Author :
Abstract
Eğitim ve öğretim etkinliklerinin temel amacı; öğrencilerde istendik yönde davranış değişikliklerini sağlamaktır. Eğitim amaçları yönündeki davranış değişikliklerinin öğrencide ne ölçüde gerçekleştiği ve öğrenci başarısına (başarısızlığına) etki eden temel unsurların ne olduğunun ortaya konulması önem arz etmektedir. Akademik başarı genellikle, öğrencinin psiko-motor ve duyuşsal gelişiminin dışında kalan, bütün program alanlarındaki davranış değişmelerini ifade eder. Akademik başarısızlık ise öğrencinin gözlemlenen performansı ile tahmin edilen performansı arasındaki farklılık olarak tanımlanabilir. Bununla birlikte okulda okutulan derslerle öğrencilerde sağlanması öngörülen davranış değişiklikleri bilişsel davranışlarla sınırlı değildir. Bu dönemde aile ve öğretmen tutumları çocuğun okul döneminde başarılı olması açısından önem taşımaktadır. Okul başarısı ise öğrencinin bulunduğu okul, sınıf ve derse göre belirlenmiş sonuçlara ulaşmada göstermiş olduğu ilerlemedir. Ancak başarı sadece akademik başarı ile sınıflandırılamaz, bilgi ve beceri gibi bilişsel davranışlar kadar, ilgiler, kişilik özellikleri ve tutumlar gibi bilişsel olmayan davranışları da içerir. Başarısızlık kavramı ise daha çok çocuğun ya da gencin uzun süreli (bir eğitim öğretim döneminden daha uzun süre) hemen her dersten, gelişim düzeyinin ve yeteneklerinin altında başarı göstermesi ve bu başarısızlığı bir türlü telafi edememesi durumu olarak kabul edilmektedir. Okul başarısı için zihinsel olgunluk tek başına yeterli değildir. Duygusal olarak henüz olgunlaşmamış çocuklar, kendilerine bir hedef koymada güçlük çekerler ya da okul ortamının gerektirdiği sosyal becerileri edinemedikleri için okulda bulunmaktan zevk almazlar. Etkili okul, birey ve toplumun eğitim-öğretim isteklerini en üst düzeyde gerçekleştiren öğrenci merkezli çağdaş bir eğitim-öğretim kurumudur. Eğitim-öğretim süreci ve ortamı boyutları etkili okulun önemli boyutlarındandır. Bu çalışmada, Sorgun ilçe merkezinde MEB okullarında öğrenim gören ilköğretim ve orta öğretim öğrencilerinin, okul başarısızlıklarının nedenleri araştırılmıştır.
Keywords
Abstract
The main purpose of educational and educational activities is to provide behavioral changes in the desired direction in students. It is important to determine the extent to which behavioral changes in the direction of educational goals occur in the student and what are the main factors affecting student success (failure). Academic success usually refers to behavioral changes in all program areas that are outside the psycho-motor and affective development of the student. Academic Deciency, on the other hand, can be defined as the difference between the observed performance of the student and the predicted performance. However, the behavioral changes that are expected to be achieved in students through the lessons taught at school are not limited to cognitive behaviors. During this period, family and teacher attitudes are important for the child to be successful in the school period. School success is the progress that the student has made in achieving the results determined according to the school, class and lesson in which he is located. However, success cannot be classified only by academic success, it includes cognitive behaviors such as knowledge and skills as well as non-cognitive behaviors such as interests, personality traits and attitudes. The concept of failure more for the child or young long-term (longer than one academic year) almost every course that has achieved under developmental levels and abilities, and this is regarded as the condition of being unable to make up a kind of failure. Mental maturity alone is not enough for school success. Children who are not yet emotionally mature have difficulty setting a goal for themselves or do not enjoy being at school because they have not acquired the social skills required by the school environment. An effective school is a student-centered modern educational institution that realizes the educational aspirations of individuals and society at the highest level. The dimensions of the educational process and the environment are important dimensions of an effective school. In this study, the causes of school failures of primary and secondary education students studying in MEB schools in the district center of Sorgun were investigated.
Keywords
- Aslanargun, E. & Bozkurt, S. (2012). Okul Müdürlerinin Okul Yönetiminde Karşılaştığı Sorunlar. Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (2), 349-368.
- Aydın, G. (1998). Üniversite Öğrencilerinde Depresyon, Açıklama Biçimi ve Akademik Başarı İlişkisi. Psikoloji Dergisi, 6 (22), 6-13.
- Bakırcıoğlu, R. (1994). Temel Eğitim ve Ortaöğretimde Rehberlik. Ankara: Bakırcıoğlu Yayınları.
- Başaran, İ. E. (1996). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Yargıcı Matbabası.
- Başaran, İ.E. (1993). Türk Eğitim Sistemi. Ankara: Kadıoğlu Matbaası.
- Baştepe, İ. (2009). Etkili Okulun Eğitim-Öğretim Süreci ve Ortamı Boyutlarının Nitelikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 8 (29), 76-83.
- Binbaşıoğlu, C. (1992). Eğitim Psikolojisi. (8. Baskı). Ankara: Binbaşıoğlu Yayınevi.
- Bozkurt, N. (1998). Lise Öğrencilerinin Okul Başarısızlıklarının Altında Yatan, Depresyonla İlişkili Otomatik Düşünce Kalıpları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
- Carneige, D. (2004). İşten Ve Yaşamdan Zevk Almanın Yolları. (Çev., Gülsen Şensoy). Epsilon Yayıncılık Hizmetleri Tic. San. Ltd. Şti.
- Cüceoğlu, D. (2006). Başarıya Götüren Aile. Sınav Döneminde Ana Babalık. (1. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Coşkun, S. ve Bebiş, H. (2014). Şiddetin Okul Sağlığına Etkisi ve Hemşirelik. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 3 (1), 15-23.
- Dam, H. (2008). Öğrencinin Okul Başarısında Aile Faktörü. Hitit Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7 (14), 75-99.
- Debdebeci, A. & Ekmekçi, S. (2012). Boşanma ve Çocuk. Boşanmanın Okul Başarısına Etkileri. Ankara: Hermes Ofset Basım Tanıtım Ltd. Şti.
- Deniz, M. E. (2002). Ergenlik Çağı Sosyal İlişkileri. (Ed., A. Murat Sünbül). Eğitime Yeni Bakışlar 1. (1.Baskı). Ankara: Mikro Yayıncılık, 291-300.
- Deniz. M. E. (2007). Eğitim Psikolojisinin İçeriği. (Ed., M. Engin Deniz). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Maya Akademi Yayın Dağıtım Eğitim Danışmanlık, 2-22.
- Deniz, M. E. (2010). Kişisel Rehberlik. (Ed., M. Engin Deniz). Psikolojik Danışma ve Rehberlik.Ankara: Maya Akademi Yayın Dağıtım Eğitim Danışmanlık, 117-137.
- Doğan, T. (2008). Psikolojik Belirtilerin Yordayıcısı Olarak Sosyal Destek ve İyilik Hali. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2, 30.
- Düzgün, Ş. (2006). Eğitim Sürecinde Ana Babaların Çocuklarına Olan Etkileri. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (2), 225-238.
- Elmacıoğlu, T. (1998). Başarıda Aile Faktörü. İstanbul: Hayat Yayınları.
- Erden, M. (2001). Sınıf Yönetimi. İstanbul: Alkım Yayınları.
- Fidan, N. (1996). Okulda Öğrenme ve Öğretme. Ankara: Alkım Kitapçılık Yayıncılık.
- Glasser, W. (1999). Başarısızlığın Olmadığı Okul. (Çev., K. Teksöz). İstanbul: Beyaz Yayınları.
- Göcen, G. ve Kaya, Z. (2014). İmam-Hatip Liselerinde Çalışan Öğretmen ve Yöneticilerin Okul İklim Algısı ve Bu Algıya Etki Eden Faktörler (İstanbul Örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı: 36, ss. 67‐102
- Gümüş, İ. & Kurt, M. & Ermurat, D. G. & Örbay, E. F. (2011). Anne-Baba Tutumu ve Okul Başarısına Etkisi. Ekev Akademi Dergisi, sayı: 47.
- Gümüşeli, İ. A (2001). Çağdaş Okul Müdürlerinin Liderlik Alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, sayı, 28, ss. 531-548.
- Güney, M. (1990). Üniversite Öğrencileri Arasında Depresyon ve Problem Alanlarının Akademik Başarı İle İlişkileri. Ankara: Ankara Üniversitesi Yayınları.
- Hamarta, E. (2010). Psikolojik Danışma ve Rehberlik. (Ed., M. Engin Deniz). Eğitsel Rehberlik. Ankara: Maya Akademi Yayın Dağıtım Eğitim Danışmanlık, ss. 157-180.
- Kasatura, İ. (1991). Okul Başarısından Hayat Başarısına. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
- Kepçeoğlu, M. (1997). Psikolojik Danışma ve Rehberlik. İstanbul: Başak Ofset Matbaacılık.
- Kim, S. H. (1998). Kendinizi ve Başkalarını Motive Etmenin 1001 Yolu. (Çev., H. Aydın. (2. Baskı). İstanbul: Timaş Yayınları.
- Kocasinan Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü. Okul Başarısızlığı ve Nedenleri. (Ed., M. Işıkgöz). Yayın no, 4, Ağustos 2014.
- Kuzgun, Y. (1991). Rehberlik ve Psikolojik Danışma. Ankara: ÖSYM Yayınları.
- Kuzgun, Y. (2006). Meslek Gelişimi ve Danışmanlığı. Ankara: Nobel Yayınları.
- Kuzucu, Y.Ö. (2003). Elif, Küçükler İçin Büyüklere. Ankara: MAMAK RAM Yayınları.
- Köknel, Ö. (1981). Aile ve Toplumda Ruh Sağlığı. İstanbul: Hür Yayın.
- MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). (2006). Özel Öğretim Kurumları Genel Müdürlüğ. İlköğretim ve Ortaöğretim Kurumları Sınıf Rehberlik Programı. Ankara.
- MEB (Milli Eğitim Bakanlığı). İlköğretimde Yöneltme Yönergesi. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı. 2552 Sayılı Tebliğler Dergisi, Eylül-2003.
- Morgan, T.C. (1989). Psikolojiye Giriş Ders Kitabı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Psikoloji Bölümü Yayınları.
- Musaoğlu, C. & Güre, A. (2005). Ergenlerde Davranışsal Özerklik İle Algılanan Ana-Baba Tutumları Arasındaki İlişkiler. Türk Psikoloji Dergisi, 20 (55), 79-94.
- Nazlı, S. (2009). Aile Danışmanlığı. (5. Baskı). Ankara: Anı yayıncılık.
- Oğuzkan, A. F. (1981). Eğitim Terimleri Sözlüğü. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Özben, Ş. (1990). Yurt Dışından Dönen İşçi Çocuklarının Uyum Problemlerinin Okul Başarılarına Etkisi ve Türkiye’de Yetişen Öğrencilerle Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi.
- Özden, Y. (2004). Sınıf Yönetimi. (4. Baskı). (Ed., Emin Karip). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Özden, Y. (2005). Eğitimde Yeni Değerler: Eğitimde Dönüşüm. (6. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Özgüven, İ. E. (2001). Çağdaş Eğitimde Psikolojik Danışma ve Rehberlik. Ankara PDREM
- Rousseau, J. J. (1961). Emile. (Çev., H. Z. Ülken). İstanbul: Türkiye Basım Evi.
- Sekman, M. (2008). Başarı Üniversitesi. (4. Baskı). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım Litd. Şti.
- Sorgun RAM (Rehberlik ve Araştırma Merkezi). Başarısızlık Nedenleri Anketi Sonuç Değerlendirme. (Haz., E. Soydaş ve Z. Bayraker). Sorgun, 2006.
- Şemin, R. (1975). Okulda Başarısızlık, Sosyo-Kültürel Açıdan Şanssız Çocuklar. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları.
- Şişman, M. (2006). Okul Yönetimi ve Öğretim Liderliği. Eğitime Bakış: Eğitim-Öğretim ve Bilim Araştırma Dergisi, 3 (8), 3–14.
- T.C. Resmi Gazete, 17.04. 2001 Tarih ve 24376 sayılı.
- Ülgen, G.. (1994). Eğitim Psikolojisi. Ankara.
- Yavuzer, H. (2010). Ana- Baba ve Çocuk. (21. Basım). İstanbul: Remzi Kitapevi.
- Yavuzer, H. (2001). Çocuk Eğitimi El Kitabı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Yavuzer, H. (1983). Okulda Başarısızlık. Aile ve Çocuk Dergisi, sayı, 3, İstanbul: Ak Yayınları.
- Yeşilyaprak, B. (2003). Eğitimde Rehberlik Hizmetleri. (6. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Yıldırım, I. Ve Ergene, T. (2001). Psikolojik Danışmanlara Yeterlik Kazandırmaları Açısından Türkiye’deki Psikolojik Danışma ve Rehberlik Lisans Programları. VI. Türk PDR Kongresinde sunulan bildiri, 3-5 Eylül 2001. ODT, Ankara.
- Yılmaz, H. (2003). Öğretmenim Lütfen Bu Kitabı Okur musun? Konya: Çizgi Kitapevi.
- http://www.egitisim.gen.tr/site/arsiv/37-4/123-okul-basarisizligi.html., Artuksi, E. (15.10.2009). Okul Başarısızlığı, Erişim Tarihi: 10.08.2022.
- http://www.mucahitozturk.com/okul-basarisizligi/, Öztürk, M., (2014) Okul Başarısızlığı, Erişim Tarihi: 10.08.2022.
- http://www.aktuelpsikoloji.com/zekasi-normal-cocuklarda-okul-basarisizliginin-nedenleri- 4610h.htm, Zekası Normal Çocuklarda Okul Başarısızlığının Nedenleri, (19.05.2009), Erişim Tarihi:10.08.2022.
- http://abidinpasaanadolulisesi.meb.k12.tr/tema/icerikler/basarisizlik-ve-nedenleri_47628.html, (01.02.2013), Başarısızlık ve Nedenleri, Erişim Tarihi: 13.08.2022.
- http://www.mucahitozturk.com/okul-basarisizligi/, Erişim Tarihi: 29.08.2018.
