Author :
Abstract
Türkiye sahip olduğu ekolojisi, iklimi ve toprak yapısı bakımından yağlı tohum üretiminde önemli bir potansiyele sahiptir. Türkiye'de, 2016 yılında 3 milyon 462 bin ton yağlı tohum üretilmiş, 239 bin ton yağlı tohum ihracatına karşılık 2 milyon 940 bin ton yağlı tohum ithalatı gerçekleştirilmiştir. Türkiye'de üretimi yapılan yağlı tohumlar içerisinde üretim miktarı bakımından birinci sırayı %50,8’lik pay ile ayçiçeği, ikinci sırayı %38'lik pay ile pamuk çiğidi almaktadır. 2017 yılında yağlı tohum ithalatına 1 milyar 465 milyon dolar döviz ödenmiştir. Bunun yanı sıra yağlı tohum türevleri olan ham yağ için 1 milyar 270 milyon dolar ve yağlı tohum küspesi için 481 milyon dolar ödenmiştir. Toplamda ise 3 milyar 216 milyar dolar yağlı tohum ve türevleri ithalatı yapılmıştır. Bu çalışmada, dünya ve Türkiye’de yağlı tohum ekim alanı, üretim miktarı, verim durumu ortaya konulmuş, dış ticaret yapısı irdelenmiş, Türkiye’de yağlı tohum üretiminin ve uygulanan politikaların etkinliğini arttırılması için izlenmesi gereken yollar üzerinde durulmuştur.
Keywords
Abstract
Turkey oilseed production in terms of ecology, climate and soil structure has a significant potential. Turkey in 2016, 3 million 462 thousand tons of oilseeds produced 239 thousand tonnes of oilseeds in response to export 2 million 940 thousand tons of oilseed imports were carried out. In terms of the amount of oilseeds production in Turkey, sunflower ranked first with 50.8% share, is second with 38% share of seed cotton. In 2017, 1 billion 465 million dollars of foreign exchange was paid for oilseed crops. In addition, 1 billion 270 million dollars for raw oil, and 481 million dollars for oilseed meal In total, 3 billion 216 billion dollars of oil seeds and derivatives were imported. In this study, oilseed cultivation area in the world and Turkey, production amount, and the yield has been put forward conditions, foreign trade structure has been examined. In Turkey, for increasing the efficiency of production of oilseeds and policies, it focused on ways to be followed.
Keywords
- Arıoğlu, H., (2014). Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı Ders Kitabı. Genel Yayın, Adana, A27, 204s.
- BÜGEM, (2019). Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü. Bitkisel Üretim Verileri. Erişim Tarihi: 14.01.2018. https://www.tarimorman.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BUGEM.pdf
- FAO, (2019). Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü. Erişim Tarihi: 12.01.2019. http://www.fao.org/faostat/en/#data
- Karlı, B., Erkan, O., Yurdakul, O., Çelik, Y., (1999). “Harran Ovası Sulu Tarım İşletmelerinde Bitki Desenini Etkileyen Faktörler ve GAP’ta Alınması Gereken Önlemler”, GAP I. Tarım Kongresi, 26-28 Mayıs, Cilt 1, 281-290s. Harran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Şanlıurfa.
- Karlı, B., Gül, M., Kadakoğlu, B., Karadağ Gürsoy, A., (2018). “Türkiye’de Tarımsal Destekle- rin Mısır Tarımına Etkileri”, Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, (Özel Sayı): 307-317.
- Onat, B., Arıoğlu, H., Güllüoğlu, L., Kurt, C., Bakal, H., (2017). “Dünya ve Türkiye’de Yağlı Tohum ve Ham Yağ Üretimine Bir Bakış”, KSÜ Doğa Bilimleri Dergisi, 20 (Özel Sayı): 149-153.
- USDA, (2019). Amerika Birleşik Devletleri Tarım Bakanlığı. Oilseeds: World Markets and Trade. Erişim Tarihi: 08.01.2019 https://apps.fas.usda.gov/psdonline/circulars/oilseeds.pdf
- Resmi Gazete, (2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009). Bakanlar Kurulu Kara- rı Uygulama Tebliği ve Alan Bazlı Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Kararlar.
- Resmi Gazete, (2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017). Tarımsal Desteklemelere İlişkin Bakanlar Kurumu Kararı.
- Resmi Gazete, (2018). Bitkisel Üretime Destekleme Ödemesi Yapılmasına Dair Tebliğ.
- TUİK, (2019). Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim ve Dış Ticaret İstatistikleri. Erişim Tarihi: 10.01.2019 http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1001 http://www.tuik.gov.tr/ PreTablo.do?alt_id=1046
