Author :
Abstract
İslamın temel esaslarından olan zekât altın ve gümüşten verilirken kadınların altın ve gümüşten yapılan takılarından zekât verilmesinin farz olup olmadığı hususunda görüş ayrılığı vardır. Hanefiler kadınların ziynetlerinden dolayı zekât vermeleri gerektiği görüşüne; Şafiî, Maliki ve Hambeliler ise gerekmediği görüşüne sahiptirler. Fakat Şafiî, Maliki ve Hambelilere göre eğer bu ziynetler saklamak ve biriktirmek için edinilmişse ve ayrıca kadın süs eşyalarında israfa kaçarsa bunların zekâtını vermesi gerekir. Kadınların teslim almadıkları mehirlerden zekât vermek zorunda olup olmadıkları fıkıhta konu edinilmiştir. Ebu Hanife ve Malikiler mehiri zayıf alacak olarak kabul etmiş, bu sebeple teslim alındıktan sonra üzerlerinden bir yıl geçmesiyle zekâtlarının ödenmesi gerektiği görüşünü benimsemişlerdir. Alacaklar kuvvetli, zayıf ve orta olmak üzere üçe ayrılır. Ebu Yusuf ve Muhammed’e göre bütün alacaklar kuvvetlidir. Şafiiler ve Hanbelilere göre de mehir alacağı teslim alınması mümkün olan alacaktır. Bu sebeple bu fakihlere göre kadın mehrini teslim alınca geçmiş yılların zekâtını da ödeyecektir.
Keywords
Abstract
Zakat, which is one of the basic principles of Islam, is also given from gold and silver. There is a difference of opinion as to whether women are obligatory to give zakat for their jewelry made of gold and silver. Hanafies are in the view that women should give zakat because of their adornment; Shafii, Maliki and Hambelis have the opinion that it is not necessary. However, according to Shafii, Maliki and Hambalis, if these ornaments are acquired for keeping and collecting, and if women are wasteful in ornaments, they should give their zakat. Whether or not women have to give zakat from the doveries they have not received yet is also the subject of fiqh. Abu Hanifa and Malikis accepted the mahr as a weak receivable claim and therefore adopted the view that their zakat should be paid one year after they were received. According to Abu Yusuf and Muhammad, all claims are potent. According to Shafiis and Hanbalis, it will be possible to receive the mahr. Therefore, according to these scholars, when a woman receives her mahr, she should also pay zakat of previous years.
Keywords
- Aydın, Mehmet Âkif, (2003), “Mehir”, DİA, XXVIII, Ankara.
- Bâbertî, Ekmelüddîn Muhammed b. Mahmûd b. Ahmed el-Bâbertî er-Rûmî el-Mısrî, trs, el-İnâye, I-X, Beyrut. Beyhâkî, Ahmed b. Hüseyin Ebu Bekir, (2003), Sünen-i Kübra, I-X, Beyrut.
- Beyzâvî, Nâsırüddîn Ebû Saîd (Ebû Muhammed) Abdullah b. Ömer b. Muhammed, (1992), Envârü’t-Tenzîl ve Esrârü’t-Te’vîl, I-V, Beyrut. Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu‘fî el-Buhârî, (1378 h.), elCâmiʿu’s-sahîh, I-IX, Metâbi’u’ş-Şuab.
- Ceziri, Abdurrahman Ceziri, (2005), Kitabu’l Fıkh ala’l-Mezahibi’l-Erbaa (4 Mezhebe Göre İslam Fıkhı), Trc., Mehmet Keskin, İstanbul.
- Davudoğlu, Ahmed, (1977), Sahih-i Müslim Tercemesi ve Şerhi, I-XI, İstanbul.
- Ebû Dâvûd, Süleymân b. el-Eş‘as b. İshâk es-Sicistânî el-Ezdî, (1987), Sünen-i Ebî Davud Terceme ve Şerhi, I-XVII, Çev., Necati Yeniel, Hüseyin Kayapınar, İstanbul.
- Erkal, Mehmet, (2013), “Zekât”, DİA, XXXXIV, İstanbul.
- İbn Âbidîn, Ahmed b. Abdilganî b. Ömer ed-Dımaşkî, (1982), Reddü’l-Muhtar Ale’d-Dürri’l- Muhtar, I-XII, Çev., Ahmed Davudoğlu, İstanbul.
- İbn Hazm, Ebû Muhammed Alî b. Ahmed b. Saîd b. Hazm el-Endelüsî el-Kurtubî, (2003), el- Muhallâ bi’l-âsâr, Beyrut.
- İbn Hümam, Kemâluddin Muhammed b. Abdulvâhid b. Abdulhamid b. Mes’ûd, İbnü’l-Hümam es-Sivâsî el-İskenderî, (2003), Fethu’l-Kadîr, I-X, Beyrut.
- Cemmâîlî el-Makdisî, (1997), El-Muğnî, I-XV, Riyad.
- İbn Manzûr, Lisanu’l-Arab, I-IX, (1996), Beyrut.
- İbn Rüşd, Ebu’l-Velîd Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kurtubî, (1992),
- Heyet, İlmihal I-II,(2000), İstanbul.
- Karafî, Şihabüddin Ahmed b. İdris el-Karafî, (1994), ez-Zahîre, fi’l-fıkh; I-XIV, Beyrut.
- Karaman, Hayreddin.; Çağrıcı, Mustafa.; Dönmez, İbrahim Kâfi.; Gümüş, Sadrettin.; (2006), Kur’an Yolu, Türkçe Meal ve Tefsir, I-V, Ankara.
- Kâsânî, Alâuddin Ebubekr b. Mes’ûd b.Ahmed el-Kâsânî, (1986), Bedâiu’s-Sanâi’ fî Tertîbi’ş- Şerâi’, I-VII, Beyrut.
- Kurtubî, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed el-Kurtubi,(2015), el-Câmiu li Ahkâmi'l-Kur'ân, I- XX, Çev., M. Meşir Eryarsoy, İstanbul.
- Kutub, Muhammed, (1975), İslam Terbiye Metodu ve Ahlak Sistemi, Çev., Ali Özek, İstanbul.
- Mâverdî, Ebü’l-Hasan Ali b. Muhamed b. Habîb, (1994), el-Hâvi’l-Kebîr, I-XVIII, Beyrut.
- Merğinânî, Ebu’l-Hasan Burhânuddin Ali b. Ebûbekr b. Abdülcelil el-Ferğânî el-Merğinânî er- Riştânî, (2003), el-Hidâye, (Fethu’l-Kadirle Birlikte) I-X, Beyrut.
- Müslim, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. el-Haccâc b. Müslim el-Kuşeyrî, (1977), Sahih-i Müslim Tercemesi ve Şerhi, I-XI, Trc., Ahmed Davudoğlu, İstanbul.
- Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Alî en-Nesâî,(1986), Sünen-i Nesai, I-IX, Halep.
- Nesefî, Ebü’l-Berekât Hâfızüddîn Abdullah b. Ahmed b. Mahmûd en-Nesefî, (1984), Tefsiru’n- Nesefî, İstanbul.
- Nursi, Said, (1977), Mektubat, İstanbul.
- Nursi, Said, (1978), İşârâtü’l-İ’caz, Trc., Abdülmecid Nursî, İstanbul.
- Râzî, Ebû Abdillâh (Ebü’l-Fazl) Fahrüddîn Muhammed b. Ömer b. Hüseyn er-Râzî et- Taberistânî, (1988), Tefsîr-i Kebîr Mefâtihu’l-Gayb, I-XXIII, Çev., Suat Yıldırım, Lütfullah Cebeci, Sadık Kılıç, C. Sadık Doğru, Ankara.
- Sahnûn, Ebû Said Abdüsselâm b. Said b. Habîb et-Tenûhî,(1994), el-Müdevvenetü’l-Kübrâ, I-IV, Beyrut.
- Suad İbrahim Salih, (1993), Ahkâm-u İbâdâti’l-Mer’eti fi’ş-Şerîati’l-İslamiyyeti, Kahire.
- Şâfiî, Ebû Abdillah Muhammed b. İdrîs, (1990), el-Ümm, I-VIII, Beyrut.
- Şîrâzî, Ebû İshâk Cemâlüddîn İbrâhîm b. Alî b. Yûsuf eş-Şîrâzî, (2003), Mühezzeb fî fıḳhi’l- İmâm eş-Şâfiʿî, Beyrut.
- Şirbînî, Şemsüddîn Muhammed b. Ahmed el-Hatîb eş-Şirbînî el-Kâhirî, (2000), Delilleriyle Büyük Şafii Fıkhı, Muğni’l-Muhtâc, I-XIV, Çev., Soner Duman, İstanbul.
- Taberî, Ebû Ca‘fer Muhammed b. Cerîr b. Yezîd el-Âmülî et-Taberî el-Bağdâdî, (2013), Taberi Tefsiri, I-IX, Çev., Hasan Karakaya, İstanbul.
- Tirmizî, Ebû Îsâ Muhammed b. Îsâ b. Sevre (Yezîd) et-Tirmizî, (1975), Sünen-i Tirmizi, I-V, Mısır.
- Uludağ, Süleyman, (2001), İslam’da Emir ve Yasakların Hikmeti, Ankara.
- Yakar, Gülsüm, (2014), İslam Fıkhında İbadetlerde Kadına Tanınan Muâfiyetler, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
- Yazır, Elmalılı M. Hamdi, trs, Hak Dini Kur’an Dili, I-X, İstanbul. Yıldırım, Celal, (1991), İlmin Işığında Asrın Kur’an Tefsiri, I-XII, İzmir.
- Zühayli, Vehbe, (1990), İslâm Fıkhı Ansiklopedisi, I-X, Çev.,Ahmet Efe, Beşir Eryarsoy, H.Fehmi Ulus, Abdürrahim Ural, Yunus Vehbi Yavuz, Nurettin Yıldız, İstanbul.
