Chicago and London: The University of Chicago Press
- Lowenstein, A. (2005). Shocking Representation: Historical Trauma, National Cinema, and The Modern Horror Film. New York: Colombia University Press
- Lyon, D. (2007). Surveillance studies: an overview. Cambridge: Polity.
- Mathiesen T. (1997). The Viewer Society: Michel Foucault’s ‘Panopticon’ Revisited. Theoreti- cal Criminology, Vol: 1, No: 2, 215-234.
- McGowan, T. (2012). Gerçek Bakış. (Çev.) Zeynep Özen Barkod. İstanbul: Say
- McGowan, T. Kunkle, S. (2014). Giriş: Film Teorisinde Lacancı Psikanaliz. (Ed.) McGowan, T. Kunkle, S. Lacan ve Çağdaş Sinema. (Çev.) Y. Ertuğrul, C. Turan. İstanbul: Say
- Moine, R. (2008). Cinema Genre. Oxford: Blackwell Publishing
- Morag, R. (2013). Waltzing with Bashir: Perpetrator Trauma and Cinema. London New York: I.B. Tauris. ,
- Mulvey, L. (2004). Visual Pleasure and Narrative Cinema. (Ed.) L. Braudy ve M. Cohen. Film Theory and Criticism. Oxford: Oxford University Press.
- Özakkaş, T., Çorak, A. (2015). Cinler, Korkular, Çoğul Kişilik ve Hipnoterapi. Kocaeli: Psiko- terapi Enstitüsü Yayınları
- Özen, N.E. (2016). Korkunun Nörobiyolojisi: Neden korkarız? ‘’Ne’’lerden korkarız? Psikesi- nema. Sayı:6, 66-69
- Paivio, S.C., Pascual-Leone, A. (2010). Emotion-Focused Therapy for Complex Trauma. Was- hington: American Psychological Association
- Putnam, F.W. (2012). Çoklu Kişilik Bozukluğu. Kocaeli: Psikoterapi Enstitüsü Yayınları
- Rosen J. (2004). The Naked Crowd Reclaiming Security and Freedom in an Anxious Age. New York: Random House.
- Schatz T. (1981). Hollywood Genres: Formulas, Filmmaking and The Studio System. New York: Random House
- Stussi, Y., Brosch, T., Sander, D. (2015). Learning to Fear Depends on Emotion and Gaze Inte- raction: The role of self-relevance in fear learning. Biological Psychology. 109, 232–
- Tuzgöl, K. (2018). Lacanyen Psikanalitik Kuram ve Öznenin Konumu. Türkiye Bütüncül Psiko- terapi Dergisi. 1 (1), p.41-53
- Wedding, D. Niemiec, R. M. (2015). Sinema ve Akıl Sağlığı. (Çev.) Rengin Arvay Aratan. İstanbul: Kaknüs Yayınları
- Williams, L. (1991). Film Bodies: Gender, Genre, and Excess. Film Quarterly. Vol.44 (4). 2-13
- Winnicott, D.W. (1998). Oyun ve Gerçeklik. (Çev.) Tuncay Birkan. İstanbul: Metis Yayınları
- Wood, R. (2003). Hollywood From Vietnam to Reagen …and Beyond, (Expanded and Revisi- ted Edition). New York, NY: Columbia University Press
- Zizek, S. (2012). Lacan Hakkında Bilmeyi Hep İstediğiniz Ama Hitchcock’a Sormaya Kork- tuğunuz Her Şey. (Çev.) Burcu Erdoğan. İstanbul: Agora
- Gritten, D. (2010, 27 Ağustos). Michael Powell's 'Peeping Tom': the film that killed a career. http://www.telegraph.co.uk/culture/film/7967407/Michael-Powells-Peeping-Tom-thefilm- that-killed-a-career.html
- Johnston, T. (2010, 19 Kasım) Exclusive: An unpublished interview with Michael Powell. https://www.timeout.com/london/film/exclusive-an-unpublished-interview-withmichael- powell-1
