Author :
Abstract
- yüzyıl, Osmanlı İmparatorluğu’nda, kumaş faaliyetlerinin gerilemeye tabi olduğu bir yüzyıldır. Bu yüzyılda kendi geleneksel kumaş dokumasını sürdürmek isteyen imparatorluk, aynı zamanda batı tarzı kumaşlara kayıtsız kalamaz duruma gelmiştir.1828’de yayınlanan bir nizamnameyle, insanların ne giyeceği belirtilmiş, kaftan giyimi de kaldırılmıştır. Bu yüzden Padişahlara ait çok fazla kaftan örneği görülmez ve saray kumaşlarının dokunduğu tezgâhlar yerini jakar tezgâhlarında dokunan kumaşlara bırakır. Halk giysilerinde kullanılan kumaşlarda da durum pek farklı değildir. Ele alınan bu çalışmada 19. yüzyıl içerisinde Osmanlı İmparatorluğu’nda kullanılan bazı kumaşların desen, renk ve çeşit açısından incelenmesi yapılmış, saray erkânı ve halk tarafından kullanılan kumaşlara ait örnekler verilmiştir.
Keywords
Abstract
The 19th century is a century in which fabric activities in the Ottoman Empire were subject to decline. In this century, the empire, which wanted to continue its traditional fabric weaving, could not remain indifferent to western-style fabrics at the same time, with a regulation published in 1828, it was stated what people would wear, and the caftan clothing was abolished. For this reason, there are not many examples of caftans belonging to the Sultans, and the looms woven by palace fabrics leave their place to fabrics woven on jacquard looms. The situation is not much different with the fabrics used in folk clothing. In this study, some of the fabrics used in the Ottoman Empire in the 19th century were examined in terms of pattern, color and variety, and examples of the fabrics used by the people of the palace and the people were given.
Keywords
- Anonim, (1969), Türk El Sanatları. Yapı ve kredi Bankası A.Ş, İstanbul.
- Aslanapa, O. (2016). Türk Sanatı. Remzi Kitapevi, İstanbul.
- Barışta, H. Ö. (2015). Türk El Sanatları. Atatürk Kültür Merkez Yayınları, II. Cilt, Ankara.
- Berber, G. Ş. (2013). Selimiye Kumaşları Yıldız Sarayı Şehir Müzesi Örnekleri. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir.
- Birol, İ. A. & Derman, Ç. (2016). Türk Tezyini San’atlarında Motifler. Kubbealtı Yayıncılık, İstanbul.
- https://mekan360.com/sanaltur_etnografya-muzesi_2957.html. yerelnet. E.T. 25.02.2021
- Kuç, E. (2011). İstanbul Topkapı Sarayı Harem Dairesi Çocuk Giyimlerinin İncelenmesi. Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Öz, T. (1946). Türk Kumaş ve Kadifeleri. Fasikül II, İstanbul.
- Özbel, K. (1949). El Sanatları III. Eski Türk Kumaşları, Chp Halkevleri Bürosu.
- Kavcı Özdemir, E. (2010). 19. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğunun Sanayileşmesinin Saray İçin Üretilen Kumaşlara Etkileri. Yayınlanmış Sanatta Yeterlik Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir.
- Salman, F. (1998). Tarihi Türk Kumaşlarında Desen ve Renk. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (4). s. 141-154.
- Salman, F. (2011). Türk Kumaş Sanatı. Zafer Ofset, Erzurum.
- Tepe, Y. (2019). 19. Yüzyıl Osmanlı İmparatorluğunda Görülen Kumaşlara ait Bazı Örnekler. 4. Uluslararası İksad Sosyal Bilimler Kongresi, 5-8 Eylül 2019, (Ed. Kadir Aydın, Zhuldyz Sakhı) Erzurum, s.713-723.
- Yardımcı Gürcan, K. (2016). Osmanlı Dönemi Dokuma Sanatı Ürünlerinden Örnekler. International Journal of Cultural and Social Studies, Sayı 1, İstanbul.
