CARLO GESUALDO’NUN MÜZİKAL YENİLİĞİ: “SE LA MİA MORTE BRAMİ” MADRİGALİ ÜZERİNE ANALİTİK BİR İNCELEME
Author :
Abstract
Carlo Gesualdo (1566-1613), Geç Rönesans döneminin en yenilikçi ve duygusal madrigallerinden bazılarını bestelemiş olan İtalyan bir soylu ve bestecidir. Geç Rönesans'ın ünlü ancak kötü şöhretiyle de bilinen bestecilerindendir. Günümüzde, ağırlıklı olarak kromatik ve "modern tarza sahip" besteleri ile tanınmaktadır. Eserleri, trajik ve melankolik bir karaktere sahiptir ve Gesualdo'nun şiddetli geçmişinin ve içsel karmaşasının bir yansıması olarak yorumlanır. Yaşamı boyunca ve ölümünden sonra besteciliği birçok kişi tarafından çok takdir edilmiştir. Onunla ilgili en ünlü biyografik gerçek, karısını ve sevgilisini öldürmesidir. 20 yy. da besteciler tarafından yeniden keşfedilen Gesualdo'nun müziği, modern müzik üzerinde önemli bir etkiye sahip olmuştur. Bu durum, onun müzikal kompozisyonlarının çarpıcı nitelikleri ile onun şahsi hayatındaki trajik olay arasında spekülatif bir bağlantı kurulmasına neden olmuştur. Bu da bestecinin eserlerinin değerlendirilmesinde sansasyonel bir üsluba yol açmıştır. Bir asilzade olan Gesualdo, müziğiyle kimseyi tatmin etme uğraşına girmemesi ve sadece kendi isteklerine göre müzik yaratma, icra etme ve basma imkanına sahip olması ile diğer bestecilerden hali hazırda farklıdır. Müzikal olarak, zamanının birçok bestecisi gibi, Gesualdo da metni müzikle uyumlu hale getirerek ve dinleyicileri şok edecek şekilde ifade etmenin yeni yollarını bulmakla ilgilenmiştir. Bu çalışmada, onun madrigallerinden biri detaylı bir şekilde analiz edilmiştir. Müzikal perspektiften, bu bestecinin çılgın bir dahi olarak kabul edilip edilmeyeceği, onun eserlerinin özgünlüğü ve yaratıcılığı üzerinden değerlendirilmiştir.
Keywords
Abstract
Carlo Gesualdo (1566-1613) was an Italian nobleman and composer who is renowned for his innovative and emotional madrigals of the late Renaissance. Although he is famous for his chromatic and modern style compositions, he is also notorious for his scandalous personal life. His works have a tragic and melancholic character, which some interpret as a reflection of Gesualdo's violent past and inner turmoil. Gesualdo's compositions have been highly appreciated both during his lifetime and after his death. It is a well-known biographical fact that he murdered his wife and her lover. In the 20th century, his music was rediscovered by composers and has since had a significant influence on modern music. Some have speculated that the striking qualities of his musical compositions may be connected to the tragic event in his personal life. This led to a sensationalist style in evaluating the composer's works. Gesualdo, a nobleman, differed from other composers in that he created, performed, and published music according to his own wishes, rather than seeking to please others. Like many composers of his time, Gesualdo was interested in finding new ways to express the text in a way that harmonised it with the music and surprised the audience. This study provides a detailed analysis of one of the composer's madrigals. The originality and creativity of his works are used to evaluate whether or not he can be considered a mad genius from a musical perspective.
