ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ OLAN ÇOCUKLARIN AİLELERİNİN DEPRESYON, ANKSİYETE VE STRES DÜZEYLERİNİN, AİLE YÜKÜ VE ALGILANAN SOSYAL DESTEK İLE İLİŞKİSİ
Author :
Abstract
Bu çalışmada, özgül öğrenme güçlüğü olan çocukların ailelerinin depresyon, anksiyete ve stres düzeylerinin, aile yükü (ekonomik yük, yetersizlik algısı, sosyal yük, fiziksel yük, duygusal yük ve zaman gereksinimi) ve algılanan sosyal destek ile ilişkisini belirlemek ve ana dinamikleri ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırma örneklemini İstanbul ili ikinci ve üçüncü bölgelerinde yer alan tüm rehberlik araştırma merkezlerine (RAM) yönlendirilen çocukların ailelerinden basit tesadüfi örneklem yoluyla seçilen 291 ebeveyn oluşturmaktadır. Araştırmada “Kişisel Bilgi Formu”, “Özgül Öğrenme Güçlüğü Yaşayan Çocuğu Olan Aileler için Aile Yükü Değerlendirme Ölçeği”, “Özgül Öğrenme Güçlüğü Yaşayan Çocuğu Olan Aileler için Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği” ve “Depresyon, Anksiyete, Stres Ölçeği” içeren anket uygulaması yapılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre; tüm aile yükü ölçeği maddelerinin ortalamalarının 1 ile 1.52 arasında değişmektedir. Algılanan sosyal destek ölçeği maddelerine katılımcılar ortalama 5.8 ile 6.13 arasında yanıt vermiştir. Depresyon, anksiyete ve stres puanlarına göre katılımcılar tüm maddelere 0.09 ile 0.51 arasında yanıt vermiştir. Aile yükü düzeyleri çocuğa ilişkin özelliklere göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermektedir. Algılanan sosyal destek ortalamaları aylık gelire göre fark anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Algılanan sosyal destek düzeyleri diskalküli, sınıf ve çocuğun yaşına göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık göstermektedir. Anksiyete arttıkça stres ve depresyon da istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde artış göstermektedir.
Keywords
Abstract
This study aims to identify the relation between the level of depression, anxiety and stress of the parents with children who has specific learning disability and the burdens that this brings upon the families (such as economical burdens, perceptions of inadequacy, social burdens, emotional burdens and time needs) and the perceived social support, and to reveal the essential dynamics of this relation. The research sample includes totally 291 parents selected by basic random sampling method from the parents whose children attend to all counseling and research centers located in the second and third districts of Istanbul. For this study, a survey has been made by utilizing “Personal Details Form”, “Perceived Family Burden Scale for Parents of Children with Specific Learning Disability”, “Multi-dimensional Perceived Social Support Scale for the Parents of Children with Learning Disability”, and Depression, Anxiety and Stress Scale”. According to the results obtained, the average of all the items in the family burden scale varies between 1 and 1,52. The participants responded to the perceived social support scale items between 5.8 and 6.13 on average. According to depression, anxiety and stress scores, participants responded to all items between 0.09 and 0.51. The levels of family burden varies significantly in relation to the unique characteristics of the child. The average of the perceived social support scale varies significantly in relation to monthly income of the family. The levels of the perceived social support scale exhibit a statistically significant variation in relation to dyscalculia, the class and the age of the child. As the anxiety increases, the level of stress and depression proportionally exhibits a statistically significant increase.
Keywords
- Albayrak, E. Ö. ve Ceylan, M. E. (2004). “Depresyon Etiyolojisinde Nörobiyolojik Etkenler”. Düşünen Adam; 2004, 17(1 ):27-33.
- APA, (2013). Specific Learning Disorder. The American Psychiatric Association (APA).
- Arıcıoğlu, A. ve Gültekin, F. (2017). “Zihinsel Engelli Çocuk Annelerinin Sosyal Destek ve Gelecek Algıları: Psikolojik Danışmanların Rolleri”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42(1), 1-26.
- Arslantaş, H. ve Adana, F. (2011). “Şizofreninin Bakım Verenlere Yükü”. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry, 2011; 3(2):251-277.
- Asfuroğlu, B. Ö. ve Fidan, S. T. (2016). “Özgül Öğrenme Güçlüğü”. Osmangazi Tıp Dergisi, 2016;38 (Özel Sayı 1): 49-54.
- Bates, K., Goodley, D., & Runswick-Cole, K. (2017). Precarious lives and resistant possibilities: the labour of people with learning disabilities in times of austerity. Disability and Society, 32(2), 160–175.
- Benmarrakchi, F., Kafi, J. El, & Elhore, A. (2017). Communication Technology for Users with Specific Learning Disabilities. Procedia Computer Science, 110, 258–265.
- Bhandari, A., & Goyal, G. (2016). Learning Disabilities: Nature, Causes and Interventions. Theory, Research and Practice, 165–187.
- Çelik, F. H. ve Hocalıoğlu, Ç. (2016). “‘Major Depresif Bozukluk’ Tanımı, Etyolojisi ve Epi- demiyolojisi: Bir Gözden Geçirme”. Çağdaş Tıp Dergisi, 2016;6(1): 51-66.
- Deveci, M., & Ahmetoğlu, E. (2018). Zihin engelli çocuğu olan ailelerin algıladıkları sosyal destek düzeyinin incelenmesi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 4(02), 123–131.
- Gelder M, Gath D, Mayou R , Cowev P. (1996). Oxford Textbook of Psychiatry, Oxford Uni- versity Press, Newyork.
- Gökler, R. ve Işıtan, İ. (2012). “Modern Çağın Hastalığı: Stres ve Etkileri”. Journal of History Culture and Art Research Vol. 1, No. 3, September 2012.
- Güçlü, N. (2001). “Stres Yönetimi”. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 21, Sayı 1 (2001) 91-109
- Haverkamp, F., & Mohamad, Y. (2015). Need and Perspectives of Internet-based Interventions for Common Specific language Disorders and Connected Specific Learning Disabilities in Childhood and Youth. Procedia Computer Science, 67(Dsai), 439–444.
- Hox J. J. ve Bechger, T. M. (1999). An Introduction to Structural Equation Modeling. Family Science Review, 11, 354-373.
- Juklová, K. (2012). Evaluation of Cognitive and Metacognitive Training in University Students with a Specific Learning Disability. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 69(Iceepsy), 14–17.
- Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
- Kessler, R. C., & Wang, P. S. (2002). Epidemiology of depression. Handbook of depression, 2, 5-22.
- Noble, R. E. (2005). Depression in women. Metabolism, 54(5), 49-52.
- Orak, O. S. ve Sezgin, S. (2015). “Kanser Hastasına Bakım Veren Aile Bireylerinin Bakım Verme Yüklerinin Belirlenmesi”. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2015;6(1): 33-39.
- Özpoyraz, N. (2018). Anksiyete Bozuklukları. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Ders Notları.
- Parkerson GR, Broadhead WE, Chiu-Kit J. (1990). The health status and life satisfaction of first year medical students. Academic Medicine. 65 (9), 586-88.
- Pıçakçıefe, M. (2010). “Çalışma Yaşamı ve Anksiyete”. TAF Prev Med Bull, 2010; 9 (4):367- 374.
- Sivrikaya, T. ve Tekinarslan, İ. Ç. (2013). “Zihinsel Yetersizliği Olan Çocuğa Sahip Annelerde Stres, Sosyal Destek ve Aile Yükü”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2013, 14(2) 17-29.
- Turgut Turan, S., Erdoğan Bakar, E., Erden, G., & Karakaş, S. (2016). Using neuropsychomet- ric measurements in the differential diagnosis of specific learning disability. Noropsikiyatri Arsivi, 53(2), 144–151.
- Turgut, S., Erden, G. ve Karakaş, S. (2010). “Özgül Öğrenme Güçlüğü (ÖÖG) Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Birlikteliği Ve Kontrol Gruplarının ÖÖG Bataryası İle Belirlenen Profilleri”. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi : 17 (1) 2010.
- Uysal, Z. (2013). “Özel Öğrenme Güçlüğü Öğretmenler İçin Rehber”. Beşiktaş Rehberlik Araş- tırma Merkezi.
- WEF, (2011). “The Global Economic Burden of Non-communicable Diseases”. World Econo- mic Forum.
- Wittenberg-Lyles, E., Washington, K., Demiris, G., Oliver D. P. ve Shaunfield, S. (2014). “Un- derstanding Social Support Burden Among Family Caregivers”. Health Commun. 2014 October ; 29(9): 901–910.
- Yıldırım Sarı, H. ve Başbakkal, Z. (2007). “Zihinsel Yetersiz Çocuğu Olan Aileler İçin Aile Yükü Değerlendirme Ölçeğinin Geliştirilmesi”. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2008; 11: 3.
- Yıldırım, S., Engin, E., & Başkaya, V. A. (2012). Inmeli hastalara bakim verenlerin yükü ve yükü etkileyen faktörler. Noropsikiyatri Arsivi, 50(2), 169–174.
- Yurdakoş, E. (2018). “Stres Fizyolojisi”. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Fizyoloji Anabilim Dalı.
- Yürür, Ş., & Sarıkaya, M. (2011). Sosyal Çalışmacıların Sosyal Destek Algılarının Tükenmişli- ğe Etkisi. Ege Akademik Bakış, 11(4), 537–552.
