Author :
Abstract
Kentlerdeki parklar ve rekreasyon alanlar gibi açık yeşil alanlar sağladığı fonksiyonlar sayesinde topluma sosyal, sağlık ve ekonomik gibi konularda katkı sağlamaktadırlar. Bu nedenle kenteki açık yeşil alanların planlaması ve tasarlanması maksimum faydaları sağlamak amacıyla yapılmalıdır. Ancak nüfüsün gitgite çoğalması ve kentleşmenin hızla artırmasıyla bu alnların azalması ve kalite anlamında zayıflanması özellikler bitkisel materyallerin tahrih olması gözlemlenmektedir. Peyzaj mimarları bitkisel tasarım yaparken estetik veya işlevsel amçlarına göre bitkileri (tek yıllık otsular, çok yıllık otsu ve odunsular, soğanlılar, sarılıcı ve tırmanıcılar, çalılar, ağaççık ve ağaçlar) kullanıp ve farklı alanlar yaratmaktadırlar. Bitkilerin kullanımı bitkisel tasarım ilkelerine göre ve tasarım amacına yönelik yapılması gerekmektedir. Ülkemizde kentsel dış mekanlarda yapılan bitkilendirme çalışmalarında yanlış tür seçiminden, yanlış alan kullanımlarına kadar bir dizi sorunlar yaşanmakta ve çoğu kez bölge ekolojisine uygun olmayan bitki türlerinin kullanımı ve uzman olmayan kişilerce yapılan bitkilendirme çalışmalarından arzu edilen sonuç alınamamaktadır. Bunun sebebi ise tasarımcı ve uygulayıcının birbirinden bağımsız çalışmaları, uygılama sürecinde tasarım üzerinde yapılacak olası farklılıkların tasarımcının bilgisinde yapılmamasıdır. Bu çalışmada Malatya kenti içinde seçilen bazı rekreasyon alanlarında bitkisel tasarımlarının bitkisel tasarım ilkelerine uygunluğu gözlemlenmiş ve irdelenmiştir. Gözlemlere göre Malatya ilindeki rekreasyon alanlarındaki bitkisel tasarımların ilkelere, yeterli uygunlukta olmadığı görülmüştür.
Keywords
Abstract
Open green areas such as parks and recreation areas in cities contribute to social, health and economic issues through the functions it provides to people. Therefore, planning and designing open green spaces in the city should be done in order to provide maximum benefits. However, due to the growth of the population and the rapid increase of urbanization, these areas have been reduced and weakened in terms of quality, especially the destruction of plant materials. Landscape architects use plants (one-year herbaceous, perennial herbaceous, woody, bulbous, wrapper and climbers, shrubs and trees) according to their aesthetic or functional purposes and create different areas. The use of plants should be made according to the principles of plant design and design purposes. In our country, a number of problems are experienced from the wrong species selection to the wrong land use in the urban outdoor planting designs and often the use of plant species that do not comply with the ecology of the area and the desired result cannot be achieved from the planting design that carried out by non-specialists. The reason for this is the independent work of the designer and the practitioner, the possible differences to be made on the design in the application process is not made in the knowledge of the designer. In this study, the suitability of plant designs according to plant design principles in some recreation areas selected in Malatya city was observed and examined. According to the observations, it was observed that the plant designs in the recreation areas in Malatya were not in compliance with the principles.
Keywords
- Atasoy, M. Mecek, B ve Parlak, E. (2013). Kent yönetiminde ve etkin belediyecilik uygulamala- rı. Akademik yayıncılık, Ankar.
- Bekci, B. Var, M. ve Taşkan, G. (2013). Bitkilendirme tasarım kriterleri bağlamında doğal türle- rin kentsel boşluk alanlarında değerlendirilmesi: Bartın, Türkiye. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 14/1, 113-125.
- Erbaş, E. (2003). Peyzaj düzenlemelerinde bitkisel tasarım: Bahçeşehir Doğa parkı örneği, Yük- sek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Çoban, S. (2013). Bahçeköy Valide Sultan Caddesi çınarlarında bakım sorunları ve budama uygulamaları. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 62/2, 71-88.
- Deniz, B. ve Şirin, U. (2005). Samson dağı doğal bitki örtüsünün otsu karakterdeki bazı örnekle- rinden peyzaj mimarlığı uygulamalarında yararlanma olanaklarının irdelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2/2, 5-12.
- Dirik, H. (1990). Orman ağacı fidanlarının büyüme-uyku ritimleri ve bunun fidanlık çalışmala- rındaki önemi. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 40/1, 88-116.
- Düzenli, T. Yılmaz, S. ve Var. M. (2016). Gençlere yönelik peyzaj tasarımı: Trabzon haluk ulusoy spor tesisleri. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi 6/14,1-14.
- Emür, S.H. (2007). Kentsel yaşam kalitesi bileşenleri arasında açık ve yeşil alanların önemi- Kayseri/Kocasinan ilçesi park alanları analizi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1/22, 367-396.
- Ertekin, M ve Çorbacı. Ö.L. (2010). Üniversite kampüslerinde peyzaj tasarımı (Karabük Üni- versitesi peyzaj projesi örneği). Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 10/1, 55-67.
- Kader, Ş ve Kupik. M. (2008). Peyzaj mimarisinde tasarım ve proje uygulama. Peyzaj Mimari- sinde Tasarım ve Proje Uygulama, Bahçıvanlık El Kitabı.
- Kavi, F. (2003). İstanbul’daki yaya yolu düzenlemelerinin bitkisel tasarım açısından değerlendi- rilmesi, Yüksek lisans tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
- Karaşah, B ve Var. M. (2012). Trabzon ve bazı ilçelerinde kent dokusundaki bitkilendirme tasa- rımlarının ölçü-form açısından irdelenmesi. Journal of Bartin Faculty of Forestry 14/1. Special Issue, 1-11.
- Kayabaşı, E. T. (2018). Kentsel tasarımda doğal bitkilerin kullanımı ve ekonomik öne- mi. Materyal bilgileri, 77. ISUEP, Uluslararası Kentleşme ve Çevre Sorunları Sempozyumu: Değişim/Dönüşüm/Özgünlük 28-30 Haziran, Eskişehir
- Kösa, S. ve Atik, M. (2013). Bitkisel peyzaj tasarımında renk ve form; çınar (Platanus orienta- lis) ve sığla (Liquidambar orientalis) kullanımında peyzaj mimarlığı öğrencilerinin tercihleri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 14/1, 13-24.
- Kurdoğlu, B. Ç. Karaşah, B. Sarı, D. Yılmaz, H. ve Kamer Aksoy, Ö. (2008). Bitkilendirme tasarımı eğitiminde üç boyutlu anlatım tekniklerinin önemi ve değerlendirilmesi üzerine örnek bir çalışma. Artvin Çoruh Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, 9 /1-2, 44-62.
- Mecek, Mehmet, Bekir Parlak, and Emin Atasoy. "Kent Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar ve Et- kin Belediyecilik Uygulamaları." (2018).
- Mecek, M. Parlak, B ve Atasoy, E. (2018). Kent yönetiminde yeni yaklaşımlar ve etkin beledi- yecilik uygulamaları. Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
- Özer, S. Sezen, I. ve Demircan, N. (2010). Erzurum kentinde üniversite adaylarının Peyzaj Mi- marlığı mesleğine bakışlarının belirlenmesi üzerine bir araştırma. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 23/1, 23-29.
- Sarı, D. ve Karaşah, B. (2018). Bitkilendirme tasarımı öğeleri, ilkeleri ve yaklaşımlarının peyzaj tasarımı uygulamalarında tercih edilirliği üzerine bir araştırma. Megaron, 13/3.
- Turgut, H. (2011). Erzurum Büyükşehir Belediye binası ön bahçe peyzaj tasarım çalışmasının tasarım ilkeleri bağlamında değerlendirilmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12/2, 185.
- Yarcı, B. ve Malkoç, E. (2011). Peyzaj tasarımı uygulamalarında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 8/1, 103-108.
- Yılmaz, T. Olgun, R. ve Türk, S. (2018). Parkların bitkisel tasarımında yenilebilir türlerin kulla- nımı üzerine kullanıcı görüşlerinin antalya-konyaaltı örneğinde araştırılması. Türkiye Peyzaj Araştırmaları Dergisi, 1/1, 42-48.
- URL 1. http://www.peyzaj.org.tr/hakkimizda/kurulus_ve_amac.php. (ET:17.06.2019).
- URL 2. https://malatya.ktb.gov.tr/TR-186818/duyurular.html (ET:17.06.2019).
- URL 3. https://www.haritamap.com/yer/212208/sumer-park.html (ET:17.06.2019).
- URL4.http://www.malatyakultur.com/malatya-tanitim/malatya-sumer-park (ET:17.06.2019).
- URL 5. https://www.belsos.com/dedekorkut-restaurantcafe/ (ET:17.06.2019).
- URL 6. http://www.malatyakultur.com/malatya-tanitim/kernek-selalesi (ET:19.06.2019).
- URL 7. https://www.belsos.com/hurriyet-cafe/ (ET:19.06.2019).
- URL 8. https://www.haritamap.com/yer/199486/vilayet-parki.html (ET:19.06.2019).
- URL 9. https://www.haritamap.com/yer/199486/vilayet-parki.html (ET:17.06.2019).
- URL 10.http://turgutozal.tabiat.gov.tr/ (ET:19.06.2019).
