Author :
Abstract
Sağlık çalışanları, sağlıklarını olumsuz yönde etkileyecek birçok meslek hastalığı riski ile karşı karşıya kalmaktadır. Bu riskler sağlık çalışanlarının yeterli özeni göstermemesi, çalışanlardaki bilgi eksikliği ve sağlık kurumu tarafından alınması gereken önlemlerin aksatılması gibi nedenlerden kaynaklanmaktadır. Bu çalışmada sağlık kurumlarında çalışan sağlık personelinin meslek hastalığına yakalanma riskleri ile iş tatmini arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın evreni, Kahramanmaraş ilinde sağlık hizmeti veren Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Eğitim ve Araştırma Hastanesinde çalışan 625 sağlık personelinden oluşmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise, basit tesadüfi örneklem yöntemi kullanılarak seçilen 170 sağlık personelinden oluşmaktadır. Bilgisayarlı istatistik programı yardımıyla, öncelikle katılımcıların demografik özelliklerini tespit etmek amacıyla frekans analizi yapılmştır. Araştırmada meslek hastalıkları ve iş tatmini ölçeklerinin geçerliliğini tespit etmek amacıyla doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Ölçeklerin güvenirliğini diğer bir deyişle iç tutarlılığını test etmek amacıyla güvenirlik analizi yapılmış ve değerlerin .60’ın üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Korelasyon analizinde değişkenler arasında orta düzeyde ilişki tespit edilmiştir. Hipotez testleri için uygulanan çoklu regresyon analizleri sonucunda elde edilen bulgulara göre, sağlığı olumsuz etkileyen faktörler örgütsel iş tatminini negatif yönde etkilemektedir. Diğer taraftan, kurumdan alınması istenen önlemlerin bireysel iş tatminini pozitif yönde etkilediği tespit edilmiştir.
Keywords
Abstract
Healthcare workers face many risks of occupational diseases that may adversely affect their health. These risks arise from reasons such as insufficient care of healthcare workers, lack of information in employees and disruption of measures to be taken by the healthcare institution. In this study, it was aimed to determine the relationship between the risks of healthcare personnel working in health institutions and the job satisfaction. The universe of the research consists of 625 healthcare personnel working in Kahramanmaraş Sütçü İmam University Training and Research Hospital, which provides healthcare services in the province of Kahramanmaraş. The sample of the study consists of 170 healthcare personnel selected using the simple random sampling method. With the help of computerized statistical program, frequency analysis was carried out primarily to determine the demographic characteristics of the participants. Confirmatory factor analysis was applied to determine the validity of occupational diseases and job satisfaction scales in the study. In order to test the reliability of the scales, in other words, internal consistency, a reliability analysis was performed and the values were found to be above .60. In the correlation analysis, a medium level relationship was determined between the variables. According to the findings obtained as a result of multiple regression analysis applied for hypothesis tests, the factors affecting health negatively affect organizational job satisfaction negatively. On the other hand, it has been determined that the measures requested from the institution positively affect individual job satisfaction.
Keywords
- Akarsu, H., Ayan, B., Çakmak, E., Doğan, B., Boz E., Deniz, K. ve Koçak, D., (2013), Meslek Hastalıkları, Özyurt Matbaacılık, Ankara.
- Akbulut, Yavuz, (2010), Sosyal Bilimlerde SPSS Uygulamaları, İdeal Kültür Yayıncılık, İstanbul Akdağ, Duygu, (2014), “Çalışanlarda İş Tatmini Ve Örgütsel Baglılık (Alanya Devlet Hastanesi Hemşireleri Örneği)”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbuul.
- .Aksoy, Mustafa, (2014), “Sağlık Çalışanlarında İş Yükünün Örgütsel Bağlılık ve İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: Diyarbakır Hastanelerinde Bir Uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin.
- Akyurt, N., Alparslan, M.A. ve Oktar, F.Ö., (2015), “Sağlık Çalışanlarında Liderlik Tarzları-İş Tatmini-Örgütsel Bağlılık Modeli”, Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 6(13), s. 50-61.
- Akyürek, Ç. E., Toygar, A., Eriş, H. ve Top, M., (2011), “Buzdağının Görünmeyen Kısmı: İş Kazaları ve Meslek Hastalıklarının Yönetsel Yansımaları”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 14(2), s. 125- 149.
- Buluş, Emel, (2011), “Ankara Demiryolu Fabrikasında Çalışan İşçilerin İş Kazası ve Meslek Hastalıkları Geçirme Durumları ve Bazı Çalışma Koşulları İle İlişkisi” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Büyüköztürk, Şener, (2011), Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı - İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum, Pegem Akademi, 15. Baskı, Ankara.
- Çalışkan, D. ve Akdur, R., (2001), “Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Kendi Bildirimleri İle Karşılaştıkları Mesleki Riskler”, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 54(2), s. 135-142.
- ÇASGEM, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Eğitim ve Araştırma Merkezi, (2013), Meslek Hastalıkları Çalıştayı, Ankara.
- Çekmecelioğlu, Hülya Gündüz (2005), “Örgüt İkliminin İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi: Bir Araştırma”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), s. 23-39.
- Çetin, Gülbahar, (2008), “Hastanelerde Çalışan Hemşirelerin Olumlu İş Ortamına İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Çolak Alsat, Oylun, (2016), “Çalışan Motivasyonunu Etkileyen Faktörlerin İş Tatminine Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Bir Uygulama”, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya.
- Danacı, Burçin, (2010), “Sağlık Bakanlığı, Üniversite ve Özel Hastanalerin Yataklı Birimlerinde Görev Yapan Hemşirelerin İş Tatminlerinin Karşılaştıtılması”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Kütahya.
- Eronat, Zeynep, (2004), “İşletmelerde İş Tatmini ve İşgücü Devir Hızı Problemlerinin Çözümünde Bir Faktör Olarak İletişim: Kobi’lerde Ampirik Bir Uygulama”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Harcombe, H. Herbıson, G. P., Mcbrıde, D. and Derrett, S., (2014), “Musculoskeletal Disorders Among Nurses Compared With Two Other Occupational Groups”, Occupational Medicine, 64(8), s. 601-607.
- Ilıman, Ebrar Zeynep, (2015), “Türkiye’de Meslek Hastalıkları”, Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 1(1), s. 21-36.
- İşler, B. D. ve Özdemir, Ş., (2010), “Hastane İşletmelerinde İçsel Pazarlama Yaklaşımının İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Isparta İli Örneği”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 13(2), s. 115-142.
- Körner, M., Wirtz, M. A., Bengel, J. and Görtiz, A. S., (2015), “Relationship of Organizational Culture, Teamwork and Job Satisfaction in Interprofessional Teams”. BMC Health Services Research, 15(243).
- Kundak, Z., Üzel Taş, H., Keleş, A. ve Eğicioğlu, H., (2015), “Bir Üniversite Hastanesinde Hemşirelik Mesleğinde İş Tatmini ve Motivasyon”, Kocatepe Tıp Dergisi,. 16, s. 1-10.
- Mollaoğlu, M., Kars Fertelli, T. ve Özkan Tuncay, F., (2010), “Hastanede Çalışan Hemşirelerin Çalışma Ortamına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi”, Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi,. 5(15), s. 17-30.
- Nal, M. ve Nal, B., (2018), “Sağlık Çalışanlarının İş Doyumu Düzeylerinin İncelenmesi: Bir Kamu hastanesi örneği”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(1), s. 131-140.
- Nur, Derya, (2011), “Kamu Hastanelerinde Çalışan Sağlık Personelinde İş Doyumu ve Stres İlişkisi”, Klinik Psikiyatri,. 14, s. 230-240.
- Orme, N. M, Rihal, C. S., Gulati, R., Holmes, D.R., Lennon, R.J., Lewis, B.R., McPhail, I.R., Thielen, K.R., Pislaru, S.V., Sandhu and G.S., Singh, M., (2015), “Occupational Health Hazards of Working in The Interventional Laboratory: A Multisite Case Control Study of Physicians and Allied Staff”, Journal Of The American College Of Cardiology, 65(8), p. 820-826.
- Phukan, Purabi, (2014), “Compliance to Occupational Safety Measures Among The Paramedical Workers in a Tertiary Hospital in Karnataka, South India”, Int J Occup Environ Med, 5(1), p. 40-50.
- Polat, Nilgün, (2008), “Hemşirelerde İşe Bağlı Stres ve İş Doyumu: Bir Eğitim Hastanesinde Saha Çalışması”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Priya, L., Krıshnan, U., Jayalakshmı, G. and Vadanthı, S., (2015), “An Analysis of Multimodal Occupational Exposure Leading to Blood Bornein Fections Among Healthcare Workers”, Indian Journal Of Pathology And Microbıology, 58(1), p. 66-68.
- Resmî Gazete, (2006), Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 23.Nisan.2020 tarihinde, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/06/20060616-1.htm adresinden erişildi.
- Saygılı, M. ve Çelik, Y., (2010), “Hastane Çalışanlarının Çalışma Ortamlarına İlişkin Algıları İle İş Doyumu Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi”, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 14(1), s. 39- 71.
- Şahin, Vildan, (2014), “Sağlık Çalışanlarında İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları (Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ameliyathane Çalışanlarında İş Kazaları”, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Şahin, Zeynep, (2011), “Bir Devlet Hastanesinde Çalışan Hemşireler İle Bir Vakıf Üniversitesinde Çalışan Hemşirelerin İş Stres ve İş Doyumu Düzeylerinin İncelenmesi” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,
- Wısznıewska, M. and Walusıak, J., (2014), “Occupationalallergy: Respiratory Hazards in Healthcare Workers”, Wolters Kluwer Health, 14(2), p. 113-118.
