İSLAMİ FİNANSMAN ENSTRÜMANLARINDAN MUDARABE ve MUŞAREKE FİNANSMAN MODELLERİNİN İŞLEYİŞİ ve MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
Author :
Abstract
İslami finans, İslam dininin şer-i hükümlerine dayanan ve İslami yaşam tarzını esas alan kurallar bütünü içerisindeki bir ticari anlayışın enstrümanları olarak ifade edilebilir. İslami finansta ana amaç paradan para kazanmak değildir. İnsanların birlikte iş yapması ve kazanç elde etmesi felsefesi üzerine kurulmuş bir ticari iş birliği düzenidir. İslami finans bireylerin veya kurumların ticaret anlayışında kar ya da zarara ortaklık anlayışı üzerine inşa edilmiş bir düzen olup, gayret gösterilmeden sadece para üzerinden gelir elde etmek yani faiz kazanmak yasaklanmıştır. Faizin yasaklanmasının ana sebeplerinden biri olarak, topluma bir ekonomik bir katma değer yaratılmadan sadece paranın belirli oranlarda sabit ya da değişken faiz şeklinde artışı yapılarak haksız zenginleşmeye yol açması gösterilebilir. Faiz aynı zamanda bir kesimi emeksiz bir şekilde mutlu ederken diğer kesimin ekonomik anlamda fakirleşmesine yol açmaktadır. Bunun yerine karşılıklı iş birliği, güven ve ortaklığa dayalı olarak mal ya da hizmet üreten ve toplum yararına fayda sağlayan çıktıları olan İslami finans uygulamalarında kâra ve zarara birlikte katılma anlayışı hakim olmaktadır. Bu çalışmada bir İslami finansman modeli olan mudarabe ve müşareke’nin işleyişi ve çalışma esasları detaylı bir şekilde incelenerek örnek bir vaka üzerinden muhasebeleştirme işlemlerine yer verilmiştir.
Keywords
Abstract
Islamic finance can be expressed as the instruments of a commercial understanding within the body of rules based on the Shar-i provisions of the religion of Islam and based on the Islamic lifestyle. The main purpose in Islamic finance is not to make money from money. It is a commercial cooperation scheme founded on the philosophy of people doing business together and gaining profit. Islamic finance is a system built on the understanding of partnership in profit or loss in the understanding of trade of individuals or institutions, and it is forbidden to earn income only on money, that is, to earn interest, without effort. One of the main reasons for the prohibition of interest is that it leads to unjust enrichment by increasing the money only in the form of fixed or variable interest at certain rates without creating an economic added value for the society. At the same time, while the interest makes some people happy without labor, it causes the other segment to become poor economically. Instead, the understanding of participating in profit and loss together prevails in Islamic finance applications, which produce goods or services based on mutual cooperation, trust and partnership and provide benefits for the benefit of society. In this study, the functioning and working principles of mudaraba and musharakah, which are an Islamic financing model, are examined in detail and accounting processes are included through a sample case.
Keywords
- Bayındır, S. (2005). İslam Hukuku Penceresinden Faizsiz Bankacılık, İstanbul, Rağbet Yayınları.
- Çürük, Akten, S. (2013). İslami Finansın Türkiye'deki Gelişimi, Mevcut Sorunlar ve Çözüm Önerileri, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
- Deran, A., Dikmen, B.B. (2019). Sukuk ve Ortaklığa Dayalı Kira Sertifikalarının Muhasebeleştirilmesi, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi Kasım 2019; 12 (3): 907-927.
- Dinç, Y. (2017). Katılım Bankalarında Muşaraka Finansmanının İşleyişi ve Muhasebesi; Sorunlar ve Öneriler, III. IBANESS Kongreler Serisi, Edirne.
- Dubai International Finance Center (2007), A Guide to Islamic Finance in or From the DIFC, Praesidium.
- Durrani, Mansoor and Grahame Boocock (2006), Venture Capital, Islamic Finance and SMEs Valuation, Structuring and Monitoring Practices in India, Palgrave Macmillan, s:161.
- Erdoğan, D. (2011). Katılım Bankacılığı ve Türkiye Ekonomisine Katkıları, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Ethica Institute, (2013), Ethica’s Handbook of Islamic Finance, www.EthicaInstitute.com E.T. 30.04.2021.
- Hans, V. (2009), Islamic Finance Principles and Practice, Edward Elgar Press.
- Katouzıan, Homa (1991), Islamic Economics: Contemporary Ulama Perspectives, Iqra’ Publ., Malaysia
- Khorshid, Aly (2009), “Basic Elements of Islamic Finance”, Euromoney Encyclopedia of Islamic Finance, London: Euromoney Books.
- Obaidullah, Mohammad (2005), Islamic Financial Services, Islamic Economics Research Center.
- Özulucan, A., Deran, A. (2009). Katılım bankacılığı ile geleneksel bankaların bankacılık hizmetleri ve muhasebe uygulamaları açısından karşılaştırılması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 85 – 108.
- Özsoy, Ş. (2012). Katılım Bankacılığına Giriş, Kuveyttürk Katılım Bankası Yayınları, İstanbul.
- Sürücü, Ş. (2018). İslami Finans: Malezya ve Türkiye Karşılaştırması, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Konya
- Zaher, Tarek S. and M. Kabir Hassan (2009), “A Comparative Literature Survey of Islamic Finance and Banking”. http://collab2.cgap.org//gm/document1.9.24662/23008_literature_survey.pdf, Erişim Tarihi: 10/03/2021.
- Zuhayli, Vehbe (1994), İslam Fıkhı Ansiklopedisi V. Ci
