ADLİ SÜREÇLE KARŞILAŞMAMIŞ BİREYLERİN ADLİ SÜREÇ VE ADLİ SOSYAL HİZMET KONUSUNDAKİ BİLGİ EKSİKLERİNİN TESPİT EDİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ
Author :
Abstract
Bu çalışma adli süreçte sosyal hizmet mesleğinin yeterince tanınmaması ve müracaatçıların verilen hizmetlerle ilgili bilgi eksikliklerinin olması sorunsalından hareketle yapılmıştır. Araştırmanın amacı sosyal hizmet mesleğine adli alanda görünürlük kazandırmak, verilen hizmetlerin daha işlevsel yürütülmesini sağlamak ve bireylerin hizmetlere erişimini kolaylaştırmaktır. Araştırmada nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırma 15-65 yaş arası, adli sürece dâhil olmamış, dijital okuryazarlığı olan, gönüllü 10 kişi ile gerçekleştirilmiştir. Katılımcı kriterleri belirlenirken amaçlı örneklem yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılara ön değerlendirme aşamasında araştırmacılar tarafından hazırlanan ön değerlendirme soruları yöneltilmiştir. Daha sonra katılımcılara çevrimiçi ortamda ilgili konular hakkında eğitim verilmiştir. Son değerlendirme aşamasında katılımcılara son değerlendirme soruları tekrar yöneltilip cevaplar kayıt altına alınmıştır ve cevaplar karşılaştırmalı olarak yorumlanmıştır. Verilerin analizinde MAXQDA nitel veri analiz programı kullanılmış ve veriler değerlendirme sorularının başlıkları altında temalaştırılmıştır. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre katılımcıların adli sistem içinde sosyal hizmet mesleğinin yeri ve adli süreçteki hakları konularında yeterince bilgi sahibi olmadıkları görülmüştür. Eğitim sonrasında katılımcıların adli sosyal hizmet, adli sosyal hizmet uzmanlarının görevleri ve adli süreçteki hakları konularında bilgi eksiklikleri giderilmiştir. Çeşitli nüfus gruplarından tüm bireyler herhangi bir sıfatla adli sürece dâhil olabilmektedir. Bu konuda bilgi eksiklikleri bulunan kişiler için adli süreç oldukça kaygı verici bir hal almaktadır. Bu nedenle adli sosyal hizmet uzmanlarının görevleri ve mağdur hakları gibi konularda hem müracaatçılara, hem topluma hem de diğer meslek elemanlarına yönelik eğitimler oldukça önemlidir.
Keywords
Abstract
This study was carried out based on the problem that the social work profession is not sufficiently known in the judicial process and that the clients lack information about the services provided. The aim of the research is to bring visibility to the social work profession in the forensic field, to ensure that the services provided are carried out more functionally and to facilitate the access of individuals to the services. Qualitative research design was used in the research. The research was carried out with 10 volunteers between the ages of 15-65, who were not involved in the judicial process, who were digitally literate. Purposive sampling method was used while determining the participant criteria. Participants were asked pre-evaluation questions prepared by the researchers during the pre-evaluation phase. Afterwards, the participants were given training on related topics in the online environment. In the final evaluation stage, the participants were asked the final evaluation questions again, the answers were recorded, and the answers were interpreted comparatively. MAXQDA qualitative data analysis program was used in the analysis of the data and the data were thematized under the headings of the evaluation questions. According to the findings obtained as a result of the research, it was seen that the participants did not have information about the place of the social work profession in the judicial system and their rights in the judicial process. After the training, the participants' lack of knowledge on forensic social work, the duties of forensic social workers and their rights in the judicial process were eliminated. All individuals from various population groups can be involved in the judicial process in any capacity. The judicial process becomes very worrying for people who have a lack of information on this subject. For this reason, training for both the clients, the society and other professional staff on issues such as the duties of forensic social workers and experts and the rights of victims is very important.
Keywords
- Adalet Bakanlığı. (2019). Ankara Batı Adliyesi Faaliyet Raporu. Ankara: Ankara Batı Adliyesi.
- Adalet Bakanlığı. (2021). Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Yönetmeliği. Resmi Gazete: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/04/20210430-1.htm adresinden erişildi. (ET: 30.04.2021)
- Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Müdürlüğü. (2021). Adli Destek ve Mağdur Hizmetleri Daire Başkanlığı: https://magdur.adalet.gov.tr/ adresinden erişildi. (ET: 29.06.2021)
- Andrews, J. (1987). Social work public image building. The Social Service Review, 61(3), 484- 497.
- Bolgün, C., Şahin, F., & Baydur, H. (2017). Manisa'da toplumun sosyal hizmet mesleğine ilişkin farkındalığı ve tutumu: Karşılaştırmalı bir araştırma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 2749.
- Buz, S., Düzyurt, K., & Sağlam, M. (2015). Aile mahkemesinde çalışan sosyal çalışma görevlilerinin sosyal inceleme raporlarına ilişkin değerlendirmeleri: Ankara Adliyesi örneği. Toplum ve Sosyal Hizmet, 7-29.
- Büyüköztürk, Şenel vd. (2019). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara.
- Ceza Muhakeme Kanunu . (2004, Aralık 17). 5271 Sayılı Ceza Muhakeme Kanunu (CMK). Resmi Gazete. https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5271.pdf adresinden erişildi. (ET: 22.07.2021)
- Creswell, J. (2013). Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Siyasal Kitabevi.
- Creswell, J. (2017). Araştırma Deseni: Nitel, Nicel Ve Karma Yöntem Yaklaşımları. (3. b.). Ankara: Eğiten Kitap.
- Çiftçi, D. (2019). Sosyal hizmet uzmanının görevleri. Çocuk Adalet Sistemi İçinde Sosyal Hizmet Uzmanının Görev ve Yetkileri. Ankara.
- Erdoğan, Ç., & İnçeli, M. (2015). Sosyal inceleme raporlarının hazırlanmasında dikkat edilecek konular. B. Karakuş (Ed.), Sosyal Hizmet içinde (s. 32-37). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını.
- Filiz, O. (2011). Türkiye'de aile mahkemeleri uygulaması ve uygulamanın değerlendirilmesi üzerine bir araştırma. Aile ve Toplum, 74-94.
- Galip, S. (2019). Adli görüşme odaları. Ankara Batı Adliyesi Dergisi, 82-84.
- Gökçearslan Çifci, E. (2014). Adli sosyal hizmetin tarihsel gelişimi. Adli Sosyal Hizmet içinde (s. 2-3). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi.
- Gökçearslan Çiftçi, E., & Özdemir Ocaklı, B. (2015). Sosyal hizmet uzmanları neden sosyal inceleme raporlarını yazarlar? B. Karakuş (Ed.), Sosyal Hizmet içinde (s. 37-41). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını.
- Gönültaş, D. M. (2016). Adli sosyal hizmet adalet mekanizmasındaki yeri ve önemi. Adli Sosyal Hizmet Yaklaşım ve Müdahale. içinde Ankara: Nobel Yayınevi.
- Kumcu, D., & Kaya, Ö. (2012). Ceza Yargılanmasına Dahil Olan Çocuklara Hakları Çerçevesinden Bakış (Araştırma Raporu). Türkiye'de Çocuk Adalet Sisteminin Yönetimi içinde (s. 101-142). Ankara.
- National Association of Social Workers. (2014). Social Work. Social Workers Web Sitesi: https://www.socialworkers.org/Practice adresinden erişildi. (ET: 10.07.2021)
- Öztürk, S. (2019, Haziran). Onarıcı Adalet Teorisi ve Diğer Adalet Teorileri. Kamu Hukuku Anabilim Dalı Tezli Yüksek Lisans Programı. Ankara, Türkiye: Hacettepe Üniversitesi.
- Sarıca, A. D., & Coşkun, U. H. (2020). Cinsel istismar olgularında adli görüşme odalarının kullanımı: hakim, avukat, uzman ve mağdur görüşleri. Ceza Hukuku ve Kriminoloji, 117
- Saruç, S., & Kayma Güneş, D. (2014). Suça sürüklenen çocuklar hakkında hazırlanan sosyal inceleme raporlarının mahkeme kararlarına etkisi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 25(1), 109
- Tower, K. (2000). In our own image: Shaping attitudes about social work through television production. Journal of Social Work Education, 36(3), 575-585.
- Türk Medeni Kanunu. (2001, Aralık 8). 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu . Resmi Gazete (Sayı: 24607). https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4721.pdf adresinden erişildi. (ET: 22.07.2021)
- Uluğtekin, S., Baykara Acar, Y., & Cankurtaran Öntaş, Ö. (2004). Çocuk adalet sisteminde sir ve gözetim raporarının yeri. TBB, 35-44.
