YAPAY ZEKÂ DESTEKLİ ADLİ MUHASEBE: CHATGPT İLE ÖRNEK OLAY İNCELEMESİ

Author :  

Year-Number: 2025-168
Yayımlanma Tarihi: 2025-09-13 21:49:57.0
Language : Türkçe
Konu : Muhasebe
Number of pages: 282-296
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Yapay zekâ teknolojileri son yıllarda diğer alanlarda kazandırdığı gibi, adli muhasebe uygulamalarınada yeni olanaklar kazandırmış; veri analizi, belge inceleme ve suistimal tespiti gibi süreçlerde önemli bir dönüşüm yaratmıştır. Bu çalışma, adli muhasebecilik mesleğinin yapay zekâ teknolojileriyle desteklenmesini değerlendirmekte ve ChatGPT uygulaması üzerinden bir örnek olay incelemesi sunmaktadır. Araştırmada öncelikle adli muhasebe ile geleneksel denetim arasındaki farklara değinilmiş, ardından yapay zekânın muhasebe süreçlerindeki temel bileşenleri (makine öğrenmesi, doğal dil işleme, derin öğrenme, RPA vb.) açıklanmıştır. Daha sonra adli muhasebecilik mesleğinde yapay zeka uygulamalarının kullanımı hakkında literatür bilgisine değinilmiştir. Çalışmanın uygulama kısmında, Türkiye’de görülen bankada yaşanmış gerçek bir zimmet davası bağlamında ChatGPT’ye adli muhasebeci rolü verilmiş ve bu yapay zekâ uygulamasının olaya ilişkin değerlendirme, öneri ve raporlama kapasitesi incelenmiştir. Bulgular, ChatGPT’nin verileri özetleyebildiğini, hileli finansal işlemleri sistematik biçimde analiz edebildiğini, iç kontrol zafiyetlerini tespit edebildiğini ve olaya ilişkin hukuki nitelendirmelerde rasyonel öneriler sunabildiğini göstermektedir Bununla birlikte, yapay zekânın henüz insan uzmanlığının yerini alabilecek düzeyde olmadığını; ancak karar destek sistemleri, ön inceleme süreçleri ve suistimal tespiti gibi alanlarda önemli katkılar sağlayabileceğini göstermektedir. ChatGPT’nin yaptığı değerlendirmede, eylemlerde belgede sahtecilik suçu oluşmuş olduğu halde değinmediği görülmüştür. Bu bağlamda, adli muhasebe mesleğinin geleceğinde yapay zekâ tabanlı araçların denetimli ve etik ilkelere dayalı biçimde insan kontrolünde kullanılmasının faydalı olacağı sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Abstract

Artificial intelligence (AI) technologies have recently brought significant advancements across various domains, including forensic accounting practices. These technologies have enabled transformative developments in processes such as data analysis, document examination, and fraud detection. This study evaluates the integration of AI technologies into the forensic accounting profession and presents a case study utilizing the ChatGPT application. Initially, the research outlines the fundamental differences between forensic accounting and traditional auditing, followed by an explanation of the core AI components used in accounting processes (e.g., machine learning, natural language processing, deep learning, and RPA). A literature review on the current use of AI applications in forensic accounting is also provided. In the practical section, ChatGPT is assigned the role of a forensic accountant within the context of a real embezzlement case that occurred in a bank in Turkey. The AI's capabilities in assessing the case, providing recommendations, and generating reports are examined. Findings indicate that ChatGPT can effectively summarize data, systematically analyze fraudulent financial transactions, identify internal control weaknesses, and offer rational suggestions concerning the legal qualification of actions. However, it was observed that the AI failed to recognize the presence of document forgery within the case. Consequently, the study concludes that while AI has not yet reached a level to replace human expertise, it can provide significant support in areas such as decision support systems, preliminary reviews, and fraud detection. The controlled and ethically grounded use of AI-based tools under human supervision is recommended for the future of the forensic accounting profession.

Keywords


                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics