Author :
Abstract
Bu çalışma, 1890 ile 1914 yılları arasında Almanya'nın Ortadoğu politikasını ekonomik çerçevede incelemeye dayanmaktadır. Bu kapsamda öncelikle 1800’lü yıllarda Alman İmparatorluğu’nun kuruluşu, devletlerarası denge politikaları ve bu politikalar kapsamında sanayisi için ham madde ve pazar arayışında olan Almanya’nın yönelimleri incelenecektir. Sonrasında çalışmanın odak noktasını oluşturan Almanya’nın Orta Doğu bölgesi üzerindeki ekonomik politikaları ve bu politikalardan çıkarları incelenecektir. Özellikle II.Wilhelm döneminde ivme kazanan Osmanlı Devleti- Almanya ilişkileri ve bu dönemde yürütülen iktisadi politikalar incelenecektir. 1800’lü yılların sonunda sanayisi gelişen devletlerin ham madde ve pazar arayışının, Almanya'nın Orta Doğu'ya yönelik politika yaklaşımı üzerinde güçlü bir etkisi bulunmaktadır. Bununla birlikte, Almanya'nın bölgedeki maddi çıkarlarındaki değişiklikler, Almanya'nın dış politika yaklaşımının temellerini oluşturmuştur.
Keywords
Abstract
This study is based on examining Germany's Middle East policy in the economic context between 1890 and 1914. In this context, first of all, the establishment of the German Empire in the 1800s, the interstate balance policies and the tendencies of Germany, which is in search of raw materials and markets for its industry, will be examined within the scope of these policies. Afterwards, the economic policies of Germany on the Middle East region, which is the focus of the study, and its benefits from these policies will be examined. In particular, the Ottoman Empire-Germany relations, which gained momentum during the reign of Wilhelm II, and the economic policies carried out in this period will be examined. The search for raw materials and markets by the industrialized states at the end of the 1800s had a strong influence on Germany's policy approach to the Middle East. However, changes in Germany's material interests in the region formed the basis of Germany's foreign policy approach.
Keywords
- Albayrak, M.(1995). Osmanlı-Alman İlişkilerinin Gelişimi ve Bağdat Demiryolu’nun Yapımı, Ankara Üniversitesi Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı:6.
- Alkan, N.(2008). Dış Siyasetin Bir Aracı Olarak Hükümdar Gezileri: Kaiser II. Wilhelm'in 1898 Şark Seyahati, Osmanlı Araştırmaları Dergisi, Vol. 31, ss. 9-53.
- Asmuss, B.(2008). “Industrie &Wirtschaft”http://www.dhm.de/lemo/html/kaiserreich/industrie/ index. html (30.04.2008).
- Baydur, M.(1999). Osmanlı-Alman İlişkilerinde Anadolu ve Bağdat Demiryollarının Yeri, Güler Eren, Bilim Editörleri; Kemal Çiçek, Cem Oğuz(Ed.), Osmanlı 2 Siyaset, Türkiye Yayınları.
- Bıyıklı, M.(2005). 19. Yüzyıldan 20. yüzyıla batının türkiye ve ortadoğuyu işgal çabaları: bir strateji ve teknoloji analizi, Fırat Üniversitesi Orta Doğu Araştırmaları Merkezi, Orta Doğu Araştırmaları Dergisi, Temmuz 2005.
- Bismarck, O. V.(1991). Düşünceler ve Hatıralar, Cilt:1, (Nijad Akipek Çev.)
- Boztemur, R. (1999). XIX. yüzyılda kapitalist dünya ekonomisi ve Osmanlı İmparatorluğu, Osmanlı, (Güler Eren, der.), Cilt 3, Yeni Türkiye Yayınları, ss. 383-388
- Brauns, N.(1996/1997). Die deutsch-türkischen Beziehungen vor dem Ersten Weltkrieg, 1914, München.
- Efe, A.(2005). Almanya’ya Verilen İkinci Demiryolu İmtiyazı: Hububat Hattı, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, OTAM, Sayı 18.
- Fesser, G.(1991). Reichskanzler Bernhard Fürst von Bülow, eine Biographie.
- Hallgarten, G.W.F ve Radkau, J.(1974). Deutsche Industrie und Politik von Bismarck bis Heute, Frankfurt/ M.
- Karacagil, K.(2014)., II. Wilhelm’in Osmanlı İmparatorluğunu Ziyareti ve Mihmandarı Mehmed Şakir Paşa’nın Günlüğü (1898), İstanbul Üniversitesi Türkiyat Mecmuası, Vol.29, ss.74-97.
- Karal, E. Z.(1995). Osmanlı Tarihi: birinci meşrutiyet ve istibdat devirleri (1876-1907), Vol.8, Türk Tarih Kurumu Basımevi.
- Kitchen, M.(2006). A History of Modern Germany, 1800-2000, Malden: Blackwell Publishing.
- Kocabaş, S.(1988). Tarihte Türkler ve Almanlar: Pencermenizmin "Sarka Dogru" Politikasi, Vatan Yayınlari.
- Kurdakul, N.(1976).Osmanlı İmparatorluğu’ndan Ortadoğu’ya Belgelerle Şark Meselesi, Dergâh Yayınları, I. Baskı.
- Oğuz, B.(1983). Yüzyıllar Boyunca Alman Gerçeği ve Türkler, Anadolu Aydınlanma Vakfı
- Ortaylı, İ.(2003). Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu, İletişim Yayınları.
- Oberhaus, S.(2007). Zum wilden Aufstande entflammen-Die deutsche Ägyptenpolitik 1914 bis 1918.
- Özçelik, A.(1993). Osmanlı Devleti’nin Çöküşünde Ekonomik-Politik Baskılar Üzerine Bir Deneme (1938–1914), Ecdad Yayınları.
- Özyüksel, M.(2013), Osmanlı İmparatorluğunda Nüfuz Mücadelesi: Anadolu ve Bağdat Demiryolları, İş Bankası Kültür Yayınları.
- Pamuk, Ş.(1994).Osmanlı Ekonomisinde Bağımlılık ve Büyüme 1820–1913, Türkiye İş Bankası Yayınları.
- Paşa, M.M.(1999). Maziye Bir Nazar: Berlin Antlaşması’ndan Harb-i Umumiye Kadar Avrupa ve Türkiye-Almanya Münasebetleri, Ötüken Yayınları.
- Paşa, T.(1999).Sultan Abdülhamid: Tahsin Paşa’nın Yıldız Hatıraları, Boğaziçi Yayınları.
- Schöllgen, G.(2000). Imperialismus und Gleichgewicht: Deutschland, England und die orientalische Frage 1871-1914, 3. Baskı, München.
- Soy, B.H.(2002).II. Wilhelm, Weltpolitik ve II. Abdülhamid, Türkler, Vol. 13, Yeni Türkiye Yayınları, ss. 28–44.
- Soy, B. H.(2005). Birinci dünya savaşı öncesinde Orta Doğu’da Alman-İngiliz mücadelesi, Türkiye Günlüğü, Vol.81, 104-117.
- Şener, A.(1991). Tazminat Dönemi Osmanlı Maliye Politikaları, Tazminat’ın 150. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu 25–27 Aralık 1989, Milli Kütüphane.
- Temir, A(1998). Altmış Yıl Almanya 1936–1996, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları/2106, Kültür Eserleri Dizisi, 223.
- Yılmaz, V.(1988). Birinci Dünya Harbinde Türk-Alman İttifakı ve Askeri Yardımlar, Ankara Üniversitesi Yayınları.
- Yorulmaz, N.(2014).Arming the Sultan: German Arms Trade and Personal Diplomacy in the Ottoman Empire before World War I, London: I.B. Tauris.
- Zürcher, E.J.(1993). Turkey: A Modern History, London: I. B. Tauris.
- Waylet, B.ve Jaechk, E.(2004). İmparatorluk Stratejileri ve Ortadoğu, (Vedat Atila, Çev.), Nemesis Kitaplığı.
- BOA, DH. MKT 1125/45, 1126/90, 317/1, 518/26, 627/47, 952/22, 977/1, 1083/70, 1231/9, 1391/75, 1471/24, 1516/100, 1946/90, 23/20, 271/1, 2767/30, 911/90.
