Author :
Abstract
öz
Allah'ın kelamı Kuran'da Hz. Nuh'un gemisin Cudi dağına indiğinden açıkça söz edilmiştir. Ancak Cudi'nin hangi bölgede olduğu hususu hakkında herhangi bir bilgi verilmemiştir. Cudi'nin hangi dağ ve nerede olduğu hususu öteden beri alimlerin dikkatini çekmiştir. Son dönemde yapılan bazı çalışmalar Cudi'nin nerede olduğu hususunu yeniden göndeme getirmiştir. özellikle Tevrat'a yer alan bazı bilgilere dayanak bazıları Hz. Nuh'un gemisinin Ağrı dağına indiğini idda etmiştir. Kuran'dan sonra İslami bilginin en güvenilir kaynağı Hz. Peygamber'in hadis ve sünnetidir. Hadis kaynaklarında yer alan her rivayet, belli bir sened zinciriyle nakledildiği için dolayısıyla hadis mecmuaları rivayet açısından tarih gibi diğer islami kaynaklardan daha güvenilir olarak kabul edilmiştir. Bu çalışmanın amacı başta hadis metinleri olmak üzere ulaşabildiğimiz tüm hadis literatüründe Cudi dağının yeri hakkındaki rivayetleri tespit etmek ve söz konusu bilgilerin değerini ortaya koymaktır. Tespit edilen bilgiler, tefsir ve tarih gibi diğer islami kaynaklar ile beraber değerlendirilecek ve elde edilen sonuç ayrıca Tevrat'ta yer alan bilgiler ile de mukayese edilecektir. Sonuçta hadis kaynaklarından hareketle Hz. Nuh'un gemisinin indiği Cudi dağının yeri tespit edilmiş olacaktır.
Keywords
Abstract
It is clearly stated in the Qur'an that the ship of the Prophet Noah descended on Mount Judi. However, the Qur'an did not give information about which or where the Judi mountain is located. The subject of where the Judi mountain is has attracted the attention of researchers for a long time. Recent research on the flood of Noah restarts the discussion of where Noah's Ship landed. Some claimed to have landed on the Ararat mountains based on the Torah. The source of Islamic information after the Qur'an is the hadith and sunnah of the Prophet. Hadith books in which hadiths are written are considered more reliable than other Islamic works. The purpose of this paper is to identify information about the location of the mountain of Judi in all hadith literature, especially the main text and commentary books. The result obtained will also be compared with the information in the Torah.
Keywords
- Kutsal Kitap. Erişim 09 Ocak 2021. https://www.kutsal-kitap.net/index.html
- "http://www.sirnak.gov.tr/tarihce". Erişim 26 Şubat 2020.
- "https://www.silopi.bel.tr/belde-ve-koylerimiz". Erişim 26 Şubat 2020.
- Agitoğlu, Nurullah. "Hz. Nûh'un Gemisi İle İlgili Tabiî Katâde'den Gelen Bazı Rivayetler Üzerine". Uluslararası Hz. Nûh ve Cûdî Sempozyumu. ed. Hamdi Gündoğar vd. 285293. İstanbul: Şırnak Üniversitesi Yayınları, 2014.
- Aynî, Ebu Muhammed Mahmud b. Ahmed Bedreddin. Nahbu'l-ahbâr fi tankîhi mebâni'l-ahbâr. 19 Katar: Vizâretu'l-Evkâf, 2008.
- Birmâvî, Ebu Abdillah Şemsüddin Muhammed b. Abdiddaim. el-Lâmiu's-sabîh bi şerhi'l- câmi'i's-sahîh. 18 9. Suriye: Dâru'n-Nevâdir, 2012.
- Buhârî, Muhammed b. İsmail. el-Câmiu's-Sahîh. nşr. Mustafa Dîb el-Buğâ. 6 Cilt. Beyrut: Daru İbni Kesir, 1987.
- Dartma, Bahattin. "Cudî'nin Caoğrafî Konumuna Dair". Uluslararası Hz. Nûh ve Cûdî Sempozyumu. ed. Hamdi Gündoğar vd. 477-487. İstanbul: Şırnak Üniversitesi Yayınları, 2014.
- Dîneverî, Ebu Hanife Ahmed b. Dâvûd. el-Ahbâru't-tuvâl. Kahira: Dâru İhyâi Kutubi'l-Arabî, 1960.
- Eraslan, Abulvasıf. Mutezile’de Haber Teorisi. Ankara: İlâhiyât Yayınları, 2020.
- Gezer, Arif. "Hadis Edebiyatında Nuh ve Tufan". III. Uluslararası Ağrı Dağı ve Nuh'un Gemisi Sempozyumu. ed. Oktay Belli. 550-560. İstanbul: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Yayınları, 2010.
- Gülenç, Ahmet. "Nuh Tufanı, Cûdî Dağı ve Şehr-i Nuh". Uluslararası Hz. Nûh ve Cûdî Sempozyumu. ed. Hamdi Gündoğar. 489-499. İstanbul: Şırnak Üniversitesi, 2014.
- Güneş, Hüseyin. İslam Tarihi Kaynaklarına Göre Nuh Tufanı ve Cûdî Dağı. Ankara: İlâhiyât Yayınları, 2. Basım, 2014.
- Hamevî, Şihâbuddin Ebu Abdillah Yakût b. Abdillah. Mu'cemu'l-buldân. 7 2. Beyrut: Dâr Sâdır, 2. Basım, 1995.
- Harrânî, Ebu Arûbe el-Huseyin. Kitâbu'l-evâil. Beyrut: Dâr İbn Hazm, 2003.
- Herevî, Ebu'l-Hasen Takıyyuddin Alî b. Ebî Bekr b. Alî. el-İşârât ilâ ma'rifeti'z-ziyârât. Kahira: Mektebetu's-Sekâfe, 1423/2002.
- Himyerî, Ebu Abdillah Muhammed b. Andillah. er-Ravdu’l-mi'ṭâr fi haberi'l-aktâr. 1. Beyrut: Müessesetu Nasir li's-Sekâfe, 2. Basım, 1980.
- İbn Ebî Hatîm, Ebu Muhammed Abdurrahman. Tefsiru'l-kur'âni'l-azîm. 9 6. Suudiarabistan: Mektebetu Nizâr Mustafa, 3. Basım, 1419/1998.
- İbn Hacer, Ahmed b. Ali el-Askalânî. Fethu'l-bârî şerhu sahîhi'l-Buhârî. 13 Beyrut: Dâru'l- Ma'rife, 1379/1959.
- İbn Hanbel, Ahmet b. Muhammed. el-'İlel ve ma'rifetu'r-ricâl. 3 1. Riyad: Dâru'l-Hânî, 1422/2001.
- İbn Hanbel, Ahmet b. Muhammed. Müsned. thk. Şuayb el-Arnavut. 50 Cilt. Beyrut: Müessesetu'r-Risâle, 2. Basım, 1999.
- İbn Kesîr, Ebu'l-Fidâ’ İmâdüddîn İsmâîl b. Şihâbiddîn. el-Bidâye ve'n-Nihâye. 14 1. yy.: Dâru İhyâi't-Turâsi'l-Arabiyye, 1988.
- İbn Kuteybe, Ebu Muhammed Abdullah b. Müslim. el-Ma'ârif. Kahira: el-Hey'etu'l-Mısriyye, 1992.
- İbn Manzûr, Muhammed b. Mukrim b. Ali Cemaluddin. Lisânu'l-'arab. Beyrut: Dâr Sadır, 3. Basım, 1414/1993.
- İbn Sa'd, Ebû Abdillah Muhammed b. Sa'd. et-Tabakâtu’l-kubrâ. thk. Muhammed Abdulkadir Ata. 8 7. Beyrut: Daru'l-kutubi'l-İlmiyye, 1990.
- İbnu'l-Atiyye, Ebu Muhammed Abdulhak b. Ğalib. el-Muharriru'l-Veciz. 6 3. Beyrut Dâru'l- Kutubi'l-İlmiyye, 1422/2002.
- İbnu'l-Esîr, Mecdüddîn Ebu’s-Seâdât. Câmiu'l-usûl. 12 12. yy.: Mektebetu'l-Hulvânî, 1969.
- İbnu'l-Mulakkın, Sirâcüddîn Ebu Hafs Ömer b. Ali. et-Tavdîh li şerhi câmii's-sahîh. 36 1. Dımaşk: Daru'n-Nevâdir, 2008.
- Kaya, Mesut. "Çağdaş Tefsirlerde Hz. Nûh ve Cûdî Dağı Tefsîru'l-Menâr ve Tefhîmu'l-Kurân örneği". Uluslararası Hz. Nûh ve Cûdî Sempozyumu. ed. Hamdi Gündoğar vd. 327-341. İstanbul: Şırnak Üniversitesi Yayınları, 2014.
- Kırdar, Şehabeddin. "Tefsirlerde Cûdî Dağı". Uluslararası Hz. Nûh ve Cûdî Sempozyumu. ed. Hamdi Gündoğar vd. 319-326. İstanbul: Şırnak Üniversitesi Yayınları, 2014.
- Kutluay, İbrahim. "Hz. Nûh ve Tufanla İlgili Rivayetlerin Hadis Tekniği Açısından Değeri ve Bu Rivayetlere İsrailiyatın Tesiri". Uluslararası Hz. Nûh ve Cûdî Sempozyumu. ed. Hamdi Gündoğar vd. 295-318. İstanbul: Şırnak Üniversitesi Yayınları, 2014.
- Muhalleb, Ahmed b. Ebi Sufra el- Endelusî. el-Muhtasar en-nâsih fi tehzibi'l-kitâbi'l-câmi'i's- sahîh. 4 4. Riyad: Dâru't-Tevhid, 2009.
- Mukâtil b. Süleyman, Ebu'l-Hasan el-Ezdî el-Belhî. Tefsîru Mukâtil b. Süleyman. 5 2. Beyrut: Dâru İhyâi't-Turâs, 1423/2002.
- Palabıyık, Hanefi. "Klasik İslam Coğrafyacılarına Göre Ağrı ve Cûdî Dağları". Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi 19/(2010), 155-175.
- Rağıb, Ebu'l-Kasim el-Huseyin el-Esfehânî. el-Mufredât fi ğaribi'l-kur'ân. Beyrut: Daâu'l- Kalem, 1412/1992.
- Sıbt İbnu'l-Cevzî, Şemsüddîn Yûsuf Ebu’l-Muzaffer. Mir'âtü’z-zamân fî târîḫi’l-aʿyân. 23. Suriye: Dâru'r-Risale el-Alemiyye, 2013.
- Suyûtî, Abdurrahman b. Ebibekir Celâluddin. et-Tavşîh şerhu câmi'i's-sahîh. 9 5. Riyad: el- Mektebetu'r-Rüşd, 1998.
- Şeker, Necmeddin. "Hz. Nûh (As) İle İlgili Hadislerin Değeri ve Yorumu". III. Uluslararası Ağrı Dağı ve Nuh'un Gemisi Sempozyumu. ed. Oktay Belli. İstanbul: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Yayınları, 2010.
- Taberânî, Süleyman b. Ahmed. el-Mu'cemu'l-kebîr. nşr. Hamdi b. Abdilmecid es-Selefî. 6. el- Mektebetu'l-Ulûm: Musul, 1983.
- Taberî, Muhammed b. Cerîr. Tarihu't-Taberî. 11 Beyrut: Dâru't-Turâs, 2. Basım, 1387/1967.
- Tuncel, Metin ve Özaydın, Abdulkerim. "Cizre". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 37-39. İstanbul: TDV Yayınları, 1993.
- Yaşın, Abdullah. "Cûdî Dağı ve Nuh Tufanı". Uluslararasi Şırnak ve Çevresi Sempozyumu. ed. M. Nesim Doru. 47-52. Ankara: Şırnak Üniversitesi Yayınları, 2010.
- Zeccâc, İbrahim b. es-Sirrî. Me'âni'l-kur'ân ve i'râbuhu. 5 Beyrut: Alimu'l-Kutup, 1988.
