Author :
Abstract
Bir grup insanın ittifak ettiği ve belli anlamlar yüklediği işaretler olan sembol üzerine değişik alanlarda araştırmalar yapılmıştır ve yapılmaktadır. Sosyolojik anlamda daha ziyade Sembolik Etkileşimcilik bağlamında ele alınan sembol, toplumun anlaşılmasında önemli görülmektedir. Bu makale sembolik anlamıyla örneklem olarak İslam bahçesine odaklanmıştır. Kur’an’daki cennet anlatımının dünyaya yansıtılması amacıyla oluşturulan İslam bahçe prototipi tamamen sembollere atıf yapmaktadır. Cennetteki nehirler, havuz, ağaçlar, çiçekler, gölgelikler ve huzur bu bahçeye yansıtılır. Tüm duyulara hitap eden cennet anlatımı böylece dünyada oluşturulmaya çalışılır. Tarihsel süreçte 12. ve 18. asırlarda yaygın olarak kullanılmış ancak günümüzde ortadan kalkmış olan İslam bahçeleri zihniyetin de izlerini sürme anlamında kanaatimizce güzel bir örnektir. Makalede amacımız İslam bahçe prototipini ortaya koymak ve onu zihniyet bağlamında yorumlamaktır. Konu sosyolojik yöntem bağlamında ve literatür taraması tekniğiyle ortaya konulacaktır.
Keywords
Abstract
Research has been carried out in different areas on the symbol, which is a sign that a group of people allied and loaded with certain meanings. The symbol, which is handled in the context of Symbolic İnteractionism rather than in the sociological sense, is seen as important in understanding the society. This article focuses on the Islamic garden as a sample with its symbolic meaning. The Islamic garden prototype, which was created in order to reflect the paradise narration in the Quran to the world, refers to symbols completely. Rivers in heaven, pool, trees, flowers, canopy and peace are reflected in this garden. Paradise expression that appeals to all senses is thus tried to be created in the world. Islamic gardens, which were widely used in the 12th and 18th centuries in the historical process, but disappeared today, are a good example in our opinion in terms of tracing a mentality. Our aim in the article is to present the Islamic garden prototype and interpret it in the context of sociological and mentality. The subject will be presented in the context of the sociological method and the literature review technique.
Keywords
- Akdoğan, Günel (1995). “Dünden Bugüne Bahçe Kültürümüz”, Sanat Dünyamız, Sayı 58.
- Aman, Fatih (2018). Osmanlı Şehri Ve Bursa Prototipi Üzerine Bir Bakış Denemesi, SÜSBD, c.2, S. 1, Sinop.
- Atasoy, Nurhan 82011). Hasbahçe: Osmanlı Kültüründe Bahçe ve Çiçek, Kitap Yay., İstanbul.
- Ayvazoğlu, Beşir (1995). Nerede O Eski Bahçeler, Sanat Dünyamız, Sayı 58.
- Batur, Enis (1995). “Bahçe Arkeolojisi”, Sanat Dünyamız, Sayı 58.
- Blumer, Herbert (1969). Symbolic İnteractionism: Persrective and Method, Prentice-Hall İnc., Englewood Cliffs, New Jersey.
- Brookes, John (1976). Gardens of Paradise: A History and Design of the Great İslamic Gardens, Weinfeild&Nicholson.
- Burckhardt, Titus (1972). Moorish Culture in Spain, George Allen & Unwin, London.
- Burckhardt, Titus (2016). İslam Sanatı: Dil ve Anlam, Çev. Turan Koç , Klasik Yay., İstanbul.
- Can, Yılmaz (1995). İslam Şehirlerinin Fiziki Yapısı, TDV Yayınları, Ankara.
- Cansever, Turgut (1997). İslam’da Şehir ve Mimari, İz Yayınları, İstanbul.
- Clark, Emma (2004). İslam Medeniyetinde Bahçe Sanatı, Çev. Elif Dolanbay-Adem Yerinde, İnkılap Yay., İstanbul.
- Critchlow, Keith (1976). İslamic Patterns: An Analitical and Cosmological Approach, Thames&Hudson, New York.
- Çetindağ, Y. (2011). Ayna Kitabı, Kitabevi Yay., İstanbul.
- Eldem, Sedat Hakkı (1976). Türk Bahçeleri, MEB Yay., İstanbul.
- Erdoğan, Elmas (1997). Tarih İçinde Türk Bahçesi, Çevre ve İnsan Dergisi, Sayı 37.
- Evyapan, Gönül (1972). Eski Türk Bahçeleri ve Özellikle Eski İstanbul Bahçeleri, ODTÜ Yayınları, Ankara.
- Harvey, John (1981). Medieval Gardens, Batsford.
- Irving, Washington (2006). Elhamra: Endülüs’ün Yaşayan Efsanesi, Çev. Veysel Uysal, İz Yay., İstanbul.
- Kardeş, Rıza (1996). “Sembol”, Türk Ansiklopedisi, MEB Yay., İstanbul.
- Kızılçelik, Sezgin (1994). Sosyoloji Teorileri, Emre Yay., Konya.
- Levi, Peter (1984). The Light Garden of the Angel King: Travel in Afghanistan, Penguin Books, London.
- Lings, Martin (1996). The Symbolism of the İslamic Garden, The Prince of Wales İnstitute of Architecture, London.
- Marshall, Gordon (1999). Sosyoloji Sözlüğü, Çev. Osman Akınhay-Derya Kömürcü, Bilim- Sanat Yay., Ankara.
- Northbourne, Lord (2002). “Flowers”, Seeing God Everywhere, Essays on Nature and Sacred, Ed: Barry Mcdonald, World Wisdom, London.
- Paloma, Margaret M. (2007). Çağdaş Sosyoloji Kuramları, Çev. Hayriye Erbaş, Eos Yay., Ankara.
- Reat, Noble Ross (1975).“The Tree Symbol in İslam”, Studies in Comparative Religion,
- Schimmel, Annemarie (1976). “The Celestial Garden in İslam”, The İslamic Garden: Dumbortan Oaks Collaquium on the History of Landscape Architecture, Washington.
- Schwarz, F. (1997). Kadim Bilgeliğin Yeniden Keşfi, Çev. Ayşe Meral Arslan, İnsan Yay., İstanbul. Scweigger, Salomon (2004). Sultanlar Kentine Yolculuk, Çev. Türkis Noyan, İstanbul.
- Tazebay, İlkden - Akpınar, Nevin (2010). Türk Kültüründe Bahçe, Bilig, Sayı 54.
- Titley, Norah M. (1979). Plants and Gardens in Persian, Mugdal and Turkish Art, The British Library, London.
- Wallace, K.-Wolf, C. (2004). Çağdaş Sosyoloji Kuramları, Çev. Rami Ayas-Leyla Elburuz, Punto Yay., İzmir.
- Wallek, R.-Varren, A. (1993). Edebiyat Teorisi, Çev. Ö. Huyugüzel, Akademi Yay., İzmir.
- Watson, Andrew (1983). Agricultural İnnovation in the Early İslamic World, Cambridge University Press, London.
