Author :
Abstract
Modernizm sonrası olarak adlandırılan postmodern dönem, sanat ve tasarım dahil olmak üzere sosyal bilimler içerisinde birçok alanı farklı biçimlerde etkilemiştir. Modernizmin temelini kavramak, postmodern yaklaşımı anlayabilmek için gerekli olan önemli bir aşamadır. Bu bağlamda modernizmin sanat ve tasarım etkinliklerinin temelini oluşturma biçiminin; postmodernizmin modernizmi değiştirme biçimini meydana getirdiği söylenebilir. Bu makalede modernizm temelinde, postmodernizmin sosyal bilimler üzerindeki kavramsal etkisi dikkate alınarak, postmodern içeriğin sanat ve tasarım alanına yansıma biçimleri üzerinde durulup, modernizm ve postmodernizm arasında gerçekleşen zincirleme dönüşüm, “grafik sanatlar bakımından çeşitli örnekler üzerinde açıklanmaya çalışılmıştır. Bu noktada tasarım çalışmalarında görülen yeni yaklaşımların; içerik ve biçim yönünden geçmişteki örneklere göre hangi noktalarda ayrıldığı tüm yönleriyle analiz edilmeye çalışılmıştır. İncelenen örneklerde Postmodernizmin grafik sanatlara yansıma biçiminde; teknolojinin yeni olanaklarını kullanan, tarihi referansları “daha farklı açılardan yorumlayan” ve modernizmin kuralcılığını ortadan kaldırarak, “kendisine göre bir takım yeni özgürlük alanları yaratan” tasarım ürünü eserlerin mevcut olduğu görülmüştür.
Keywords
Abstract
Postmodern period called as postmodernism has affected many fields in different patterns within social sciences including art and design. Comprehending the basis of modernism is an important phase required for understanding the postmodern approach. In this context, it can be said that the modernism’s style of creating the basis of artistic and design activities generates the style of postmodernism to change the modernism. In this article, it was tried to explain chain transformation between the modernism and postmodernism onto various samples in terms of “graphic arts” by emphasizing the reflection patterns of postmodern content on the artistic and design field by taking the theoretical impact of postmodernism on social sciences on the basis of the modernism. At this point, it was tried to analyze in which points the new approaches seen in design studies deviate in terms of content and style compared with the past samples in all its parts. In the examined samples, it was seen that there are works in the reflection pattern of Postmodernism on the graphic arts which use the new opportunities of technology, “interpret the historical references from more different perspectives” and “create a series of new freedom spaces in its own way” by removing the normativeness of modernism.
Keywords
- Alp, Kafiye Özlem, (2013). Sanatın Temsili ve Postmodern Sanatta Temsil, Süleyman Demirel Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Hakemli Dergisi ART-E Kasım-Aralık’13 Sayı:12, s. 40-61. ISSN:1308-2698, (1) Danto, A.C., (2010). Sanatın Sonundan Sonra, Zeynep Demirsu (çev.), Ayrıntı Yayınları, İstanbul., (2) Dubuffet, J., (2010). Boğucu Kültür, İsmet Birkan (çev.), Dost Kitabevi, Ankara., (3) Baudrıllard, J., (1998). Simülaklar ve Simülasyon, Oğuz Adanır (çev.), Dokuz Eylül Yayınları, İzmir.
- Bal, Metin, (2015). Postmodernizmin Düşünce ve Sanat Dünyasında Tanımı, Mavi Atlas, 4, s. 120-135., DOİ:10.18795/ma.70857., (1) “Post-Modernite Olarak Adlandırdığımız Şey Nedir ? Ben Gündemi Takip Etmiyorum”(Foucault,2010:37). Foucault, Michel (2010). Yapısalcılık ve Post-Yapısalcılık, çev. Ali Utku ve Ümit Umaç, İstanbul: Birey Yayınları.
- Bektaş, Dilek, (1992). Çağdaş Grafik Tasarımın Gelişimi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları Sanat Dizisi 2, ISBN:975-363-030-1.
- Dayı, Tirek M. Didem, (2011). Basılı Grafik Ürünlerde Bilinen Görseller Üzerinden Yeni An- lamlar Kurmak, İstanbul: Sanatta Yeterlik Tezi, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Grafik Anasanat Dalı., (1) Metin Sözen, Uğur Tanyeli, Sanat Kavram ve Terimleri Sözlüğü, İstanbul, Remzi Kitabevi, 1992, s.187.
- Fırıncı Mehmet, (2012). Postmodern Süreçte Sanatın Değişen Anlamı, Dergipark Sanat ve Ta- sarım Dergisi, Cilt 1, Sayı 10, s. 25-38., issue/20657/220380. (1) Lyotard, Jean François, Postmodern Durum, Vadi Yayınları, çev. Ahmet Çiğdem, 2. Baskı, Ankara, 1994.
- Kerimov Leyla Hacizade, (2011). Postmodern Edebiyatta Estetik Anlayışı, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 26, s. 59-70., (1) Ryan, Michael, (2000). Postmodern Siyaset (çev: Mehmet Küçük). “ Modernite Versus Postmodernite”, Ankara, Vadi Yayınları.
- Kırılmaz, Ayparçası, (2016). Modernizm ve Postmodernizm Süreçlerinin Tüketim Kültürüne Yansımaları, İnsan & İnsan, Yıl 3, Sayı 8, s. 32-58., E-ISSN:2148-7537., (1) Krishan Kumar, Sanayi Sonrası Toplumdan Postmodern Topluma: Çağdaş Dünyanın Yeni Kuramları (Ankara: Dost Kitabevi, 1999), 88., (2) Jurgen Habermas, “Modernlik: Tamamlanmamış Bir Proje”, çev., Gülengül Naliş, Dumrul Sabuncuoğlu ve Deniz Erksan, Postmodernizm, haz., Necmi. Zekâ (İstanbul: Kıyı Yayınları, 1994), 31-32., (3) Perry Anderson, Postmodernitenin Kökenleri, çev., Elçin Gen, (İstanbul, İletişim Yayınları, 2002), 9.
- Kuspit, Donald, çev. Tezgiden Yasemin, (2006). Sanatın Sonu, İstanbul: Metis Yayınları, İkinci Basım, ISBN:975-342-541-4.
- Özal, Cem, (2016). Postmodern Sanatın Anlamlandırılması ve Bireyin İç Huzursuzluğu, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 1, ISSN:2148-6999, s. 1-8., (1) Kellner, D., (1993) Toplumsal Teori olarak Postmodernizm: Bazı Meydan Okumalar ve Sorunlar, (Küçük, M., çev.), Modernite Versus Postmodernite, Ankara, Vadi Yayınları.
- Özdem, Özen Okat, Geçit, Erdem, (2013). Postmodern Sanat Akımları ve Reklamlara Yansıma- ları, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, sayı 36, s. 137-159. Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi, Sürekli Elektronik Dergi, (1) Ercan Fuat, (2003). Modernizm Kapitalim ve Azgelişmişlik, İstanbul Bağlam Yayınları.
- Özderin, Süleyman, (2008). Modern Süreçten Postmodern “Çağdaş” Sanata Geçiş, “Postestetik Entropi” ve Sanatın Sonu, Akdeniz Sanat Dergisi. Antalya, Sayı 1, s. 79-90. ISSN:1307 -9700.
- Özderin, Süleyman, (2011). Çağdaş Soyut Sanatta Ontojik Temeller, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Resim Anasanat Dalı Doktora Tezi, s. 6. (1) Esgin, Ali, Anthony Giddens Sosyolojisi, 1. basım, Ankara, Anı Yayınları, 2005, s. 274.
- Tekeli, İlhan, (2017). Postmodernizm Tartışmaları Üzerine Düşünceler, Posseıble Düşünme Dergisi, sayı 10, s. 8-19. ISSN:2147-1622,
- Zeka, Necmi, (1994). Postmodernizm: İstanbul: Kıyı Yayınları, 2. Basım, ISBN:975-444-003-4.
