Author :
Abstract
Bu çalışma, merkezden tayin olunan kadıların görevleri icabı, mahkemede verdikleri hükümleri, merkezden irsâl edilen emirleri, kendilerine mülhak oldukları mahalle ve köylerde vuku bulmuş olayları veya kadıların bağlı bulundukları hukuk kuralları çerçevesinde verdikleri kararları bünyesinde barındıran 29 Nevşehir Şer’iyye Sicillerinin genel durumlarını aydınlatmayı hedeflemektedir. Damat İbrahim Paşa’nın doğum yeri ve ziyadesiyle önem verdiği Nevşehir, kurulduğu yıl itibariyle diğer Osmanlı şehirlerine nazaran kadı ve şer’iyye sicilleri ile geç tanışmıştır. Bu vesile ile 18. yüzyılın ilk çeyreğinden itibaren köyden şehre dönüşen Nevşehir, 1798 yılına değin şer’iyye sicillerine sahip olma şansı elde etmemiştir. Bunun sebebi ise büyük olasılıkla muhafaza edildikleri yerde yanmaları veya harap olmalarından ötürüdür. 1798 ile 1930 yılları arasında Nevşehir mahkemesince tutulmuş davaları içeren yani 132 yıllık süreci kapsayan 29 defter, günümüzde Başbakanlık Osmanlı Arşivinde muhafaza edilmektedir. İşbu çalışma tarihin tozlu raflarında kalan bu defterlerin genel durumu hakkında aydınlatıcı bilgiler sunmaktadır.
Keywords
Abstract
This study aims to shed light on the general situation of the 29 Nevşehir Şer'iyye Registers, which contain the verdicts of the qadis appointed from the center in accordance with their duties, the orders obtained from the center, the events that took place in the neighborhoods and villages to which they were affiliated, or the decisions made by the qadis within the framework of the legal rules to which they were affiliated. Nevşehir, the birthplace of Damat Ibrahim Pasha and the place of his importance, met with the qadi and şer'iyye registries late compared to other Ottoman cities as of the year it was founded. Nevşehir, which has been transformed from a village to a city since the first quarter of the 18th century, did not have the chance to have sher'iyye records until 1798. The reason for this is most likely related to the fact that they are burned or ruined where they are kept. Between 1798 and 1930, 29 notebooks containing the cases kept by the Nevşehir court, that is, covering a period of 132 years, are now preserved in the Ottoman Archives of the Prime Ministry. This study provides enlightening information about the general condition of these notebooks remaining on the dusty shelves of history.
Keywords
- Köse, Z. K., Kozan A. (2013), Nevşehir Mahkemesine Ait İlk Şer’iyye Sicili (3 Numaralı Defter 1213-1221 / 1798-1807), Nevşehir Üniversitesi Yayınları.
- Öntuğ, M., Erdoğan, S. (2015). Uşak Şer’iyye Sicilleri'nin Şekil ve Muhteva Açısından Değerlendirilmesi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 11-25.
- Saraç, H., Erdoğan, S. (2019). 13 Numaralı Nevşehir Şer’iyye Sicili'nde Yer Alan TerekelereGöre Müslim ve Gayrimüslimlerin Sosyoekonomik Durumları (1908-1910)”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli SBE Dergisi, 9(2), 122-128.
- Kabakçıoğlu, M. (2017). 5 Numaralı Nevşehir Şer’iyye Sicili'nin Değerlendirmesi (H.1242-1248 / M.1827-1833), Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çıtak, K. (2017). 8 Numaralı Nevşehir Şer’iyye Sicili'ne Göre Nevşehir’de Sosyal ve EkonomikHayat, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.Açıkgöz, Ü. (2019). 12 Numaralı Nevşehir Şer’iyye Sicili H. 1324/M. 1906-H. 1331/M. 1913Transkripsiyon ve Değerlendirme, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Erdoğan, S. (2019). 13 Numaralı Nevşehir Şer’iyye Sicili H. 1326/M. 1908-H. 1328/M. 1910Kebapcı C. (2012). 17 Numaralı (H.1339/M. 1920 İle 1927) Nevşehı̇r Şer‘iyye Sı̇cı̇lı̇ Metı̇nÇevı̇rı̇sı̇ ve Değerlendirme, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Çelik, H. İ. (2012). 18 Numaralı (H.1339/M. 1920 İle 1927) Nevşehı̇r Şer‘iyye Sicili Metı̇nÇevirisi ve Değerlendirme, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir ÜniversitesiKuş, S. (2010). 20 Numaralı (H.1339/M.1921-H.1343/1925) Nevşehı̇r Şer‘iyye Sı̇cı̇lı̇ Metı̇nŞahin, B. (2013). 29 Numaralı Nevşehir Şer’iyye Sicili'ne Göre Nevşehir Havalisinde Sosyal Ekler
