Author :
Abstract
Sinemanın ilk zamanlarından itibaren belgesel, tür olarak kabul edilerek gelişimini devam ettirmektedir. Sinemada yeni yaklaşımların oluşması, biçimsel açıdan yaşanan değişiklikler belgeseli de etkilemektedir. Çağdaş belgesel kuramcısı Bill Nichols, bu alanda yaptığı çalışmalar sonrasında belgeseli türlere ayırmıştır. Bunlar; açıklayıcı, açıklayıcı, gözlemci, dönüşlü, edimsel ve katılımcı biçemlerdir. Çalışmada, Nichols’un oluşturduğu belgesel türlerinden biri olan katılımcı biçemin özellikleri dikkate alınarak Dünyanın En Zorlu Hapishaneleri (Inside the World’s Toughest Prisons) programı ayrıntılı şekilde incelenmektedir. Katılımcı belgeselde olaylara katılım sağlanır, röportaj yapılır ve etkileşimin kurulması temel alınır. Toplumsal sorunların incelenmesinin amaçlandığı katılımcı biçemde, sunucu kameranın karşısında yer alarak izleyici ve özneler arasında bağlantı kurulmasını sağlar. Bu bağlamda, Dünyanın En Zorlu Hapishaneleri belgeselinin katılımcı biçemi nasıl ve ne şekilde temsil ettiği, hangi özelliklerini gösterdiği ve başka biçemlerle temas edip etmediği çalışmada ele alınmaktadır.
Keywords
Abstract
From the beginning of the cinema, the documentary is considered as a genre and continues its development. The emergence of new approaches to cinema and changes in form affect the documentary. Contemporary documentary theorist Bill Nichols has divided the documentary genres after his studies in this field. These; expository, observational, reflexive, performative and participatory modes. In the study, taking into consideration the characteristics of the participatory mode, which is one of the documentary types created by Nichols Inside the World’s Toughest Prisons program is examined in detail. Participation in the participatory documentary is ensured, interviews are made and interaction is based on. In the participatory mode in which social problems are aimed to be examined, the presenter stands in front of the camera and provides a connection between the audience and the subjects. In this context, how and in what way Inside the World’s Toughest Prisons documentary represents the participatory mode, which features it shows, and whether it contacts with other styles is examined.
Keywords
- Abisel, N. (1995), Popüler Sinema ve Türler, Alan Yayıncılık, İstanbul
- Akşahin, Veysel (2016), Belgesel Sinemada Anlatı Yapısı: Michael Moore Örneği, T.C. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- Andrew, J. D. (2010), Büyük Sinema Kuramları, (Çev. Z. Atam), Doruk Yayımcılık, İstanbul.
- Aslanyürek, Semir (2004), Senaryo Kuramı, Pan Yayıncılık, İstanbul.
- Barnouw, Erik (1983), Documentary: A History of the Non-Fiction Film, Oxford University Press, New York.
- Buckland, Warren (2013), Sinemayı Anlamak, (Çev. Tufan Göbekçin), Optimist Kitap, İstanbul.
- Clarke, J. (2012), Sinema Akımları: Sinema Dünyasını Değiştiren Filmler, (Çev. Ç. E. Babaoğlu), Kalkedon Yayınları, İstanbul.
- Çakaroz, Emir (2008), Belgesel Sinemanın Tarihsel Süreç İçinde Geçirdiği Değişim Ve Bu Değişimin Sonucu Olarak Televizyondaki Belgesele Dayalı Melez Program Türleri,
- Gündeş, Simten (1991), Belgesel Filmin Yapısal Gelişimi ve Türkiye’ye Yansıması, Der Yayınları, İstanbul.
- Hauser, Arnold (1984), Sanatın Toplumsal Tarihi, (Çev. Yıldız Gölönü), Remzi Kitabevi, İstanbul.
- Hayward, S. (2018), Cinema Studies: The Key Concepts, Routledge, London and New York.
- Monaco, J. (2001), Bir Film Nasıl Okunur, (Çev. Ertan Yılmaz), Oğlak Yayıncılık, İstanbul.
- Nichols, Bill (1991), Representing Reality: Issues and Concepts in Documentary, Indiana University Press, Bloomington and Indianapolis.
- Nichols, Bill (2017), Belgesel Sinemaya Giriş, (Çev. Duygu Eruçman), Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, İstanbul.
- Onaran, Â. Ş. (1986), Sinemaya Giriş, Filiz Kitabevi, İstanbul.
- Özön, Nijat (1981), Sinema ve Televizyon Terimleri Sözlüğü, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
- Özön, Nijat (2008), Sinema Sanatına Giriş, Agora Kitaplığı, İstanbul.
- Saunders, Dave (2014), Belgesel, (Çev. Ali Nejat Kanıyaş), Kolektif Kitap, İstanbul.
- Stam, R. (2014), Sinema Teorisine Giriş, (Çev. Ç. A. Seda Salman), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
- Tağ, Şermin (2003), Belgesel Sinema ve Türleri, Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
