MÜŞTERİ KARLILIK ANALİZİNDE FAALİYET TABANLI MALİYETLEME SİSTEMİNİN KULLANILMASI VE BİR ÜRETİM İŞLETMESİNDE UYGULAMA
Author :
Abstract
Günümüzde işletmeler farklı çeşitte ürünler üretmekte ve çok fazla sayıda müşteriye hizmet vermektedirler. Müşteri ilişkileri yönetimi bakış açısına göre işletmeler için bütün müşterileri aynı hizmeti hak etmemektedir. Bu nedenle işletmeler, hangi müşterilerinin daha karlı olduğunu, hangi müşterilerinin işletmeye katkı sağlamadığını ve hangi müşterilerinin hizmete değer olduğunu bilmek için müşterilerinin karlılıklarını analiz etmelidirler. Müşteri karlılıklarını doğru belirlemek için de müşterilerin ve ürünlerin maliyetlerini doğru hesaplamak gerekmektedir. Bu maliyetler hesaplanırken karşımıza çıkabilecek en önemli sorunlardan biri, müşteriler ve ürünler ile direkt ilişki kurulamayan genel giderlerin, müşterilere ve ürünlere doğru olarak dağıtılmasıdır. Bu nedenle, genel giderleri müşteri ve ürünlere doğru bir şekilde dağıtmayı sağlayan faaliyet tabanlı maliyet sistemi, işletmelerde müşteri karlılıklarının doğru belirlemesine yardımcı olacaktır. Böylece işletme yöneticileri müşterileri ile ilgili kararlarını daha doğru verebileceklerdir. Makale çerçevesinde grup priz, aydınlatma armatürleri, sigorta kutuları ve elektrik aksesuarları üreten bir işletmede müşterilerin karlılıkları faaliyet tabanlı maliyetleme sistemi kullanılarak analiz edilmiştir.
Keywords
Abstract
Businesses produce different types of products and serve a large number of customers. From a customer relationship management point of view, all customers do not deserve the same service for businesses. Therefore, businesses must analyze the profitability of their customers to know which customers are more profitable, which customers do not contribute to the business, and which customers are worth the service. In order to determine customer profitability correctly, it is necessary to calculate the costs of customers and products correctly. One of the most important problems that may arise when calculating these costs is the correct distribution of overheads, which cannot be directly related to customers and products, to customers and products. For this reason, the activity-based cost system, which ensures the correct distribution of overheads to customers and products, will help businesses determine customer profitability accurately. Thus, business managers will be able to make more accurate decisions about their customers. Within the framework of the article, the profitability of customers in a company that produces group sockets, lighting fixtures, fuse boxes and electrical accessories is analyzed using an activity-based costing system.
Keywords
- Albalaki, F. M. M., ve Majeed, R. J. (2018). Customer Profitability Analysis, Cost System Purposes and Decision Making Process: A Research Framework. Account and Financial Management Journal, 3(5): 1547-1552.
- Atağan, G. (2013). Müşteri Karlılığını Hesaplanmasında Müşteri Karlılık Matrisi Uygulaması. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1): 250-268
- Babad, Y. M. ve Balachandran, B. V. (1993). Cost Driver Optimization İn Activity-Based Costing. Accounting Review, 563-575.
- Blocher E. J., Stout D. E., Juras P. E. ve Smith S. D. (2019). Cost Management A Strategic Emphasis” Eight Edition, McGraw-Hill Education, New York.
- Bordovsky, T., Vanzante, N. R. ve Wagman, G. R. (2005). Activity-Based Costing System Required For Successful Customer Relationship Management. Journal of Business & Economics Research 3(3): 35-38
- Cooper, R., ve Kaplan, R. S. (1991). Profit Priorities From Activity-Based Costing. Harvard Business Review, 69(3): 130-135.
- Ekergil, V. (2017). Maliyet Hacim Kar Analiz Tekniğinin Müşteri Karlılık Analizinde Kullanılması ve İşletmeler İçin Model Önerisi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(3): 487520.
- Epstein M. ve Jones J.H. (2002). Customer Profitability Analysis. Good Practise Guideline. No:37: 1-36.
- Foster, G., Gupta, M. ve Sjoblom, L. (1996). Customer Profitability Analysis: Challenges And New Directions. Journal of Cost Management, 10: 5-17.
- Guerreiro, R., Bio, S. R.ve Merschmann, E. V. V. (2008). Cost- to Serve Measurement and Customer Profitability Analysis. The International Journal Of Logistics Management, 19(3): 389-407.
- Hilton, R. W. (2005). Managerial Accounting. McGraw Hill Education, USA, Sixth Edition.
- Hilton, R. W., Maher, M. W. ve Selto, F. H. (2006). Cost Management, Strategies for Business Decisions. McGraw-Hill, USA.
- Institute of Management Accountants (IMA) (2010). Customer Profitability Management. Statements On Management Accounting, Business Performance Management. https://www.imachina.org.cn/Uploads/File/2019/02/21/u5c6e75b44c404.pdf. Erişim: 06.08.2020.
- Jackman, S., ve Shanahan, Y. P. (2002). Customer Profitability Analysis: Frustration Leads To Evolution. New Zealand Journal of Applied Business Research, 1(1): 125-135.
- Koşan, L. (2007). Sürece Dayalı Faaliyet Tabanlı Maliyet Sisteminin Müşteri Karlılık Analizinde Kullanılması: Bir Konaklama İşletmesinde Uygulama. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
- Koşan, L. (2008). Faaliyet Tabanlı Müşteri Karlılık Analizi: Bir Konaklama İşletmesinde Uygulama, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1): 285-302.
- Lind J. ve Strömsten T. (2006). When Do Firms Use Different Types Of Customer Accounting?. Journal of Business Research 59(12): 1257–1266.
- Noone, B. ve Griffin, P. (1997). Enhancing Yield Management With Customer Profitability Analysis. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 9(2): 75-79.
- Ören, V. E. (2011). Müşteri Karlılık Analizinde Faaliyet Tabanlı İle Zaman Etkenli Faaliyet Tabanlı Maliyet Yöntemlerinin Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi: Seyahat Acentası Örnek Olayı. Doktora Tezi, Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
- Pazarçeviren, S. (2000). Standart Maliyet Sistemi: Kaynak Tabanlı Maliyetleme Yöntemi. Çizgi Yayıncılık, İstanbul.
- Plowman, B. (2001). Activity Based Management: Improving Processes and Profitability. Gower Publishing Limited.
- Ryals, L. (2008). Managing Customers Profitably (1st Edition), John Wiley and Sons Ltd, England.
- Santori, P. ve Nagel B. (2005). Customer Profitability Analysis http://www.charterconsult.com/ Customer%20Profitability%20Analysis.pdf. Erişim: 08.08.2020.
- Sarıgül, H. (2014). Müşteri İlişkileri Yönetimi Perspektifinde Müşteri Karlılık Analizi: Bir Bankada Uygulama. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 16(1): 143-167.
- Scarlett B. (2003). Are They Always Right?. CIMA Insider https://www.cimaglobal.com/Documents/Student%20docs/P2may03fmarticle.pdf Erişim: 10.08.2020.
- Smith, M. ve Dikolli, S. (1995). Customer Profitability Analysis: An Activity Based Costing Aproach. Managerial Auditing Journal, 10(7): 3-7
- Söderlund, M.ve Vilgon, M. (1999). Customer Satisfaction And Links To Customer Profitability: An Empirical Examination Of The Association Between Attitudes And Behavior. SSE/EFI Working Paper Series in Business Administration
- Stefanou, C.J., Sarmaniotis, C. ve Stafyla, A. (2003). CRM And Customer‐Centric Knowledge Management: An Empirical Research. Business Process Management Journal, 9(5): 617-634
- Tanış, V. N. (1997). Theoretical Background Of Some Research Methods Applicable In Cost And Management Accounting. Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 12 (2): 184196.
- Van Raaij, E. M. (2005). The Strategic Value of Customer Profitability Analysis. Marketing Intelligence and Planning, 23(4): 372-381.
- Zeithaml, V.A. (2000). Service Quality, Profitability, And The Economic Worth Of Customers: What We Know And What We Need To Learn. Journal of Academy of Marketing Science, 28(1): 67-85.
