Author :
Abstract
Dünyanın yaşadığı iki büyük savaşın getirdiği sonuçların ardından, özellikle Avrupa ülkelerinin yaşadığı büyük trajediler sonrasında tüm Avrupa’yı kapsayan bir barışın yapılması ve ekonomik bir birlikteliğin olması için birleşme yoluna gitmişler, 1951 yılında Almanya, Belçika, Fransa, Hollanda, İtalya ve Lüksemburg tarafından Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğunu kurmuşlardır. 1991 Yılında Maaschirt Anlaşması ile Avrupa Birliği adını alan topluluk Günümüze kadar 7 kere büyüme evresine girmiş ve 27 ülkeye ulaşmıştır. Avrupa Birliği 2013 yılındaki son genişlemesinden sonra Brexit olarak adlandırılan 2020 yılında Birleşik Krallık’ın ayrılması sonucunda 26 ülke olarak yoluna devam etmiştir. Birlik, üye olmak için kapısını çalan devletlere kriterler sunmakta, bu kriterleri takip etmekte, gerektiğinde de destek olmaktadır. Günümüzde birlik siyasi olarak son derece etkin bir yapıya sahiptir.Şangay Beşlisi olarak bilinen örgüt ise; kurulması aşamasında daha çok birlik kurmaktan ziyade Eski S.S.C.B ülkeleri ile Çin arasındaki sınır sorunlarının çözülmesine yönelik girişim olarak doğmuştur. 1996 yılında Çin’in Şangay şehrinde toplanan Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Rusya Federasyonu özellikle sınırlarındaki askeri bölgelerde bir dizi anlaşmaya imza atarak da Şangay İşbirliği Örgütünün temelini güçlendirmişlerdir. 2001 yılına gelindiğinde Özbekistan da örgüte katılmış, günümüzde ise Hindistan, Pakistan, Rusya, Çin, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Özbekistan şeklinde 8 üyeye ulaşmış, 4 gözlemci üye (Afganistan, Beyaz Rusya, İran, Moğolistan) ve Örgütün toplam yüzölçümü yaklaşık 37 milyon km² olup bu alan Asya’nın % 75’i kadardır. Toplam nüfusları ise yaklaşık 2.8 milyar kişi olup dünya nüfusunun %40’ını oluşturmaktadır. Aynı zamanda toplam milli hasılaları yaklaşık 8 trilyon dolar civarındadır ve dünya ekonomisinin 1/8’i bu örgüte üye olan ülkelere aittir. Esas olarak örgütün kurumsal olarak yaptırım gücü olarak ise; Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinde örgütün Çin ve Rusya tarafında daimi üye statüsünde temsil edilmesidir.
Keywords
Abstract
Following the consequences of the two great wars that live in the world, especially European countries, the experienced fied gone to merge way to be great tragedies after the making of a peace across Europe and an economic unity, in 1951, Germany, Belgium, France, Netherlands, by Italy and Luxembourg They established the European Coal and Steel Community. The community, which was named the European Union with the Maaschirt Agreement in 1991, has entered the growth phase 7 times until today and reached 27 countries. The European Union continued on its way as 26 countries as a result of the departure of the United Kingdom in 2020, which was called Brexit after its last enlargement in 2013 .The Union government to stole the door to become a member of criteria are offered , to follow these criteria , it is also necessary support. Today, the union has a very active political structure .The organization known as the Shanghai Five is; It was born as an attempt to solve the border problems between the former USSR countries and China rather than establishing more unions during the establishment phase . Gathered in Shanghai, China in 1996, China, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, especially in the military border of the Russian Federation in a number of agreements signed in throwing the basis of the Shanghai Cooperation Organization have strengthened. By 2001, Uzbekistan joined the organization, today it has reached 8 members in the form of India, Pakistan, Russia, China, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Uzbekistan, 4 observer members (Afghanistan, Belarus, Iran, Mongolia) and the total area of the organization is approximately 37 million km² and this area is about 75% of Asia . Their total population is approximately 2.8 billion people and constitutes 40% of the world population. At the same time, their total national product is around 8 trillion dollars and 1/8 of the world economy belongs to the countries that are members of this organization. Mainly as the institutional sanction power of the organization; Representation of the organization in the United Nations Security Council in the status of permanent member by China and Russia.
Keywords
- Abdullah, E. (2019). Şangay İşbirliği Örgütü'nün Kuruluşu ve Gelişimi. E. Abdullah içinde, Küresel Sistemde Çok Kutupluluk ve Şangay İşbirliği Örgütü (s. 63). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Belediye Tarihçesi. (2020, 10 24). www.beyoglu.bel.tr: https://beyoglu.bel.tr/belediye-tarihcesi- 3.html adresinden alındı
- Çomak, h. (2005). A. Sandıklı, & i. Güllü içinde, geleceğin süper gücü çin (s. 250). İstanbul: tasam yayınları.
- Katılım Müzakereleri. (2020, 10 29). www.avrupa.info.tr: https://www.avrupa.info.tr/tr/katilim- muzakereleri-720 adresinden alındı
- Saatçioğlu, B. (2016). Avrupa Birliği ve Demokratikleşme. B. Akçay, & İ. Göçmen içinde, Avrupa Birliği Tarihçe, Teoriler, Kurumlar ve Politiklar (s. 782). Ankara: Seçkin Yayınları.
- Tuğtan, m. A. (2016). Avrupa güvenlik ve savunma politikası. A. Kaya, s. Aydın Düzgit, y. Gürsoy, & ö. Onursal beşgül içinde, avrupa birliği'ne giriş tarih, kurumlar, ve politikalar (s. 258). İstanbul: istanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Türkiye ile Avrupa Ekonomik Topluluğu Arasında bir Ortaklık Yaratan Anlaşma (Ankara Anlaşması)-12 Eylül 1963. (2020, 25 10). www.mfa.gov.tr: http://www.mfa.gov.tr/turkiye-ile-avrupa-ekonomik-toplulugu-arasinda-bir-ortaklikyaratan-anlasma-_ankara-anlasmasi_-12-eylul-1963-.tr.mfa adresinden alındı
- Türkiye-AB İlişkileri. (2020, 10 27). www.turabder.org: https://turabder.org/turkiye-ab/turkiye- ab-iliskileri/ adresinden alındı
- Türkiye-AB İlişkilerinin Tarihçesi. (2020, 10 26). www.ab.gov.tr: https://www.ab.gov.tr/111.html adresinden alındı
