SEDANTER 5 YAŞ ÇOCUKLARIN AKTİVİTELERİNE YÖNELİK EBEVEYN GÖRÜŞLERİ

Author :  

Year-Number: 2021-117
Yayımlanma Tarihi: 2021-06-07 12:19:24.0
Language : Türkçe
Konu : Temel Eğitim
Number of pages: 249-278
Mendeley EndNote Alıntı Yap

Abstract

Çalışmada sedanter 5 yaş çocukların aktivitelerine yönelik ebeveyn görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Görüşmelerden elde edilen verilerin analizinde nitel veri analizi yazılımlarından biri olan MAXQDA programı kullanılmıştır. Durum çalışması modelinin kullanıldığı araştırmanın çalışma grubunu sedanter çocuğu olan 46 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara bakıldığında çocukların fiziksel aktivite düzeylerinin düşük olduğu, bunda ise sedanter davranışlar için harcanan sürenin etkili olduğu ortaya konulmuştur. Bu kapsamda çalışmada çocukların daha çok iç mekân aktiviteleriyle vakit geçirdiği ve ekran bazlı aktivitelere harcadıkları sürenin oldukça yüksek olduğu belirlenmiştir. Çocukların günde 2.58 saat tv-video-vcd-dvd izlediği; çoğunun en az 1 saat cep telefonu ile vakit geçirdiği ve tablet/bilgisayar/internet ile oynama sürelerinin ise 1.04 saat olduğu bulunmuştur. Ebeveynlerin çocuklarını açık alanlarda da oynamaya teşvik ettikleri, açık alan oyunlarının çocuklarının üzerinde birçok olumlu etkiye sahip olduğuna inandıkları görülmektedir. Ebeveynler özellikle de ekran bazlı aktivitelerden televizyonun çocukları için olumsuz etkilere sahip olduğunu, çocuklarının televizyonda izledikleri programları kontrol ettiklerini ifade etmiştir.

Keywords

Abstract

In the study, it was aimed to examine the parental views on the activities of sedentary 5 years old children. MAXQDA program was used in the analysis of the data obtained from the interviews. The case study model was used in the study. The study group of the research consists of 46 parents with sedentary children. According to the results obtained from the study, it was revealed that the physical activity levels of the children were low and the time spent for sedentary behaviors was effective in this. It was determined in the study that children spend more time with indoor activities and the time they spend on screen-based activities is quite high. The children watched tv-video-vcd-dvd for 2.58 hours a day; most of them spend at least 1 hour with mobile phones and tablet/computer/internet usage time is 1.04 hours. It is observed that parents stated that they encourage their children to play in open areas and they believe that outdoor plays have many positive effects on their children. Parents, especially screen-based activities, television has negative effects for their children, and that they control the programs their children watch on TV.

Keywords


  • AÇEV (2016). Türkiye’de erken çocukluk bakımı ve okul öncesi eğitime katılım.https://acev.org/wpcontent/uploads/2017/11/OkulOncesiEgitimRapor.31.10.17.we b_.pdf, Erişim Tarihi: 10.04.2021

  • Akça, F. ve Çilekçiler, N. K. (2019). Okul öncesi dönemdeki çocukların en çok etkilendiği çizgi film karakterleri ve bu karakterlerle özdeşleşmelerinin yol açabileceği dijital tehlikeler. Addicta: The Turkish Journal of Addictions, 6(2), 403-433. http://dx.doi.org/10.15805/addicta.2019.6.2.0053

  • Akçay, D. ve Özcebe, H. (2012). Okul öncesi eğitim alan çocukların ve ailelerinin bilgisayar oyunu oynama alışkanlıklarının değerlendirilmesi. Çocuk Dergisi, 12(2), 66–71. https://doi.org/10.5222/j.child.2012.066

  • Akçınlı Yurdakul, N. vd. (2012). Sekiz yaş grubu çocuklarda hareket eğitiminin dikkat ve hafıza gelişimine etkileri. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 103-108.

  • Akkuş, S. vd. (2015). 3-60 ay arası çocukların televizyon izleme alışkanlıklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1, 351-360.

  • Alat, Z., Akgümüş, Ö. ve Cavalı, D. (2012). Okul öncesi eğitimde açık hava etkinliklerine yönelik öğretmen görüş ve uygulamaları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 4762.

  • Altınkılıç, Z. ve Özkan, H. (2014). Televizyon izlemenin 1-6 yaş çocuk sağlığı üzerindeki etkilerine yönelik annelerin tutum ve davranışlarının belirlenmesi. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları Dergisi, 4(3), 186-194. https://dx.doi.org/10.5222/buchd.2014.186

  • Arabacı, N. ve Çıtak, Ş. (2017). Okul öncesi dönemdeki çocukların “oyun” ve “açık alan (bahçe)” etkinlikleri ile ilgili görüşlerinin incelenmesi ve örnek bir bahçe düzenleme çalışması. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 21, 28-43.

  • Aral, N. ve Doğan Keskin, A. (2018). Ebeveyn bakış açısıyla 0-6 yaş döneminde teknolojik araç kullanımının incelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addiction, 5, 317–348. https://doi.org/10.15805/addicta.2018.5.2.0054

  • Aslanargun, E. ve Tapan, F. (2011). Okul öncesi eğitim ve çocuklar üzerindeki etkileri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 219-238.

  • Atasoy, E. (2006). Çevre İçin Eğitim. Ezgi Kitabevi.

  • Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. DEUHFED, 9(1), 23-28.

  • Bayazıt, B. (2019). Çocuklarda hareket eğitimi. G. Hergüner (Ed.). Her yönüyle spor içinde s. 32- 50. Güven Plus Grup Danışmanlık A.Ş. Yayınları.

  • Baxter, P. & Jack, S. (2008). Qualitative case study methodology: Study design and implementation for novice researchers. The qualitative report, 13(4), 544-559.

  • Becker, C. et al. (2017). Effects of regular classes in outdoor education settings: A systematic review on students’ learning, social and health dimensions. International Journal of Environmental Research and Public Health, 14(5), 1-20. https://doi.org/10.3390/ijerph14050485

  • Bento, G. ve Dias, G. (2017). The importance of outdoor play for young children's healthy development. Porto Biomedical Journal, 2(5), 157-160. https://doi.org/10.1016/j.pbj.2017.03.003

  • Bilgin Ülken, F. (2011). Televizyon izlemede anne-baba aracılığı ile çocukların saldırgan davranışları arasındaki ilişki. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11, 195-216.

  • Boz, M. ve Güngör Aytar, A. (2012). Okul öncesi çocuklarında temel hareket eğitim programının hareket becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı 1, 51-59.

  • Büyükbaykal, G. (2007). Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 28, 31-44.

  • Büyüköztürk, Şener vd. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Yayınları.

  • Camilo, B.F. et al. (2018). Sedentary behavior and nutritional status among older adults: A meta- analysis. Revista Brasileira de Medicina do Esporte, 24(4), 310-315. https://doi.org/10.1590/1517-869220182404183390

  • Can, S. (2019). Sedanter davranış, adım sayısı ve sağlık. Spor Hekimliği Dergisi, 54(1), 71-82. https://doi.org/10.5152/tjsm.2019.118

  • Clements, R. (2004). An investigation of the status of outdoor play. Contemporary Issues in Early Childhood, 5(1), 68-80. https://doi.org/10.2304%2Fciec.2004.5.1.10

  • Cooper, A. (2015). Nature and the outdoor learning environment: The forgotten resource in early childhood education. International Journal of Early Childhood Environmental Education, 3(1), 85-97.

  • Çelik, A. (2012). Okul öncesi eğitim kurumlarında açık alan kullanımı: Kocaeli örneği. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 43(1), 79-88.

  • Çukur, D. (2011). Okulöncesi çocukluk döneminde sağlıklı gelişimi destekleyici dış mekân tasarımı. Türkiye Ormancılık Dergisi, 12(1), 70-76.

  • Dağlı, Ö ve Hacıbektaşoğlu, E. (2015). Televizyon reklamlarının çocuk-aile ilişkisi ve boş zaman kavramı ekseninde değerlendirilmesi. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 183-212. https://doi.org/10.32739/uskudarsbd.1.1.15

  • Daştan, İ., Çetinkaya, V. ve Delice, M.E. (2014). İzmir ilinde 7-18 yaş arası öğrencilerde obezite ve fazla kilo prevalansı. Bakırköy Tıp Dergisi, 10(4), 139-46. https://doi.org/10.5350/BTDMJB201410402

  • Demirel, H., Kayıhan H., Özmert, E.N. ve Doğan, A. (Ed.) (2014). Türkiye fiziksel aktivite rehberi. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Sağlık Bakanlığı, Yayın No: 940, Ankara.

  • Derer, A. ve Mülazımoğlu Ballı, Ö. (2018). İlkokul öğrencilerinin motor yeterlik düzeylerinin fiziksel aktiviteye katılım, yaş, cinsiyet ve beden kütle indeksi ilişkisi. Spor Bilimleri Dergisi, 29(4), 196–204. http://dx.doi.org/10.17644/sbd.344697

  • Dwyer, G.M. et al. (2008). What do parents and preschool staff tell us about young children's physical activity: a qualitative study. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 5, 1-11. http://dx.doi.org/10.1186/1479-5868-5-66

  • Erdoğan, S. (2010). Erken çocukluk döneminde televizyonun sosyal gelişime ve değerler eğitimine etkisi. In International Conference on New Trends in Education and Their Implications 1113 Kasım 2010 içinde (s. 764-767), Antalya.

  • Ergül, Ş. ve Kalkım, A. (2011). Önemli bir kronik hastalık: çocukluk ve ergenlik döneminde obezite. TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(2), 223-230.

  • Gülay, H., ve Önder, A. (2011). Sürdürülebilir gelişim için okul öncesi dönemde çevre eğitimi. Nobel Yayın Dağıtım.

  • Güngör, M. (2014). Okulöncesi dönem çocuklarının televizyon izleme alışkanlıkları ve anne baba tutumları. Mustafa Kemal University Journal of Graduate School of Social Sciences, 11,

  • Handler, D. ve Epstein, A. S. (2010). Nature Education in Preschool. https://www.chezmadamehelene.com/uploads/1/1/3/0/11301496/children_in_nature_ext_v ol25_no2_low.pdf, Erişim Tarihi: 21.04.2021

  • Hidding, L.M. et al. (2017). Systematic review of childhood sedentary behavior questionnaires: what do we know and what is next?. Sports Medicine, 47(4), 677-699. https://doi.org/10.1007/s40279-016-0610-1

  • İlker Kerkez, F. (2012). Sağlıklı büyüme için okulöncesi dönemdeki çocuklarda hareket ve fiziksel aktivite. Spor Bilimleri Dergisi, 23(1), 34–42.

  • Kaleli Yılmaz, G. (2014). Durum Çalışması. M. Metin (Ed.). Eğitimde Bilimsel Araştırma Yöntemleri içinde s.261-285. Pegem Akademi.

  • Karakuş, N. (2015). Okul öncesi döneme hitap eden tema içerikli çizgi filmlerin değerler eğitimine katkısı yönünden değerlendirilmesi (Niloya Örneği). Değerler Eğitimi Dergisi, 13(30),

  • Karatekin, K. ve Çetinkaya, G. (2013). Okul Bahçelerinin Çevre Eğitimi Açısından Değerlendirilmesi (Manisa İli Örneği). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(27),

  • Katrancı, M. (2016). Okul Öncesi Eğitim ve Önemi. S. Seven (Ed.). Okul Öncesi Eğitime Giriş içinde s.2-14. Pegem Akademi.

  • Kaya, Ç. (2016). Okul öncesi çağı çocuklarının fiziksel aktivitelerinin araştırılması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

  • Kerkez, F.İ. (2012). Sağlıklı büyüme için okulöncesi dönemdeki çocuklarda hareket ve fiziksel aktivite. Spor Bilimleri Dergisi, 23,(1), 34-42.

  • Kesicioğlu, O.S. ve Alisinanoğlu, F. (2009). 60-72 aylık çocukların çevreye karşı tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 37-48.

  • Kittinger, R., Correia, C.J. & Irons, J.G. (2012). Relationship between facebook use and problematic Internet use among college students. Cyberpsychology, Behavior & Social Networking, 15(6), 324–327. http://dx.doi.org/10.1089/cyber.2010.0410

  • Koçak, Ö. ve Göktaş, Y. (2018). Televizyon ve çizgi film: Okul öncesi çocukların ve ebeveynlerinin izleme alışkanlıkları. 27. Uluslararası Eğitim Bilimleri Kongresi 18-22 Nisan 2018 içinde (s.2281-2291), Antalya.

  • Kohl III, H.W. & Cook, H. D. (2013). Physical activity and physical education: Relationship to growth, development, and health. In educating the student body: Taking physical activity and physical education to school. National Academies Press (US).

  • Kos, M. & Jerman, J. (2013). Provisions for outdoor play and learning in slovene peschools. Journal of Adventure Education & Outdoor Learning, 13(3), 189-205. https://doi.org/10.1080/14729679.2013.769888

  • Kyhälä, A.L., Reunamo, J. & Ruismäki, H. (2018). Preschool children are more physically active and less sedentary on weekdays compared with weekends. Journal of Early Childhood Education Research, 7(1), 100-126.

  • Mavrovouniotis, F. (2012). Inactivity in childhood and adolescence: a modern lifestyle associated with adverse health consequences. Sport Science Review, 21(3-4), 75-99. http://dx.doi.org/10.2478/v10237-012-0011-9

  • Maynard, T. & Waters, J. (2007). Learning in the outdoor environment: a missed opportunity?. Early years, 27(3), 255-265. https://doi.org/10.1080/09575140701594400

  • MEB (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü,Ankara.http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/Oyun%20ve% 20Hareket%20Etkinlikleri.pdf, Erişim Tarihi: 14.03.2021.

  • MEB (2016). Oyun ve Hareket Etkinlikleri. Milli Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, Ankara.

  • Noor, K.B.M. (2008). Case study: A strategic research methodology. American journal of applied sciences, 5(11), 1602-1604. http://dx.doi.org/10.3844/ajassp.2008.1602.1604

  • Oral, I., Yaşar, D. ve Tüzün, I. (Ed.) (2016). Her Çocuğa Eşit Fırsat: Türkiye’ de Erken Çocukluk Eğitiminin Durumu ve Öneriler. http://www.egitimreformugirisimi.org/wpcontent/uploads/2017/03/ERG_HERKES-%C4%B0C%C4%B0N-ESIT-FIRSATTURKIYEDE-ERKEN-COCUKLUK-EGITIMININ-DURUMU-VEONERILER.web_.pdf, Erişim Tarihi: 17.03.2021.

  • Orhan, R. (2019). Çocuk gelişiminde fiziksel aktivite ve sporun önemi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 157-176.

  • Ozan Leymun, Ş., Odabaşı, H. F. ve Kabakçı Yurdakul, I. (2017). Eğitim ortamlarında durum çalışmasının önemi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 5(3), 369-385.

  • Özkan, B. (2017). Anne görüşlerine göre 5-6 yaş çocukların bilgisayar/tablet kullanım düzeyleri. The Journal of Academic Social Science, 5/54, 390-399. https://doi.org/10.14689/issn.2148- 2624.1.5c3s16m

  • Özkatar Kaya, E.Ö. vd. (2018). Sedanter olan ve olmayan bireylerin fiziksel aktivite ve yaşam tatmin düzeyleri üzerine araştırma. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(3), 89-94.

  • Öztürk Aynal, Ş. (2013). Haydi Çocuklar Doğaya ve Bahçelere Açılıyoruz: Mekan Dışı Eğitim İsveç’ ten Örnekler. International Journal of Social Science, 6(1), 371-384. http://dx.doi.org/10.9761/JASSS_492

  • Pate, R.R. et al. (2004). Physical activity among children attending preschools. Pediatrics, 114(5), 1258-1263. http://dx.doi.org/10.1542/peds.2003-1088-L

  • Raupp, A., Jouret, B. & Tauber, M. (2015). Sedentary Lifestyle. Pediatric and Adolescent Medicine, 19, 53–67.

  • Sağlık Bakanlığı (2014). Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması Raporu 2010. Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Sağlık Bakanlığı, https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/saglikli-beslenme-hareketli-hayatdb/Yayinlar/kitaplar/diger-kitaplar/TBSA-Beslenme-Yayini.pdf, Erişim Tarihi: 31.03.2021.

  • Sağlık Bakanlığı (2021). Çocuk beden kütle indeksi. Aktiviteye göre harcanan enerji. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/beslenmehareket-hesaplamalar, Erişim Tarihi: 03.03.2020

  • Smeds, P. et al. (2011). Rural camp school eco learn-outdoor education in rural settings. International Journal of Environmental and Science Education, 6(3), 267-291.

  • Sterdt, E., Liersch, S. & Walter, U. (2014). Correlates of physical activity of children and adolescents: A systematic review of reviews. Health Education Journal, 73(1), 72-89. https://doi.org/10.1177%2F0017896912469578

  • Stone, M.R. & Faulkner, G.E. (2014). Outdoor play in children: associations with objectively- measured physical activity, sedentary behavior and weight status. Preventive Medicine, 65, 122-127. https://doi.org/10.1016/j.ypmed.2014.05.008

  • Şalcı, O., Karakaya, K. ve Tatlıeşme, S. (2018). Akıllı cihaz kullanımının 3-6 yaş çocukların gelişimine etkisinin okul öncesi öğretmenleri görüşleri açısından değerlendirilmesi. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4, 53-63. http://dx.doi.org/10.14230/joiss574

  • Şimşek, F. vd. (2005). Ankara’da bir ilköğretim okulu ve lisede obezite sıklığı. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 58, 163-166. https://doi.org/10.1501/tipfak_0000000166

  • Tandoğan, O. (2014). Çocuk için daha yaşanılır bir kentsel mekân: Dünyada gerçekleştirilen uygulamalar. Megaron, 9(1), 19-33. http://dx.doi.org/10.5505/MEGARON.2014.43534

  • Tarakcı, E., Hüseyinoğlu, B.E. ve Çiçek, A. (2016). Çocuklarda fiziksel inaktivite, obezite ve koruyucu rehabilitasyon yaklaşımları. Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 111-118. http://dx.doi.org/10.5336/healthsci.2015-43713

  • Tepebağ, D. ve Aktaş Arnas, Y. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin okul bahçesini eğitsel amaçlı kullanımına yönelik görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2(2), 50-67.

  • Thivel, D. et al. (2018). Physical activity, inactivity, and sedentary behaviors: definitions and implications in occupational health. Frontiers in Public Health, 6, 1-5. https://dx.doi.org/10.3389%2Ffpubh.2018.00288

  • Tremblay, M.S. et al. (2011). Systematic review of sedentary behaviour and health indicators in school-aged children and youth. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 8(1), 1-22. https://dx.doi.org/10.1186/1479-5868-8-98.

  • Uskun, E. vd. (2005). İlköğretim öğrencilerinde obezite gelişimini etkileyen risk faktörleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 12/2, 19-25.

  • Uslu, A. & Shakouri, N. (2012). Engelli çocuklara dost oyun alanı ve dış mekân tasarımı. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 28(5), 367-374.

  • Ünal, N. Ve Durualp, E. (2012). Televizyonun okul öncesi çocuklar üzerindeki etkisi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(2), 93-104.

  • Volkan Aksu, Ö. ve Demirel, Ö. (2011). Trabzon kenti ilköğretim okul bahçelerinde tasarım ve alan kullanımları. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 12(1), 40-46.

  • Yalçın, S. et al. (2002). Factors that affect television viewing time in preschool and primary school children. Pediatrics International, 44(6), 622-627. https://doi.org/10.1046/j.1442200x.2002.01648.x

  • Yıldırım, M. (2017). Bağımsız anaokulu öğretmenlerinin dış mekân oyun alanlarına ve uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.

  • WHO (2010). Global recommendations on physical activity for health. https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/44399/9789241599979_eng.pdf;sequenc e=1, Erişim Tarihi: 12.02.2021

  • Yıldırım, M., Akyol, A. ve Ersoy, G. (2008). Şişmanlık (obezite) ve fiziksel aktivite. Enerji dengesinin aktivite yönüne bir bakış. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire Başkanlığı, Ankara.

  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.

  • Yılmaz, S. ve Bulut, Z. (2002). Kentsel mekânlarda çocuk oyun alanları planlama ve tasarım ilkeleri. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(3), 345-351.

  • Yılmaz, S. ve Bulut, Z. (2003). Kentsel Mekânlarda Çocuk Oyun Alanlarının Yeri ve Önemi: Erzurum Örneği. Milli Eğitim Dergisi, 158, Bahar 2003.

                                                                                                                                                                                                        
  • Article Statistics