Author :
Abstract
Tarihi süreçte kişisel beğeni ve merak, hediyelik eşyaların saklanması ve ender bulunan eşyaları elde etme isteği gibi sebeplerle eserlerin toplanması ve sergilenmesi ile müzeler oluşmuştur. Günümüze kadar sayıları hızla artan müzelerin çeşitliliği de artmıştır. Önceleri müze ziyaretleri kişisel merak ve beğeni amacı taşımakla birlikte zaman içerisinde eğitim ve öğretim faaliyetleri kapsamında da işlev görmeye başlanmıştır. Özellikle son yıllarda ülkemizde eğitim ve öğretim alanında etkinliği artan müzelerin öğrencilere ve öğretmenlere etkili ve kalıcı öğrenmeyi sunan mekân olarak önemi dikkat çekmektedir. Mili Eğitim Bakanlığının 2018 yılında yenilediği sosyal bilgiler ders programında sosyal bilgiler eğitiminde okul dışı ortamlardan da faydalanmaya önem verilmesi bu çalışmaların okulun yakın çevresinden başlayarak pazaryerine, resmî dairelere, fabrikalara, sergilere, arkeolojik kazı alanlarına, atölyelere, müzelere ve tarihî mekânlara yönelik olabileceği belirtilmiştir. Bu bağlamda sosyal bilgiler eğitiminde müzelerden yararlanmanın konu edildiği bu çalışma kapsamında; öncelikle genel olarak müzelerden söz edilmiş olup devamında müzelerin eğitimdeki rolünden ve sosyal bilgiler eğitimindeki öneminden bahsedilmiş, son olarak da müze gezilerinde karşılaşılan sorunlar ve buna ilişkin çözüm önerilerimiz dile getirilmiştir.
Keywords
Abstract
In the historical process, museums were formed by collecting and exhibiting the works due to reasons such as personal taste and curiosity, storage of souvenirs, and desire to obtain rare items. The variety of museums, whose number has increased rapidly until today, has also increased. In the past, museum visits were aimed at personal curiosity and appreciation, but over time they started to function within the scope of education and training activities. Especially in recent years, the importance of museums whose effectiveness increased in the field of education and training in our country is remarkable as a place that offers effective and permanent learning to students and teachers. In the social studies curriculum renewed by the Ministry of Education in 2018, the emphasis was placed on making use of out-of-school environments in social studies education, and it was stated that these places could include the marketplace, government agencies, factories, exhibitions, archaeological excavations, workshops, museums, and historical places starting from the close environment of the school. In this context, within the scope of this study, whose subject is using museums in social studies education, firstly museums were mentioned in general, then the role of museums in education and their importance in social studies education was mentioned, finally, the problems encountered during the museum visits and our solution suggestions regarding this were expressed.
Keywords
- Akkuş, Akif; Meydan, Ali, (2013), “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Tarihi ve Coğrafi Mekân Uygulamalarının Değerlendirilmesi”, Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, C. 4, S. 13, s. 14-30.
- Ata, Bahri, (2018), “Sosyal Bilgiler Eğitiminde Müzelerin Önemi”, (Ed. Refik Turan, Kadir Ulusoy), Sosyal Bilgilerin Temeller, s. 367-382, 5. Baskı, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
- Ault, Charles R.; Herrick, Jennifer, (1991), “Integrating Teacher Education about Science Learning with Evaluation Studies of Science Museum Exhibits”, Journal of Science Teacher Education, Vol. 2, No. 4, p. 101-105.
- Buyurgan, Serap; Mercin, Levent, (2005), “Görsel Sanatlar Eğitiminde Müze Eğitimi ve Uygulamaları”, (Ed. Vedat Özsoy), Görsel Sanatlar Eğitimi Derneği Yayınları, Ankara.
- Çelikkaya, Tekin; Kürümlüoğlu, Mutlu, (2017), “2005 Sosyal Bilgiler Öğretim Programında Kazandırılması Hedeflenen Alan Becerilerine Kitaplarda Yer Verilme Durumu”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, C. 14, S. 40, s. 141-158.
- Çetin, Yusuf, (2002), “Çağdaş Eğitimde Müze Eğitiminin Rolü ve Önemi”, Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, S. 8, s. 57-61.
- Doğanay, Ahmet, (2004), “Sosyal Bilgiler Öğretimi”, (Ed. Cemil Öztürk, Dursun Dilek), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi, s. 16-44, 4. Baskı, Pegem Akademi Yayıncılık,
- Erdoğan, Erdi, (2019), “Gözlem”, (Ed. Bülent Aksoy, Bülent Akbaba, Bahadır Kılcan), Sosyal Bilgilerde Beceri Eğitimi, s. 199-218, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
- Frendo, Henry, (2003), Tarih Öğretimde Çoğulcu ve Hoşgörülü Bir Yaklaşıma Doğru, Tarih Vakfı Yayınları, Ankara.
- Gerçek, Ferruh, (1999), Türk Müzeciliği, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Güleç, Selma; Alkış, Seçil, (2003), “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Müze Gezilerinin İletişimsel Boyutu”, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. XVII, S. 1, s. 63-78.
- Hensley, John, (1988), “Museums and Teaching History”, A Journal of Methods, Vol. 13, No. 2. p. 67-75.
- Kabapınar, Yücel, (2019), Kuramdan Uygulamaya Sosyal Bilgiler Öğretimi Hayat Bilgisi Öğretiminden Tarih Öğretimine, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
- Karadeniz, Ceren; Okvuran, Ayşe, (2014), “Müzede Bir Gece: Ankara Üniversitesi Öğrencileri ile Çorum Arkeoloji Müzesi’nde Müze Eğitimi”, İlköğretim Online, C. 13, S. 3, s. 865‐879.
- Lucas, A. M.; McManus, Paulette; Thomas, Gillian, (1986), Investigating Learning from Informal Sources: Listening to Conversations and Observing Play in Science Museums”, European Journal of Science Education, Vol. 8, No. 4, p. 341-352.
- Mercin, Levent, (2020), “Öğrenme Ortamı Olarak Müzeler”, (Ed. Ali Osman Alakuş, Levent Mercin), Sanat Eğitimi ve Görsel Sanatlar Öğretimi, s. 225-239, 4. Baskı, Pegem Akademi Yayıncılık, Ankara.
- Meydan, Ali; Akkuş, Akif, (2014), “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Müze Gezilerinin Tarihi ve Kültürel Değerlerin Kazandırılmasındaki Önemi”, Marmara Coğrafya Dergisi, S. 29, s. 402-422.
- Önder, Alev; Abacı, Oya; Kamaraj, Işık, (2009), “Müzelerin Eğitim Amaçlı Kullanımı Projesi: İstanbul Arkeoloji Müzesi’ndeki Marmara Örneklemi”, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, C. 25, S. 25, s. 103-117.
- Selanik Ay, Tuğba; Kurtdede Fidan, Nuray, (2014), “Öğretmen Adaylarının Sosyal Bilgiler Dersinde Müzelerden Yararlanmaya İlişkin Görüşleri”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, C. 13, S. 48, s. 69-89.
- Soysal, Mahmut Enes, (2012), “Tarih Biliminin Sosyal Bilimlerle İlişkisi ve Önemi Üzerine Genel Bir Bakış”, Atatürk Dergisi, C. 1, S. 1, s. 343-404.
- Sözer, Ersan, (1998), “Sosyal Bilimler Kapsamında Sosyal Bilgilerin Yeri ve Önemi”, (Ed. G. Can), Sosyal Bilgiler Öğretimi, s. 3- 13, Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Yayınları, Eskişehir.
- Şar, Evren; Sağkol, Tuna, (2013), “Eğitim Fakültelerinde Müze Eğitimi Dersi Gerekliliği Üzerine”, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 20, s. 83-90.
- Şeker, Aysel, (2000), Sınıf Öğretmenlerinin İletişim Becerileri ile Sınıf Atmosferi Arasındaki İlişkinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Sosyal Bilgiler Öğretimi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Şimşek, Ahmet; Bal, Mehmet Suat, (2010), “Tarih Şeridi Aracılığıyla Öğretmen Adaylarının Tarihsel Zaman Algılarının İncelenmesi”, Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, C. 1, S. 1, s. 124-151.
- Talboys, Graeme K., (2010), Using Museum as an Educational Resource, Ashgate Publishing Limited, Farnham.
- Tezcan-Akmehmet, Kadriye, (2005), İlköğretim Sosyal Bilgiler Öğretiminde Arkeoloji Müzelerinin Nesne Merkezli Eğitim Etkinlikleriyle Kullanılması, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Üztemur, Servet; Dinç, Erkan; Acun, İsmail, (2018), “Müzeler ve Tarihi Mekânlarda Uygulanan Etkinlikler Aracılığıyla Öğrencilerin Sosyal Bilgilere Özgü Becerilerin Geliştirilmesi”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 46, s. 294-324.
- Yenişehirlioğlu, Filiz, (2000), “Söğüt: Osmanlı Beyliği’nin Kuruluşu ve Tarihi Coğrafyanın Çevre Düzenlemesi”, Tarih Yazımında Yeni Yaklaşımlar: Küreselleşme ve Yerelleşme, s. 92-112, Tarih Vakfı, İstanbul.
- Yeşilbursa, Cemil Cahit, (2008), “Sosyal Bilgiler Öğretiminde Tarihî Yerlerin Kullanımı”, Türklük Bilimi Araştırmaları, C. 23, s. 209-222.
