Author :
Abstract
Türk sinemasının en önemli türlerinden biri komedidir. Türk tiyatrosundaki güldürü geleneğinin sinemada devam etmesini sağlayan komedi filmleri toplumsal değişime ve dönüşüme her zaman duyarlı olmuştur. Türk sinema tarihine bakıldığında komedi filmlerinde; göç, kentleşme, modernleşme, ötekileştirme vb. gibi konular başta olmak üzere sosyal ve politik birçok konuya karşı eleştirel bir söylemin var olduğu görülmektedir. Toplumun zaman içindeki değişimi göz önüne alındığında, hayatı yansıtan niteliğe sahip güldürü sinemasının temalarının da değiştiği söylenebilmektedir. Bu çalışma Türk komedi sinemasında öne çıkan kahramanların bakış açısıyla birlikte toplumsal değişimi ve bu bağlamda komedi filmlerde inşa edilen eleştirel söylemi ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu bağlamda Türk sinemasında komedi türünün en parlak döneminin yaşandığı 1970’li yıllardan günümüze kadar olan süreç çalışmanın temel analiz kesiti olarak belirlenmiştir. Bu tarihler arasında çekilen ve toplumsal eleştiriye sahip filmler çalışmanın araştırma evrenini oluşturmaktadır. Bu evren içinde amaca uygun örneklem alınmış ve Kemal Sunal, Cem Yılmaz ve Şahan Gökbakar tarafından canlandırılan komedi film kahramanları analiz kapsamına dâhil edilmiştir. Çalışmada nitel yöntemlerden biri olan betimsel içerik analizi kullanılarak veriler toplanmıştır. Buna göre komedi film kahramanlarının bakış açısını ortaya koyacak kavram ve temalar belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucu elde edilen bulgulara göre, Kemal Sunal’ın çeşitli tiplemeleri eğitim sorunları, geçim sıkıntısı, hayat pahalılığı, evsizlik, ağalık sistemi vb. gibi konulara ilişkin eleştirel yaklaşıma sahiptir. Yakın dönemi temsil eden Cem Yılmaz ve Şahan Gökbakar’ın Arif ve Recep İvedik tiplemelerinin ise yozlaşma, duyarsızlık, bilinçsizlik, yabancılaşma, vahşi kapitalizm, medyanın olumsuz etkileri vb. gibi konularda toplum ve sistem eleştirisi yaptığı tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
One of the most important genres of Turkish cinema is comedy. Comedy films, which ensure the continuation of the comedy tradition in Turkish theater in cinema, have always been sensitive to social change and transformation. When we look at the history of Turkish cinema, in comedy films; migration, urbanization, modernization, marginalization, etc. It is seen that there is a critical discourse against many social and political issues, especially issues such as. Considering the change of society over time, it can be said that the themes of comedy cinema, which reflects life, have also changed. This study aims to reveal social change and the critical discourse built in comedy films in this context, from the perspective of the prominent heroes in Turkish comedy cinema. In this context, the period from the 1970s, when the heyday of the comedy genre in Turkish cinema was experienced, to the present day was determined as the main analysis section of the study. Films shot between these dates and containing social criticism constitute the research universe of the study. A suitable sample was taken within this universe and comedy movie heroes played by Kemal Sunal, Cem Yılmaz and Şahan Gökbakar were included in the scope of analysis. In the study, data was collected using descriptive content analysis, one of the qualitative methods. Accordingly, concepts and themes that will reveal the perspective of comedy movie heroes have been determined. According to the findings obtained as a result of the analysis, Kemal Sunal's various characters are education problems, financial difficulties, high cost of living, homelessness, tree system, etc. Has a critical approach to issues such as. The Arif and Recep Ivedik characters of Cem Yılmaz and Şahan Gökbakar, who represent the recent period, are characterized by corruption, insensitivity, unconsciousness, alienation, wild capitalism, negative effects of the media, etc. It has been determined that he criticizes society and the system on issues such as.
