Bu araştırmanın amacı öğretmenlerin görüşleri dahilinde okul müdürlerinin kayırmacı uygulamalarını ve okul yönetimi sürecinde kayırmacılığın önlenebilmesi için yapılması gerekenleri belirlemektir. Bu doğrultuda kayırmacılığın türleri, kayırmacı uygulamaların çıkış noktaları ve şekillenişi incelenmektedir. Araştırmanın çalışma grubunu Kütahya, Bursa ve Eskişehir illerinde bulunan Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi okullarda görev yapan 171 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışma grubundaki öğretmenler ilkokul, ortaokul ve lise olmak üzere farklı okul kademelerinde görev yapmaktadırlar. Araştırma verileri araştırma deseni olan tarama modeli içinde etkin olarak kullanılan açık uçlu soru tekniğine uygun olarak hazırlanmış yarı yapılandırılmış sorulardan oluşan anket tekniği ile toplanmıştır. Bu araştırma nitel araştırma deseni ile yürütülmüştür. Araştırma nitel bir çalışma olduğu için ve sınırlı sayıda kişi ile bilgi içeren durumların detaylı incelenmesi amacıyla amaçlı örnekleme yoluna gidilmiştir (Yıldırım ve Şimşek, 2005). Katılımcıların verdiği yanıtlar doğrultusunda toplanana veriler araştırmanın amaçlarına göre kodlanmış, daha sonra cevapların frekansı bulunup nitel veriler nicelleştirilmiştir. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin kayırmacı politikalarının öğretmen görüşlerine göre incelenmesi, etkileri ve önlenebilmesi için yapılması gerekenler ortaya koyulmuştur. Araştırmanın sonucu olarak okullarda yöneticiler tarafından öğretmenlere yönelik adaletsiz uygulamalar ve tanışıklık-arkadaşlık kayırmacılığı tanımlamada öne çıkarken; yöneticilerin objektif, tarafsız olmaları gerektiği, kanun ve yönetmeliklere uymaları gerektiği, düzenli olarak görev yerlerinin belirli sürelerde değişmesi gerektiği, siyasi ve ideolojik düşüncelerden uzak durmaları gerektiği kayırmacılığın önlenebilmesi için yapılması gerekenler olarak belirlenmiştir.
The aim of this research is to determine the opinions of teachers regarding favoritism practices by school principals and to identify measures to prevent favoritism in the school management process. In this context, the types of favoritism, the starting points, and the formation of favoritism practices are examined. The study group of the research consists of 171 teachers working in official schools affiliated with the Ministry of National Education in the provinces of Kütahya, Bursa, and Eskişehir. The teachers in the study group work at different school levels, including primary, middle, and high schools. Research data were collected using a survey technique consisting of semi-structured questions prepared in accordance with the open-ended question technique, which is actively used within the survey model, a research design. Since this is a qualitative study and aimed to examine detailed situations containing information with a limited number of people, purposive sampling was employed (Yıldırım and Şimşek, 2005). The collected data were coded according to the objectives of the research based on the responses of the participants. Subsequently, the frequency of the responses was determined, and qualitative data were quantified. As a result of the research, the examination of school administrators' favoritism policies in accordance with teacher opinions, their effects, and measures to prevent them were revealed. The research outcome highlighted unfair practices and acquaintance-friendship favoritism towards teachers by school administrators. Recommendations for preventing favoritism include the necessity for administrators to be objective, impartial, comply with laws and regulations, regularly rotate duty locations at specified intervals, and maintain distance from political and ideological thoughts.