Author :
Abstract
Tevrat, İncil ve Kur’an-ı Kerim’de geçen Yusuf Peygamber kıssası, farklı sanat dallarında yüzyıllar boyunca çeşitli sanatçılar tarafından tekrar tekrar işlenmiş evrensel bir hikâyedir. Bu çalışmada, Yusuf Peygamber kıssasında işlenen konulardan biri olan Yusuf ile Züleyha arasındaki aşk ilişkisinin Reşat Nuri Güntekin’in Eski Hastalık (1938) adlı romanında yeni bir bağlamda nasıl yeniden yazıldığı üzerinde durulacaktır. İki metin arasındaki benzerlik, ortaklık ve farklılıklar metinlerarasılığın; anıştırma, öykünme, tersine çevirme, anlamsal ve biçimsel dönüştürüm teknikleri aracılığıyla tespit edilip, yorumlanmıştır. Eski Hastalık adlı romanda boşanmak üzere olan Yusuf ve Züleyha adlı karı kocanın birlikte çıktıkları uzun gemi yolculuğu sırasında geçmişleri ve şimdileri üzerinde durulurken geleceklerinin ne olacağı sorusu bir merak unsuru olarak işlenir. Romanda Yusuf ve Züleyha isimlerinin anımsattığı geleneksel figürlerle olan benzerlik ve farklılıkları açıkça belirtilir. Romanda kıssadan farklı olarak başkahraman Züleyha’dır. Yusuf, Züleyha’nın düşünsel ve varoluşsal dönüşümünü gerçekleştirebilmesinde ona rehberlik etmesi bakımından önem kazanır. Reşat Nuri Güntekin’in alt-metin olarak seçtiği evrensel hikâye üzerinde yaptığı başlıca ve en mühim dönüştürümün tersine çevirme olduğu belirlenmiştir.
Keywords
Abstract
The story of the Prophet Yusuf which can be found in the Torah, Bible, and the Quran; is a universal tale that has been repeated for hundreds of years by various artists, using different branches of art. During this study, we will be examining Resat Nuri Guntekin’s (1938) book ‘Old Illness’, a novel about Prophet Yusuf’s romantic relationship with Zuleyha, and discussing how it was written from a new perspective. The similarities and differences between the texts will be identified and interpreted using intertextuality; allusion, emulation, reversal, semantic and practical discourse techniques. In the book ‘Old Illness’, husband Yusuf and wife Zuleyha embarked on a long journey by boat, and spoke about their past, present and future together. The mystery of their future will be discussed. In the reworked novel, their names remind you of the clearly indicated similarities and differences with traditional figures. Contrast to the original, Zuleyha is the protagonist while Yusuf helps her with a intellectual and existential transformation. This is where he wins importance. It has been determined that the importance of the subtext from the universal story was distorted by the author.
Keywords
- Aktulum, K. (2000). Metinlerarası İlişkiler. Öteki.
- Aktulum, K. (2011). Metinlerarasılık / Göstergelerarasılık. Kanguru.
- Asiltürk, B. (2009). Reşat Nuri Güntekin’in Romanlarında Hastalık. İkaros.
- Aydın, M. F. (2021). Eski Hastalık romanında yol ve yolculuk metaforu. Turkish Studies, 16(2), 579-591. https://dx.doi.org/10.47845/TurkishStudies.51266
- Bal, M. (2020). Yusuf Nasıl Sevilir -Kitab-ı Mukaddes’ten Thomas Mann’a Hikâyenin Belleği- (Gülden Güllü Çev.). Dergâh.
- Daşdemir, Ö. (2012). Halk Hikâyesi Olarak Yusuf ile Züleyha. Yayınlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Ekiz, M. (2010). Yûsuf ile Züleyha Kıssası’nın Divan Şiirine Yansımaları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Erkman Akerson, F. (2021). Edebiyattaki Tren Şu Bildiğimiz Tren Mi?. Bilge Kültür Sanat.
- Foucault, M. (2014). Özne ve İktidar, (Işık Ergüden ve Osman Akınhay Çev.). Ayrıntı.
- Gökcan Türkdoğan, M. (2008). Klasik Türk Edebiyatında Yusuf u Züleyha Mesnevileri Üzerine Mukayeseli Bir Çalışma. Yayınlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Gören, E. (2013). Yenidenyazmak -İtalyan Edebiyatında Yenidenyazılmış Metinler-, Dönence.
- Güntekin, R. N. (1971). Yaprak Dökümü, Eski Şarkı. Milli Eğitim Bakanlığı.
- Güntekin, R. N. (1976). Reşâd Nûri ile bir konuşma. K. Yavuz (Haz.), Reşat Nuri Güntekin’in Tiyatro ile İlgili Makaleleri içinde (s.131-134). Milli Eğitim Basımevi.
- Güntekin, R. N. (2018). Eski Hastalık. İnkılâp Kitabevi.
- Holz, H. H. (2016). Yansımanın Diyalektiği (Gazi Ateş Çev.). Evrensel Basın Yayın.
- Karaca, F. (2017). Yolculuk içinde yolculuk ve son yolculuk. İ. Şahin ve D. Depe (Ed.), Bir Metafor Olarak Yol ve Yolculuk içinde (s.297-304). Doğu Kütüphanesi.
- Naci, F. (2003). Reşat Nuri’nin Romancılığı. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Settârî, C. (2010). Züleyhâ’nın Aşk Derdi -Hz. Yûsuf Kıssası- (Mehmet Kanar Çev.). İnsan.
- Şener, S. (1981). Reşat Nuri Güntekin’in oyun yazarlığı. Türk Dili, (360), 370-377.
- Topaloğlu, Y. (2017). Reşat Nuri Güntekin ve Tiyatro. Kesit.
- Uygun Aytemiz, B. (2005). Reşat Nuri Güntekin’in Romanlarında Aşk İlişkileri. Yayınlanmamış doktora tezi, Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Yusoğlu, N. (2008). Türk Romanında Yol ve Yolculuk Teması (1870-1970). Yayınlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü.
- Zeka, S. (2015). Reşat Nuri Güntekin’in Romanlarında Yolculuk Arketipi, Yayınlanmamış doktora tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
