OKUL MÜDÜRLERİNİN OKUL KÜLTÜRÜNE OLAN KATKILARININ DEĞERLENDİRİLMESİ (YÖNETİCİ VE ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE GÖRE)
Author :
Abstract
Araştırmada öğretmen ve yönetici görüşlerini göz önünde bulundurarak okul müdürlerinin okul kültürünü gerçekleştirme düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmada genel tarama yöntemi kullanılmış olup ölçme aracı araştırmacı tarafından oluşturulan “Okul Müdürünün Okul Kültürüne Etkisi Ölçeği”dir. İstanbul İl’i Kâğıthane İlçesi’nde görevli 24 yönetici ve 220 öğretmen araştırmanın örneklemini oluşturmuştur. Bu öğretmen ve yöneticilerden anket yolu ile bilgiler toplanmıştır. Anket uygulamaları bizzat araştırmacı tarafından, öğretmen ve yöneticiler rastgele seçilerek gerçekleştirilmiştir. Anketler, öncesinde gerekli açıklamalar ve araştırmanın gizliliği konusunda bilgi verilerek katılımcılara uygulanmıştır. Eksik ya da hatalı doldurulan anketler değerlendirilmeye alınmamıştır. Elde edilen veriler SPSS 25.0 programı ile değerlendirilmiştir. Yönetici ve öğretmenlerin, okul müdürünün okul kültürü alt boyutlarına yönelik görüşleri belirlemek üzere, ölçek verileri normal dağılıma uygunluk göstermediğinden nonparametrik testler kullanılmıştır. Katılımcıların cinsiyetine göre Okul Kültürüne Etki Ölçeği alt boyutlarından alınan toplam puanları arasındaki farkı incelemek amacıyla Mann-Whitney U testi; yaş grubu, öğrenim durumu, mezun olanan okul ve mesleki kıdem durumlarına göre Okul Kültürüne Etki Ölçeği alt boyutlarından alınan toplam puanları arasındaki farkı incelemek amacıyla Kruskall Wallis testi uygulanmıştır. Analizler sonucunda öğretmen ve yöneticilerin, okul müdürünün okul kültürüne etkisine yönelik algıları ile ilgili görüşlerinde farklılıklar tespit edilmiştir. Yöneticilerin okul müdürünün okul kültürüne etkisini olumlu bulduğu, öğretmenlerin ise yetersiz bulduğu belirlenmiştir. Bu bağlamda okul içinde okul kültürünün korunması ve geliştirilmesine yönelik çeşitli etkinlik ve eğitim semnerlerinin düzenlenmesi önerilmektedir.
Keywords
Abstract
The research is aimed to determine the level of realization of school culture by school principals, taking into account the opinions of teachers and administrators. A general screening method was used in the research and the measurement tool is the "Scale of the Effect of the School Principal on School Culture" created by the researcher. 24 administrators and 220 teachers working in Kağıthane District of Istanbul Province formed the sample of the research. Information was collected from these teachers and administrators through questionnaires. Questionnaire applications were carried out by the researcher himself, by randomly selecting teachers and administrators. The questionnaires were administered to the participants by providing necessary explanations and information about the confidentiality of the research beforehand. Incomplete or incorrectly filled questionnaires were not taken into consideration. The data obtained were evaluated with the SPSS 25.0 program. In order to determine the opinions of administrators and teachers about the school culture sub-dimensions of the school principal, nonparametric tests were used since the scale data did not conform to the normal distribution. The Mann-Whitney U test was used to examine the difference between the total scores obtained from the sub-dimensions of the School Culture Impact Scale according to the gender of the participants; Kruskall Wallis test was applied to examine the difference between the total scores obtained from the School Culture Impact Scale sub-dimensions according to age group, education level, graduated school and professional seniority. As a result of the analysis, differences in the views of teachers and administrators regarding the perception of the school principal's influence on school culture were determined. It was determined that the administrators found the school principal's effect on the school culture positive, while the teachers found it insufficient. In this context, it is recommended to organize various activities and training seminars for the preservation and development of school culture within the school.
Keywords
- Andanut, M., Fraticiu L. and Mihaescu, D. (2015). Culture-Civilization- Organizational Culture and Managerial Performance, Procedia Economics and Finance, 27, 69-72.
- Ankaralıoğlu, S. (2020). Farklı okul kademelerinde görev yapan öğretmen algılarına göre yöneticilerin ruhsal liderlik stilinin okul kültürüne etkisi (Master's thesis, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı).
- Athos, A., Pascale, R. (2000). Japon Yönetim Sanatı, Çev. Ünal Çağlar, İstanbul, İz Yayıncılık, 2000, s.108,109.
- Balcı, A. (2002). Etkili Okul Geliştirme, Kuram Uygulama ve Araştırma. Ankara: Pegem Yayıncılık.
- Balcı, A. (2007). Etkili Okul ve Okul Geliştirme: Kuram, Uygulama ve Araştırma. Ankara: Pegem A yayıncılık.
- Baransel, A. (2000) Çagdas Yönetim Düşüncesinin Evrimi. İstanbul: İ.Ü. İşletme Fakültesi Yayınları, Yayın no:163.
- Başaran, İ. E (2000). Egitim Yönetimi, Nitelikli Okul. Ankara: Feryal Matbaası.
- Bursalıoğlu, Z. (1991) Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: Pegem Yayınları.
- Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, A. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Cameron, Kim. S. ve Quinn, Robert E. (1992). Diagnosing And Changing Organizational Culture, Massachusetts, Adison-Wesley.
- Çelik, V. (2012). Okul Kültürü ve Yönetimi. Ankara: Pegem A yayıncılık.
- Deal, T. E., Kennedy, A.A. (2000). Corporate Cultures: The Rites and Rituels of Corporate Life, New York, Basic Books, 2000.
- Denison, D. R., & Neale, W. S. (1999). Denison organizational culture survey. ABD: Denison Consulting, LLC.
- Doğan, S. (2012). Okul Müdürlerinin Okul Kültürünü Gerçekleştirme Düzeyleri (İstanbul- Kağıthane İlçesi Örneği) Yüksek Lisans Tezi. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi ABD.
- Dursun, İ. E. (2019). Okul müdürlerinin paternalist liderlik davranışlarının okul kültürü oluşturmadaki etkisi (Master's thesis, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı).
- Erdogan, İ. (2000). Okul Yönetimi ve Öğretim Liderligi. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
- Gümüşeli, A. İ. (2006). “Okul Kültürü ve Liderlik.”. İstanbul: Artı Eğitim Dergisi, Mart, Sayı: 8, 14.
- Güngör, B., & Gündüz, Y. (2021). Öğretmenlerin örgütsel sessizlik algıları ile okul kültürü algıları arasındaki ilişki. OPUS International Journal of Society Researches, 18(40), 2586-2614.
- Gürsel, M. (1997). Okul Yönetimi. Konya: Mikro Basım-Yayım-Dağıtım.
- Handy, C. (1995). Süper yönetim. İstanbul: (Çev. Seden Hatay), İlgi Yayıncılık.
- Harrison, R. (1970), “Nonverbal communication: Explorations into time, space, action, and object”. In J. Campbell ve H. Helper (Edit.) Dimensions in communication (pp. 110146). Belmont, CA: Wadsworth.
- Herman, S. N. (1970). Israelis and Jews: The Continuity of an Identity. New York: Random House, 1970
- Hofstede, Geert. (1993). Cultural constraints in management theories, Academy of
- İra, N. ve Şahin, S. (2011). Örgüt Kültürü Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlilik Çalışması. Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (1): 1-14.
- Judge, T. A., & Robbins, S. P. (2012). Örgütsel davranış (14. Baskı). Prof. Dr. İnci Erdem (Çev. Ed.). İstanbul: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti
- Kadıoğlu, S. (2018). Eğitim kurumlarında okul kültürünün öğretmenlerin iş doyumuna etkisi (Master's thesis, İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı).
- Kanter, R. M. The change masters. Simon and Schuster, New York, 1983.
- Peters, T.J., Waterman, R.H. (1987). Yönetme ve Yükseltme Sanatı, Çev. Selami Sargut, 1. bs., İstanbul, Altın Kitaplar, 1987, pp.42,43;
- Koçel, T. (1999). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım AŞ.
- Miles, R. E., & Snow, C. C. (1978). Organizational strategy, structure, and process. Tokyo:
- Morden, Tony. (1993). Business Strategey And Planning. Mcgrav-Hill Book Company. London. Management Executive. V.7, N.1,81–94.
- Ouchi, W. (1989). Teori Z: Japonların Yönetim Tarzı Nasıl İşliyor? Çev. Yakut Güneri, İstanbul, İlgi Yayıncılık, 1989, s.17,18.
- Özgenel, M., & Dursun, İ. E. (2020). Okul müdürlerinin paternalist liderlik davranışlarının okul kültürüne etkisi. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 3(4), 284-302.
- Özkara, E., & Tunç, B. (2020). Okul Yöneticilerinin Çatışma Yönetim Stratejileri ile Okul Kültürü Arasındaki İlişkinin Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi. Journal of Faculty of Educational Sciences, 53(3).
- Öztürk, D. (2015). Eğitim örgütlerinde okul kültürü ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki: Bahçelievler ölçeğinde bir araştırma (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Pettigrew, A. (1979). “On Studying Organizational Cultures” Administrative Science Quarterly, Vol.24, December 1979, p.574.
- Saphier, J.; King, M., (1985). Journal of Educational Leadership. 42/6:67–74.
- Schein, E.H. (1984). “Coming to A New Awareness of Organizational Culture”, Sloan Management Review, Vol.25, No.2, Winter 1984, p.3.
- Sönmez, M. A. (2006). Meslek Liselerinde Örgüt Kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45(45): 85-108.
- Şahin, M. (2017). Öğretmenlerin yetkinlik algıları ile okul kültürü algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi ve İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi, Eğitim Yönetimi Ve Denetimi Ortak Lisansüstü Programları, İstanbul
- Şirin, E. (2011). İlköğretim okullarındaki öğretmenlerin okul kültürü algıları ile örgütsel sinizm tutumlar arasındaki ilişki (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi, İstanbul.
- Şişman, M. ve Turan, S. (2004). Eğitim ve Okul Yönetimi. Eğitim ve Okul Yöneticiliği El Kitabı. Ankara: Pegema Yayıncılık.
- Terzi, A. R. (2005). İlköğretim Okullarında Örgüt Kültürü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 43(43): 423-442.
- Tutar, H. (2017). Örgüt kültürü. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Wilkins, A. (1983). “The Culture Audit: A Tool for Understanding Organizations”, Organizational Dynamics, Autumn 1983, p.25.
