Author :
Abstract
Sürekli gelişim gösteren kentler, son yıllarda nüfuslarındaki artış nedeniyle büyüme potansiyellerini hızlı bir şekilde sürdürmektedirler. Artan yapılı alanların hem kent doğasına hem de insan sağlığına olumsuz etkileri olduğu düşünülmektedir. Kentlerin nüfusundaki artışlar nedeniyle yapılı alanların büyümesine bağlı olarak kentsel rekreasyon alanları azalmaktadır. Buna karşın kentlerin yoğun temposuna ayak uydurmaya çalışan nüfus, sosyal ve psikolojik yönden rekreasyon alanlarına ihtiyaç duymaktadır. Kentte yaşayanlar kısa süreliğine bile olsa yaşanan tüm olumsuz koşullara rağmen dinlenme amaçlı bu mekânları ziyaret etmektedir. Bu nedenle mevcut kentsel rekreasyon alanlarına yenileri eklenirken bu alanların da mekânsal kalitelerinin arttırılması gerekmektedir. Rekreasyonel alanlarının gün geçtikçe hem kent hem de kentliler için daha değerli bir konuma geldiği kentlerden bir tanesi de tüm dünyada olduğu gibi günden güne büyüyen Çankırı kentidir. Kentte bulunan rekreasyon alanlarının mekânsal kalitelerinin tespit edilerek arttırılması da bu nedenle önemlidir. Bu çalışma kapsamında Çankırı kent merkezinde yer alan kullanıcılar tarafından yoğun olarak kullanılan dört rekreasyonel alanı incelenmeye alınmıştır. Kullanıcı deneyimlerine yönelik anket formu hazırlanıp veriler likert tipi ölçekte SPSS 24.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde frekans, yüzdelik dağılım, aritmetik ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. Değerlendirilen anket verileri nötr, zayıf ve güçlü yönler olarak ele alınmış; nötr ve zayıf yönlerin nasıl geliştirilebileceği tartışılmıştır. Sonuç olarak Çankırı ili üzerinden yapılan bu çalışma ile kentsel rekreasyon alanları için mekânsal kalite saptaması üzerine bir örnek çalışma oluşturulmuş; mevcut rekreatif alanların mekânsal kalitesinin arttırılmasına yönelik öneriler geliştirilmiştir.
Keywords
Abstract
Cities that show continuous development maintain their growth potential rapidly due to the increase in their population in recent years. Increasing built areas are thought to have negative effects on both urban nature and human health. Due to the increase in the population of cities, urban recreation areas are decreasing due to the growth of built areas. On the other hand, the population trying to keep up with the intense tempo of the cities needs recreation areas in terms of social and psychological aspects. Despite all the negative conditions experienced even for a short time, the people living in the city visit these places for resting purposes. For this reason, while adding new ones to existing urban recreation areas, the spatial quality of these areas should be increased. One of the cities where recreational areas are becoming more valuable for both the city and the citizens is the city of Çankırı, which is growing day by day as it is all over the world. For this reason, it is important to determine and increase the spatial quality of the recreation areas in the city. Within the scope of this study, four recreational areas, which are used extensively by users in the city center of Çankırı, were examined. A questionnaire for user experiences was prepared and the data were analyzed on a likert-type scale using the SPSS 24.0 program. Frequency, percentage distribution, arithmetic mean and standard deviation were used in the evaluation of the data. Evaluated survey data were considered as neutral, weak and strong points; How neutrals and weaknesses can be improved is discussed. As a result, with this study carried out on the province of Çankırı, a case study was created on the determination of spatial quality for urban recreation areas; Suggestions have been developed to increase the spatial quality of existing recreational areas.
Keywords
- Ağılönü, A. & Mengütay, S. (2009). Yerel yönetimlerde rekreasyon hizmetleri ve model belirleme. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 160-176.
- Bliss, D. Z. & Park, Y. S. (2019). Public toilets in parklands or open spaces in international cities using geographic information systems. International Urogynecology Journal, 1-7.
- Davies, N. J.& Lumsdon, L. M. & Weston, R. (2012). Developing recreational trails: Motivations for recreational walking. Tourism Planning & Development, 9(1), 77-88.
- Demir, B. (2019). Çocuk oyun alanları ve rekreatif alanların kullanıcıları açısından değerlendirilmesi (Çankırı ili örneği). Yüksek Lisans Tezi, Kırıkkale Üniversitesi.
- Douglas, O. & Russell, P. & Scott, M. (2019). Positive perceptions of green and open space as predictors of neighbourhood quality of life: implications for urban planning across the city region. Journal of environmental planning and management, 62(4), 626-646.
- Emel, C. A. N. (2015). Boş zaman, rekreasyon ve etkinlik turizmi ilişkisi. İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 1-17.
- Gentin, S. (2011). Outdoor recreation and ethnicity in Europe—A review. Urban Forestry & Urban Greening, 10(3), 153-161.
- Greene, S. (1992). Cityshape Communicating and Evaluating Community Design. Journal of the American Planning Association, 58(2), 177-189.
- Gülçin, D. (2020). Kentsel Ölçekte Peyzaj Uygulama Projesinin Hazırlanması ve Değerlendirilmesi: Koçarlı-İncirliova Karayolu Örneği. Bilge International Journal of Science and Technology Research, 4(2), 129-140.
- Gülez, S., (1989). Park Bahçe ve Peyzaj Mimarisi, KTÜ Orman Fakültesi Ders Teksirleri Serisi 29, Trabzon.
- İnceoğlu, M. & Aytuğ, A. (2009). Kentsel Mekânda Kalite Kavramı. Megaron, 4(3), 131-146.
- Kampschulte, A. (1999). " Image" as an instrument of urban management. Geographica Helvetica, 54(4), 229-241.
- Karaçar, E. & Paslı, M. M. (2014). Turizm ve otel işletmeciliği programı öğrencilerinin rekreasyonel eğilimleri ve rekreasyonel etkinliklere katılımına engel olan faktörler. Turizm Akademik Dergisi, 1(1), 29-38.
- Karahan, F. & Orhan, T. (2009). Çoruh Havzası Uzundere Vadisi’nin Kırsal Rekreasyon Planlaması Yönünden Suya Dayalı Olanakları. Kırsal Çevre Yıllığı, 54-81.
- Kılıç, M. & Şener, G. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Rekreasyon Etkinliklerine Katılımlarındaki Sosyolojik Etkenler ve Yapısal Kısıtlamalar. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 3(3).
- Kiper, T. & Korkut, A. & Üstün, T. (2017). Görsel Peyzaj Kalite Değerlendirmesi: Kıyıköy Örneği, KSÜ Doğa Bilim Dergisi, 20(3), 258-269.
- Kişisel Arşiv, 2021.
- Koçyiğit, M. & Yıldız, M. (2014). Yerel yönetimlerde rekreasyon uygulamaları: Konya örneği. International Journal of Sport Culture and Science, 2(Special Issue 2), 211-223.
- Öztürk, Y. & Tecimen, M. (2017). Halkın boş zaman değerlendirme alışkanlıkları: Çankırı örneği. Yönetim, Ekonomi ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi, 1(2), 1-14.
- Öztürk, S. M. & Dinçer, A. E. (2020). Evaluation of the Dormitories in the Physical and Psychological Requirements: The Case of Karabük Province. ICONARP International Journal of Architecture and Planning, 8(1), 47-61.
- Phillips, D. R. & Siu, O. L. & Anthony, G. O. Y. & Cheng, K. H. (2004). Ageing and the urban environment. In Ageing and place (pp. 163-179). Routledge.
- Sezer, B. & Akova, O. (2016). Kent sakinlerinin rekreasyon tercihleri, rekreasyon alanlarının algılanan değeri ve gerçek kullanımı arasındaki ilişki. Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 94-115.
- Timur, O. B. & Aytaş, İ. & Timur, U. P. (2020) Üniversite Öğrencilerinin Rekreasyonel Eğilimlerinin Karşılaştırmalı Analizi: Çankırı Örneği. Kent Akademisi, 13(3), 417-430.
- Timur, U. P. & Orhan, M. & Aksüt, A. (2014). Çankırı Kaya Tuzu Mağarasının ve Yakın Çevresinin Turizm ve Rekreasyonel Amaçlı Kullanımının İrdelenmesi. Ormancılık Dergisi, 10(1), 97-113.
- Williams, S. (1995). Outdoor recreation and the urban environment. Routledge.
- Yahyagil, Y.M. (1998). “Kentlerin Kültürün Gelişimine Etkileri”. Sosyoloji Konferansları, ss. 105-120, İstanbul: G.Ü.G.F.
- Yüksel, M. & Yeşil, M. (2017). Kent ve rekreasyon (Ordu kenti örneği). Mavi Atlas, 5(2), 355- 382.
