GÖRMEZDEN GELİNEN POTANSİYEL BİR İYİ OLUŞ KAYNAĞI: ZAYIF BAĞ ETKİLEŞİMLERİNİN ÖZNEL İYİ OLUŞ İLE İLİŞKİSİNDE PSİKOLOJİK İHTİYAÇ DOYUMUNUN ARACI ROLÜ
Author :
Abstract
Kişilerarası ilişkiler, sosyal bir varlık olan insanın yaşamında önemli bir yer tutmakta ve bu bağlamdaki etkileşimlerin iyi oluş ile ilişkileri dikkat çekmektedir. Güçlü bağlar olarak tanımlanan aile, arkadaş, romantik partner gibi yakın ilişkileri içeren etkileşimler ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkiyi vurgulayan çalışmalar literatürde önemli bir yere sahiptir. Güçlü bağların dışında kalan, günlük, kısa etkileşimler olarak tanımlanan zayıf bağların öznel iyi oluş ile ilişkisi ise literatürde oldukça kısıtlı sayıda çalışmada yer bulmuş ve bireylerin yaşamına olan etkisi göz ardı edilmiştir. Bu bağlamda, mevcut çalışmada zayıf bağlar ile öznel iyi oluş arasındaki ilişkiye odaklanarak bireylerin sosyal bağlamda, diğerleri ile kurdukları zayıf bağ etkileşimleri ile öznel iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkide psikolojik ihtiyaç doyumunun aracı rolünün incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini 18-65 yaş aralığındaki 395 yetişkin katılımcı oluşturmuştur. Katılımcılar Yaşam Doyumu Ölçeği, Pozitif ve Negatif Duygu Ölçeği ve İhtiyaç Doyumu Ölçeği’nin yanı sıra selamlaşmak, sohbet etmek ve teşekkür etmek gibi zayıf bağ etkileşimlerini değerlendiren soruları yanıtlamışlardır. Analiz sonuçlarına göre, psikolojik ihtiyaç doyumunun zayıf bağ etkileşimleri ve öznel iyi oluş arasındaki ilişkide aracı rol üstlendiği görülmüştür. Psikolojik ihtiyaç doyumunun alt boyutlarından yeterlik ve ilişkili olma, zayıf bağ etkileşimleri ile öznel iyi oluş arasında aracı rol oynarken, özerklik alt boyutu bu ilişkide aracı rol üstlenmemiştir. Araştırma sonuçlarının zayıf bağ etkileşimlerinin iyi oluş üzerindeki potansiyel olumlu ve koruyucu rolünü desteklemesinin yanı sıra psikolojik ihtiyaç doyumunun alt boyutlarına dair sunduğu spesifik bulgularla, literatüre mevcut bulguları genişleterek katkı sağladığı düşünülmektedir.
Keywords
Abstract
Interpersonal relationships are important in the life of a human as a social being, and the relationship between interactions in this context and well-being attracts attention. Studies emphasizing the relationship between subjective well-being and interactions involving close relationships, defined as strong ties such as family, friends, and romantic partners, hold a significant place in the literature. However, the effect of weak ties, defined as daily, brief interactions, on subjective well-being has been explored in a limited number of studies, often overlooking their impact on individuals’ lives. In this context, the present study aims to focus on the relationship between weak ties and subjective well-being and to examine the mediating role of psychological need satisfaction in the relationship between individuals’ weak tie interactions with others in the social context and their subjective well-being. The sample of the study consisted of 395 individuals between the ages of 18-65. The participants completed the Satisfaction with Life Scale, the Positive and Negative Affect Schedule, and the Basic Psychological Need Satisfaction Scale, as well as the questions about the weak tie interactions such as greeting, chatting, and expressing thanks. According to the results, it was found that psychological need satisfaction mediated the relationship between weak tie interactions and subjective well-being. Among the sub-dimensions of psychological need satisfaction, competence and relatedness were mediators between weak tie interactions and subjective well-being, while no mediator role was found in the autonomy sub-dimension. It is considered that the results support the potential positive and protective role of weak tie interactions on well-being, as well as contribute to the literature by expanding existing findings, with specific findings on the sub-dimensions of psychological need satisfaction.
