AFRİKA’DA AYRILMA HAREKETLERİNİN FAKTÖRLERİ: CAPRİVİ, CASAMANCE VE CABİNDA VAKALARININ BELİRLENEN COĞRAFİ ÖZELLİKLER AÇISINDAN İNCELENMESİ
Author :
Abstract
Yirmi birinci yüzyılda Afrika’da ayrılma hareketleri, gelişmenin ve istikrarın sürdürülmesi için Afrikalı devletler tarafından çözülmesi gereken önemli krizlerden biri haline gelmektedir. Literatürde ayrılma hareketlerinin nedenlerinin ekonomik ve toplumsal olarak tasnif edilmesine karşın coğrafi özelliklerinin gerekli yoğunlukta incelenmediği fark edilmektedir. Çalışmanın amacı; Caprivi, Casamance ve Cabinda vakalarının belirlenen coğrafi faktörler bağlamında incelenmesi ile coğrafi özelliklerin ayrılma hareketleri üzerinde ne ölçüde ve hangi yönde belirleyici olduğunu saptayabilmektir. Afrika kıtasında bulunan Caprivi, Casamance ve Cabinda bölgelerinin coğrafi özelliklerinin kıtada ayrılma hareketlerinin meydana geldiği diğer bölgelere kıyasla daha özel bir durum teşkil etmesi örneklem seçiminin bu şekilde yapılmasını gerekli kılmıştır. Her ayrılma vakasının birden fazla faktör kümesinden kaynaklandığının ve etkilendiğinin kabulü ışığında çalışmanın belirlediği coğrafi faktörler ise ayrılıkçı hareketlerin vuku bulduğu bölgenin denize erişimi, bölgenin ebeveyn devlete göre konumu, ebeveyn devlet ile arasında doğal veya suni bir sınırın var olup olmaması, bölgede doğal kaynakların varlığı ve türü şeklinde sıralanabilmektedir. Sonuçta ele alınan vakaların üzerinde coğrafi faktörlerin belirleyiciliğinin zayıf ancak pozitif yönlü olduğu saptanmıştır. Bu vakaların başarılı olabilmesi için tarihi, toplumsal, bölgesel, küresel ve ekonomik parametrelerin önemi vurgulanmıştır.
Keywords
Abstract
In the twenty-first century, the secession movements in Africa are becoming one of the major crises that must be resolved by African states in order to maintain development and stability. Although the reasons for the separation movements are classified as economic and social in the literature, it is noticed that the geographical features are not examined with the necessary intensity. Purpose of this study is to detect to what extent and in which direction the geographical features are determinative on the separation movements by examining the cases of Caprivi, Casamance and Cabinda in the context of determined the geographical factors. The geographical features of Caprivi, Casamance and Cabinda regions in the African continent, constitute a more special situation compared to other regions in the continent where separation movements occur, necessitated the selection of these regions. In light of the acknowledgment that every secessionist case is caused and affected by more than one set of factors, the geographical factors determined by the study can be listed as the sea access of the region where the separatist movements took place, peripheral location, whether there is a natural or artificial border with the parent state or not, the existence and sort of natural resources in the region. As a result, it was concluded that the correlation between geographical factors and secessionist movements on the cases discussed was weak but positive. In order for these cases to be successful, the importance of historical, social, regional, global and economic parameters has been emphasized.
Keywords
- Anderson, G. (2013). Secession in international law and relations: what are we talking about? Loyola of Los Angeles International and Comparative Law Review, 35, 343-388.
- Armitage, D. (2007). The Declaration of Independence. Cambridge: Harvard University Press.
- Bartkus, V. O. (2004). The Dynamic of Secession. Cambridge: Cambridge University Press.
- Buchanan, J. & Faith, R. (1987). Secession and the limits of taxation: Toward a theory of internal exit. American Economic Review, 77(5), 1023-31.
- Dobler, G. (2019). Anjouan and secessionism in the Comoros: Internal dynamics, external decisions. Lotje de Vries vd. (Ed.), Secessionism in African politics: Aspiration, Grievance, Performance, Disenchantment içinde s.151-178. Palgrave.
- Fearon, J. & Laitin, D. (2003). Ethnicity, insurgency, and civil war. American Political Science Review, 97(1), 75-90.
- Foucher, V. (2019). The Mouvement des Forces Démocratiques de Casamance: The Illusion of Separatism in Senegal? Lotje de Vries vd. (Ed.), Secessionism in African politics: Aspiration, Grievance, Performance, Disenchantment içinde s.265-292. Palgrave.
- Griffiths, R. (2016). Age of Secession: The International and Domestic Determinants of State Birth. Cambridge: Cambridge University Press.
- Guijarro, E. M. (2013). An independent Caprivi: A Madness of the few, a partial collective yearning or a realistic possibility? Citizen perspectives on Caprivian secession. Journal of Southern African Studies, 39(2), 337-352.
- Horowitz, D. (1985). Ethnic Groups in Conflict. Berkeley: University of California Press.
- Martin, J. (2019). The front(s) for the Liberation of Cabinda in Angola: A phantom insurgency. Lotje de Vries vd. (Ed.), Secessionism in African politics: Aspiration, Grievance, Performance, Disenchantment içinde s. 207-228, Palgrave.
- Mayall, J., & Simpson, M. (1992). Ethnicity is not Enough: Reflections on Protracted Secessionism in the Third World1. International Journal of Comparative Sociology, 33, 5-25.
- Melber, H. (2009). One Namibia, one nation? The Caprivi as contested territory. Journal of Contemporary African Studies, 27(4), 463-481.
- Sorens, J. (2012). Secessionism: Identity, Interest and Strategy. McGill-Queen’s University Press.
- Vrıes, Lotje D. vd. (2019). Secessionism in African Politics. Aspiration, Grievance, Performance, Disenchantment. New York: Palgrave Macmillan.
- Wood, J. R. (1981). Secession: A comparative analytical framework. Canadian Journal of Political Science, 14(1), 107-134.
- Zeller W. & Melber, H. (2019). United in separation? Lozi Secessionism in Zambia and Namibia Vrıes, Lotje, Vries vd. (Ed.), Secessionism in African Politics. Aspiration, Grievance, Performance, Disenchantment içinde s.293-328. Palgrave Macmillan.
- African Pride. Namibya Siyasi Haritası ve Caprivi Şeridi [Harita]. https://www.african- pride.co.uk/namibia/caprivi-strip adresinden erişildi. (ET:17.07.2021)
- Amundsen, I. (2021). Cabinda separatism, https://open.cmi.no/cmi- xmlui/bitstream/handle/11250/2737179/Cabinda%20separatism?sequence=5&isAllowe d=y adresinden erişildi. (ET: 02.09.2021)
- BBC. (2013). Angola’nın Siyasi Haritası ve Cabinda Bölgesi [Harita]. https://www.bbc.com/news/world-africa-21306645 adresinden erişildi. (ET: 02.09.2021)
- Caprivi Concerned Group Resmi İnternet Sitesi. http://www.capriviconcernedgroup.com/press- statement/ adresinden erişildi. (ET: 17.07.2021)
- Collier, P. ve Hoeffler, A. (2002). The political economy of secession. https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.115.7010&rep=rep1&type= pdf adresinden erişildi. (ET: 07.04.2021)
- Critical Investigations into Humanitarianism in Africa. (2020). Casamance Ayrılıkçılığının etkin olduğu bölgeler [Harita]. http://www.cihablog.com/factors-that-influenced-casamanceseparatism/ adresinden erişildi. (ET:11.09.2021)
- Fall, A. (2010). Understanding the Casamance conflict: A background. https://www.kaiptc.org/wp-content/uploads/2017/03/New%20folder/Fall-A. 2010.Understanding-the-Casamance-Conflict-A-Background.pdf adresinden erişildi. (ET: 01.09.2021)
- Free World Maps. Diola Halkının yoğunlaştığı bölgeler haritası [Harita]. https://www.freeworldmaps.net/africa/senegal/map.html. adresinden erişildi. (ET:01.09.2021)
- GeoCurrents. (2011). Barotseland Haritası (Lozi Krallığı) [Harita]. https://www.geocurrents.info/geopolitics/lozi-barotse-nationalism-in-westernzambia/attachment/map-of-barotseland adresinden erişildi. (ET:09.09.2021)
- Khevtsuriani, A. ve Kharchilava, L. (2021). Theoretical and methodological aspects of separatism as a political phenomenon, 64-68, http://dspace.pdpu.edu.ua/bitstream/123456789/12029/1/Khevtsuriani%20Amiran.pdf adresinden erişildi.
- Koné, J. (1998). The Right of Self-Determination in the Angolan Enclave of Cabinda, the Sixth Annual African Studies Consortium Workshop, https://www.africa.upenn.edu/Workshop/kone98.html adresinden erişildi. (ET: 12.09.2021)
- Krzysztof, T. (2005). Origins of armed separatism in Southern Senegal, Africana Bulletin, 53, 169-208. https://philarchive.org/archive/TRZOOAv1 adresinden erişildi.
- Krzysztof, T. (2004). The significance of geographic location for the success of territorial secession African Example. Miscellanea Geographica, 207–216. https://content.sciendo.com/configurable/contentpage/journals$002fmgrsd$002f11$002 f1$002farticle-p207.xml adresinden erişildi.
- Okai, N. ve Abdallah, M. (2014). Mediating conflict in West Africa https://cmi.fi/wp- content/uploads/2016/04/WA_mediating_conflict.pdf adresinden erişildi. (ET:
- Researchgate. Senegal’in Siyasi Haritası ve Casamance Bölgesi [Harita]. https://www.researchgate.net/figure/Geographical-context-Map-of-Senegal-showingregions-and-boundaries-with-The-Gambia_fig1_51560052 adresinden erişildi. (ET:09.09.2021)
- Ross, M. (2003). Natural resources and civil war: an overview. UCLA Department of Political Science. https://unepfi.org/fileadmin/documents/conflict/ross_2003.pdf adresinden erişildi. (ET: 21.04.2021)
- Secrets of Africa. (2015). Okavango Nehri ve Okavango Deltası [Harita]. http://africantravelsafaris.blogspot.com/2015/08/hidden-secrets-of-africa-caprivistrip.html adresinden erişildi. (ET: 09.09.2021)
- Shantz, J. (2006). Cabinda: Africa’s forgotten war, Journal of Critical Environmental Studies, 15, 23-27. https://currents.journals.yorku.ca/index.php/currents/article/viewFile/37989/34442#pag e=25 adresinden erişildi. (ET:10.09.2021)
- United States Securities and Exchange Commission. Cabinda’nın yer altı kaynakları [Harita]. https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1002242/000131143509000006/sj0509en20f. htm#tocpage adresinden erişildi. (ET: 09.09.2021)
- Wells, J. (2003). Cabinda & Somaliland – A comparative study for statehood & independence, Flinders University, http://archive.niza.nl/docs/200503171458362210.pdf adresinden erişildi. (ET: 11.09.2021)
